Fréttablaðið - 30.07.2010, Blaðsíða 17

FÖSTUDAGUR 30. júlí 2010 17
AF NETINU
Hvalfjarðargöngin
„Lengi getur vont versnað. Nú er komið í ljós að Hvalfjarðargöngin, stolt
Íslendinga, eru verstu og hættulegustu göng Evrópu! Félag þýskra bifreiða-
eigenda (ADAC) hefur gert mikla úttekt á göngum á Evrópu og komist að
þessari niðurstöðu. [...] Hvernig væri að fá Þjóðverja til að taka út aðra þætti
íslensks samfélags, svo sem stjórnsýsluna, embættismannakerfið, störf
Alþingis, mennta- og heilbrigðiskerfið, bara svona til að byrja með.“
http://blog.eyjan.is/andrigeir/
Andri Geir Aðalbjarnarson
Loðin orð hægri stjórnar
Samkomulag ríkisstjórnarinnar um Magma er loðið eins og kölski sjálfur.
Þar er orðalag án innihalds: „Að vinda ofan af einkavæðingu“, „tryggja eftir
megni“, „grundvallarstefna“. Samkomulagið er orðað til að svíkja. Í stað þjóð-
areignar er þvoglað um „meirihlutaeign“ og „forræði“. Þetta er sama liðið
og sveik loforðið um fyrningu aflaheimilda. Markmið samkomulagsins er að
friða uppreisnarfólk Vinstri grænna, er hrósar núna hálfum sigri, sem enginn
er. Ég sé ekki lengur nokkurn mun á þessari ríkisstjórn og þeim ríkisstjórn-
um, sem hrunverjar skipuðu. Þetta er róttæk hægri hrunstjórn.
jonas.is
Jónas Kristjánsson
Af hinum móðursýkislega ótta í garð erlendra fjárfestinga hér-
lendis hefði mátt halda að Íslend-
ingar hefðu á undanförnum árum
verið leiknir grátt af slíku. Varð
hrun fjármálakerfisins að tilstuðl-
an gráðugra útlendinga sem blóð-
mjólkuðu þjóðina og hurfu svo?
Nei. Það voru íslenskir fjárfestar
sem keyrðu hagkerfið í kaf meðan
íslensk stjórnvöld geispuðu úr leið-
indum.
Þegar ríkisbankarnir voru einka-
væddir voru einhverjir erlendir
fjárfestar sem sýndu þeim áhuga.
En þær hugmyndir voru kæfðar í
fæðingu. Ekki gekk að útlendingar
myndu eignast íslenska banka. Það
var gríðarlega mikilvægt að slík
þjóðhagslega mikilvæg fyrirtæki
kæmust ekki undir erlend yfirráð.
Útlendingarnir myndu ekki hafa
sömu tilfinningalegu tengslin við
Ísland og myndu bara stjórnast af
græðgi, en ekki ást sinni á landi og
þjóð eins og íslensku eigendurnir.
Bankarnir héldust því í íslenskri
eigu. Sifjaspellshagkerfinu var
bjargað en afkvæmi þess urðu
ekki langlíf.
Í grundvallaratriðum er and-
staðan við erlendar fjárfesting-
ar ekki alger og ætli ríkisstjórn-
in haldi því ekki fram á góðum
dögum að hún vilji meira að segja
laða erlenda fjárfesta til landsins.
En bara ekki í hvaða tilgangi sem
er! Það þykir kannski allt í lagi
að útlendingar fjárfesti í íslensk-
um hugbúnaði eða byggi matvöru-
verslanir, en að þeir vogi sér að
fara reisa virkjanir eða veiða fisk!
Það er fásinna!
Nú eiga Íslendingar mikið af
fiski og mikið af rafmagni en fáa
neytendur og fáa forritara svo að
það gefur augaleið hvar stærri
sóknarfærin liggja. En íslenska
fjárfestingastefnan virðist vera
þessi: Við viljum alveg að útlend-
ingar fjárfesti hér á landi, nema ef
það er vit í því.
Þá viljum við gera það sjálf.
Auðvitað má heldur ekki missa
vatn yfir hverri einustu erlendu
fjárfestingu sem á fjöruna rekur.
Erlendi fjárfestirinn er auðvitað
almennt séð enginn ástarengill,
heldur einungis aðili sem á pen-
inga og vill gera eitthvað og græða
á því. En svo vill einmitt til um
þessar mundir að okkur vantar
peninga og okkur bráðvantar líka
að eitthvað fari að gerast.
Erlendi fjárfestirinn kemur
frá útlöndum. Útlönd eru stór og
þar eru margir hlutir sem erlendi
fjárfestirinn getur fjárfest í svo að
allt tal um að hann ásælist hitt eða
þetta hérlendis er hreinasta kjaft-
æði. Það er almennt ekkert sérlega
erfitt að hrekja erlenda fjárfesta
frá landi. Oftast dugar að láta vita
með mislúmskum hætti að nær-
veru þeirra sé ekki óskað. Fáir
vilja stunda viðskipti í ríki þar sem
stjórnvöld eru þeim óvinveitt.
Erlendi fjárfestirinn veit nefni-
lega að ef ríkisstjórn landsins vill
leggja stein í götu hans þá mun
henni takast að gera það. Gildandi
lög og reglur eru bitlaus vopn í
baráttu við þá sem geta breytt lög-
unum og sjá svo um framkvæmd
þeirra. Þess vegna eru traust
stjórnvöld, heilbrigt lagaumhverfi
og stöðugt réttarfar líklega ekki
síðri gæði í hugum fjárfesta heldur
en efnislegar auðlindir. Því hvaða
vit er í því að fjárfesta í einhverri
blessaðri jarðvarmavirkjun ef
menn fá upp á móti sér ríkisstjórn
sem ætlar að setja á fót einhvern
rannsóknarrétt til að finna eitt-
hvað ólöglegt við kaupin? Auðvit-
að mun hún svo breyta einhverj-
um lögum afturvirkt og þjóðnýta
allt að lokum. Til hvers að standa
í slíku rugli?
Ekki það að ég ætli svo að dæma
opinbera starfsmenn of hart fyrir
að nota djammtungumál í tölvu-
póstum sem þeir senda eða hyggj-
ast senda sín á milli. Sjálft inni-
hald póstsins sem aðstoðarmaður
menntamálaráðherra sendi óvart
á erlendan blaðamann er nefni-
lega þess eðlis að í öðru ríki hefði
það kallað á uppsögn á innan við
korteri.
Skilaboð út í heim eru: „Á
Íslandi starfar ríkisstjórn, með
herkjum þó. Þessi varla starfandi
ríkisstjórn áskilur sér rétt til að
skoða allar erlendar fjárfestingar
eftir að þær hafa átt sér stað og
meta hvort þær eigi að standa eða
ekki. Gildandi lög munu ekki ráða
úrslitum við þá ákvörðun held-
ur skoðun nokkurra afturhalds-
seggja í öðrum stjórnarflokkanna.
Stjórnsýslan á bak við stjórnina
samanstendur síðan af kjaftfor-
um stráklingum sem kunna ekki
að senda tölvupóst.“
Ísland þarf erlendar fjárfesting-
ar en íslenska ríkið vill þær ekki.
Og það er skítt. Tussuskítt.
Tussuskítt
Pawel Bartoszek
Stærðfræðingur
Í DAG
Erlendi fjárfestirinn er auðvitað al-
mennt séð enginn ástarengill, heldur
einungis aðili sem á pening og vill
gera eitthvað og græða á því. En svo
vill einmitt til um þessar mundir að okkur vantar
pening og okkur bráðvantar líka að eitthvað fari að
gerast.
Álagningarseðillinn
Í lok júlí fá einstaklingar heims-enda álagningarseðla vegna
tekjuársins 2009. Nokkrum
dögum fyrr, þann 27., var hægt
að nálgast upplýsingar um álagn-
inguna á netinu, á www.rsk.is.
Samkvæmt lögum um tekju-
skatt bera allir menn búsettir
á Íslandi fulla og ótakmarkaða
skattskyldu hér nema þeir séu
sérstaklega undanþegnir. Einn-
ig þurfa einstaklingar búsettir
erlendis að svara takmarkaðri
skattskyldu af tekjum sem þeir
afla hér á landi. Ein mikilvæg-
asta forsendan fyrir réttlátu og
sanngjörnu skattkerfi er að allir
greiði þá skatta sem þeim ber.
Mánaðarleg staðgreiðsla
launamanna er bráðabirgða-
greiðsla tekjuskatts og úrsvars
á tekjuári sem síðan er gerð upp
við álagningu á skattári. Allir
skattskyldir aðilar skulu telja
fram tekjur sínar á síðastliðnu
ári og eignir í árslok. Framtals-
skylda hvílir á hverjum manni
og einnig á stjórnum lögaðila.
Í upphafi hvers árs ákveð-
ur ríkisskattstjóri frest skatt-
aðila til að skila framtali. Í ár
var skiladagur fyrir einstakl-
ingsframtöl 26. mars en framtöl
lögaðila var 31. maí. Að liðnum
framtalsfresti leggur ríkisskatt-
stjóri tekjuskatt á skattaðila
skv. framtali hans. Almennt er
ríkisskattstjóra ekki heimilt að
breyta framtali skattaðila, nema
í ljós hafi komið tilteknir ann-
markar á því, og að ríkisskatt-
stjóri hafi gefið skattaðila kost
á að tala máli sínu og gæta hags-
muna sinna skv. andmælareglu
stjórnsýslulaga. Hafi skattaðili
ekki skilað framtali sínu innan
tilskilins framtalsfrests skal rík-
isskattstjóri áætla tekjur hans
og eign svo ríflega að eigi sé
hætt við að fjárhæðir séu áætl-
aðar lægri en þær eru í raun og
veru.
Ef einstaklingar eða fyrirtæki
telja að álagður skattur þeirra sé
rangur geta viðkomandi kært
álagninguna til ríkisskattstjóra.
Kærufrestur er 30 dagar frá
dagsetningu auglýsingar skatt-
stjóra um að álagningu sé lokið.
Kæran skal vera skrifleg og
studd nauðsynlegum gögnum.
Ríkisskattstjóri skal úrskurða
um kæruna innan tveggja mán-
aða frá lokum kærufrests. Skv.
lögunum er það sama stjórnvald-
ið, ríkisskattstjóri, sem ákvarð-
ar bæði um álagningu og er
úrskurðaraðili skattákvörðunar.
„Veldur þetta nokkurri hættu á
hlutdrægni, þar sem ríkisskatt-
stjóri er hagsmunagæslumaður
gjaldkrefjanda, þ.e. ríkissjóðs
og viðkomandi sveitarstjórnar. Í
skattframkvæmd er þó reynt að
tryggja réttaröryggi aðila með
því að koma í veg fyrir að sami
starfsmaður ríkisskattstjóra
leggi bæði skatta á aðila og
úrskurði í ágreiningsmáli hans.
Sinni viðkomandi skattyfirvald
því ekki getur það valdið ógild-
ingu á skattákvörðun þess.“
Úrskurði ríkisskattstjóra er
hægt að kæra til yfirskatta-
nefndar á næstu þremur mán-
uðum frá póstlagningu úrskurð-
arins. Yfirskattanefnd, æðsti
úrskurðaraðili innan stjórnsýsl-
unnar, er óháður úrskurðaraðili
í ágreiningsmálum um ákvörð-
un skatta, gjalda og skattstofna.
Kæran skal vera skrifleg og
henni skal fylgja frumrit eða
endurrit úrskurðar ríkisskatt-
stjóra ásamt rökstuðningi fyrir
kröfum skattaðila. Úrskurð-
ur yfirskattanefndar er bind-
andi og er fullnaðarúrskurður
um skattfjárhæð. Ágreining um
skattskylduna og skattstofnana
má bera undir dómstóla.
Áfrýjun skattákvörðunar eða
deila um skattskyldu frestar
ekki eindaga tekjuskatts né leys-
ir undan neinum viðurlögum sem
lögð eru við vangreiðslu hans.
Hjón bera óskipta ábyrgð á
greiðslum skatta sem á þau eru
lagðir. „Getur innheimtumaður
ríkissjóðs því gengið að hvoru
hjóna um sig til greiðslu á skött-
um þeirra beggja og ábyrgjast
þau skattana með öllum eignum
sínum og skiptir ekki máli hvort
eignin er séreign skv. kaupmála
eða hjúskapareign.“
Ef einstaklingar eru í vafa um
að álagning þeirra sé rétt feng-
in ættu þeir að leita aðstoðar hjá
ríkisskattstjóra eða leita ráð-
gjafar hjá fagmönnum t.d. hjá
endurskoðendum og skattasér-
fræðingum.
Þessi grein er byggð á efni úr
námskeiðinu Skattskil I við
Háskóla Íslands.
Skattamál
Atli Þór
Þorvaldsson
meistaranemi í
reikningsskilum og
endurskoðun við HÍ.
ath113@hi.is
Rúnar Steinn
Ragnarsson
meistaranemi
í skattarétti og
reikningsskilum við HÍ.
rsr7@hi.is
Ef einstaklingar eða fyrirtæki telja
að álagður skattur þeirra sé rangur
geta viðkomandi kært álagninguna
til ríkisskattstjóra. Kærufrestur er
30 dagar frá dagsetningu auglýsing-
ar skattstjóra um að álagningu sé lokið.
Aðstoðarmaður við greiðslustöðvun Kaupþings banka hf. boðar til kröfuhafafundar
kl. 10:00 mánudaginn 9. ágúst 2010 á Grand Hótel Reykjavík að Sigtúni 38.
Á fundinum verður rætt um mögulega framlengingu á heimild Kaupþings banka hf.
til greiðslustöðvunar. Héraðsdómur Reykjavíkur veitti Kaupþingi banka hf. fyrst heimild til
greiðslustöðvunar þann 24. nóvember 2008 og fól Ólafi Garðarssyni hrl. að gegna starfi
aðstoðarmanns við greiðslustöðvun. Verði ákveðið að óska eftir áframhaldandi greiðslu-
stöðvun fer þinghald fram í Héraðsdómi Reykjavíkur hinn 13. ágúst 2010. Af þessum sökum
og með vísan til laga nr. 21/1991, um gjaldþrotaskipti o.fl., er aðstoðarmanni við greiðslu-
stöðvun skylt að boða til fundar með kröfuhöfum bankans til að fjalla um áframhaldandi
heimild til greiðslustöðvunar.
Fundurinn mun ekki fjalla um lýstar kröfur á hendur Kaupþingi banka hf. né afstöðu slita-
stjórnar til lýstra krafna. Nýjar fjárhagsupplýsingar verða ekki lagðar fram á fundinum
en vísað er í áður birtar og fyrirliggjandi upplýsingar í skýrslu fyrir kröfuhafa Kaupþings
banka hf. á heimasíðu bankans: www.kaupthing.com
Á fundinum munu hvorki fara fram atkvæðagreiðslur né ákvarðanir teknar þar sem ekki
er mælt fyrir um slíkt í lögum nr. 21/1991, um gjaldþrotaskipti o.fl.
Rétt til fundarsetu eiga þeir sem eiga kröfu á hendur Kaupþingi banka hf. Gert er ráð fyrir
að fundurinn standi yfir í klukkutíma. Skráningarblað er að finna á heimasíðu Kaupþings:
www.kaupthing.com
Ólafur Garðarsson hrl.,
aðstoðarmaður við greiðslustöðvun
Fundur með kröfuhöfum
Kaupþings banka hf. 9. ágúst 2010