Fréttablaðið - 07.09.2010, Blaðsíða 2

2 7. september 2010 ÞRIÐJUDAGUR
Mikið úrval af frábærum tilboðum - líttu við
MENNING Jónas Sen, tónlistar-
maður og gagnrýnandi, hefur
gengið til liðs við Fréttablaðið og
mun eftirleiðis skrifa reglulegar
greinar um tón-
list og tónleika.
Í fyrstu grein
sinni í dag,
skrifar Jónas
um afmælistón-
leika Sigfúsar
Halldórssonar í
Salnum í Kópa-
vogi.
Jónas hefur
skrifað tónlist-
argagnrýni fyrir ýmis dagblöð
frá árinu 1993 og stýrt sjónvarps-
þáttum um tónlist. Hann lék á
hljómborð á tónleikaferðalagi
Bjarkar Guðmundsdóttur 2007
og 2008.
Fréttablaðið býður Jónas vel-
kominn til starfa. - bs / sjá síðu 20
Nýr gagnrýnandi hefur störf:
Jónas Sen skrif-
ar um tónlist
JÓNAS SEN
ALÞINGI Ekki er útilokað að gripið
verði til lagasetningar í kjölfar
dóms Hæstaréttar um gengis-
tryggð lán, að
sögn Árna Páls
Árnasonar efna-
hags- og við-
skiptaráðherra.
Árni Páll
sagði á Alþingi
í gær að vinna
stæði yfir í
ráðuneytinu við
að undirbúa við-
brögð við dómn-
um, hver sem
niðurstaðan yrði. Fljótlega eftir
að dómur verði kveðinn upp megi
vænta viðbragða ráðuneytisins,
hugsanlega í formi lagasetningar.
„Það kann að vera ástæða til
lagasetningar í kjölfar niðurstöðu
Hæstaréttar. Sérstaklega til að
greiða úr óvissu og tryggja öllum
sama rétt og koma í veg fyrir að
fólk sé að fá mismunandi úrlausn
eftir því hvernig formi samninga
er háttað,“ sagði Árni Páll. - sh
Viðbrögð við lánadómi:
Lagasetning
ekki útilokuð
ÁRNI PÁLL
ÁRNASON
NEYTENDAMÁL Alla jafna er orðið
of seint að bregðast við þegar
almennir notendur verða varir
við rafmagnstruflanir, að sögn
Sigurðar Geirssonar, skólastjóra
Rafiðnaðarskólans. Flökt á ljós-
um getur til að mynda verið merki
um truflun í rafkerfinu. Í síðustu
viku olli truflun hjá Norðuráli
á Grundartanga keðjuverkandi
áhrifum sem komu fram sem
flökt í spennu um land allt og raf-
magnsleysi á nokkrum stöðum.
Fari rafmagn alveg af segir Sig-
urður að ráðlegt kunni hins vegar
að vera að slökkva alveg á við-
kvæmum tækjum, svo sem tölv-
um, ísskápum og sjónvarpstækj-
um. „Þegar svona bilanir verða
gerist það stundum þegar raf-
magn er sett inn aftur að það dett-
ur kannski út tvisvar til þrisvar
sinnum áður en það kemur inn.“
Þetta segir hann að gerist vegna
þess álags sem verður á kerfinu
þegar koma þarf aftur straumi á
stór svæði.
Þá segir Sigurður rétt að hafa
vara á í þrumu- og eldingaveðrum
og slökkva á raftækjum sem við-
væm eru fyrir spennusveiflum.
Annars segir Sigurður að fram-
leiðendur raftækja geri almennt
ráð fyrir því að þau þurfi að þola
einhverjar sveiflur og því í raun
ekki svo algengt að þau bili þótt
smáflökt verði á rafmagninu.
Hins vegar kunni slíkt flökt að
verða til þess að notendur fari að
huga að tækjum sínum og veiti þá
jafnvel athygli bilunum sem þegar
hafi verið til staðar, en tengi þær
ranglega rafmagnsbiluninni.
Frá því var greint í Fréttablað-
inu í gær að á milli 30 og 40 til-
kynningar um bilanir í raftækjum
sem raktar hafi verið til straum-
flöktsins í síðustu viku hafi skil-
að sér til tryggingafélagsins VÍS.
Tjón hafi orðið á tölvum og fleiri
raftækjum.
Ólafur Haukur Ólafsson, deildar-
stjóri í tjónaþjónustu Trygginga-
miðstöðvarinnar, segir að þar hafi
til þessa komið tíu tilkyningar,
allt vegna ísskápa sem hafi bilað.
„Þetta er því ekki í stórum stíl,“
segir hann. Áður hafi viðkvæm-
ustu tækin í slíkum aðstæðum oft
reynst vera ljósritunarvélar, fax-
tæki og símstöðvar fyrir þráð-
lausa síma.
Hjá Sjóvá lágu ekki fyrir upp-
lýsingar um fjölda tilkynninga um
tjón vegna straumrofsins fyrir
helgi.
Í verslunum sem selja tölvur og
jaðartæki er hægt að kaupa vara-
aflgjafa sem jafna straum til tölva
og veita ráðrúm til að slökkva á
þeim fari rafmagn. Þá er líka
sums staðar að fá fjöltengi sem
eru með innbyggðri straumjöfnun.
olikr@frettabladid.is
Vissara að slökkva á
viðkvæmum tækjum
Þurft gæti nokkrar tilraunir til að koma á rafmagni á ný fari það á stórum
svæðum. Þá er vissara að hafa aðgát vegna viðkvæmra raftækja. Nokkuð hefur
verið um að fólk leiti til tryggingafélaga með biluð tæki eftir truflanir nýverið.
Í RAFTÆKJAVERSLUN Framleiðendur raftækja gera alla jafna ráð fyrir því að þau þurfi
að þola einhverjar spennusveiflur. Þau eru þó misviðkvæm. Eitthvað hefur verið um
að ísskápar og tölvur hafi bilað eftir truflun sem varð í síðustu viku. FRÉTTABLAÐIÐ/PJETUR
DÓMSMÁL Málflutningur fór fram í Hæstarétti í gær-
morgun í máli Lýsingar um vexti á gengistryggðu
bílaláni. Þar með gæti óðum styst í að skorið verði úr
óvissunni sem hvílt hefur á þúsundum landsmanna
um vaxtakjör slíkra lána.
Þetta tiltekna mál snýst um gengistryggt lán sem
hvíldi á Grand Cherokee-jeppa sem maður tók á kaup-
leigu árið 2007 hjá Lýsingu. Maðurinn borgaði af bíln-
um fram á vor 2009 en skilaði bílnum þremur mánuð-
um síðar. Lýsing stefndi honum síðan vegna vanskila.
Héraðsdómur Reykjavíkur dæmdi að lánið skyldi
bera óverðtryggða vexti Seðlabanka Íslands í stað
hinna lágu erlendu samningsvaxta. Samkvæmt hér-
aðsdómi skuldar maðurinn því Lýsingu tæpar 800
þúsund krónur – hefðu erlendu samningsvextirnir
verið látnir gilda hefði skuldin hrapað í 120 þúsund
krónur.
Talið er að dómur Hæstaréttar hafi fordæmisgildi
við uppgjör annarra gengistryggðra lána. Um 40.000
einstaklingar eru með gengistryggð bílalán, og eru þá
ótalin gengistryggð húsnæðislán.
Það kemur því í ljós innan tíðar hvort Hæstiréttur
taki undir með Héraðsdómi. Fyrstu dómar Hæsta-
réttar eftir sumarfrí verða kveðnir upp eftir tíu daga.
Óvíst er hvort það tekst að fella dóm í málinu á þeim
tíma, en ólíklegt er að meira en fjórar vikur verði í að
slegið verði á óvissuna um vaxtakjör gengistryggðra
lána. - lpa
Mikill fjöldi fylgdist með málflutningi í máli um vexti á gengistryggðu láni:
Styttist í dóm Hæstaréttar
MIKILL FJÖLDI Þéttsetið var í Hæstarétti þegar málflutningur
hófst og þurfti að vísa mörgum frá, meðal annars fjölmiðla-
fólki. FRÉTTABLAÐIÐ / GVA
LÖGREGLUMÁL Gunnar Rúnar Sigur-
þórsson, sem játaði á laugardag að
hafa orðið Hannesi Þór Helgasyni
að bana, var látinn sýna lögreglu
hvar hann hefði hent munum sem
tengjast manndrápinu. Hann vís-
aði á smábátahöfnina í bænum.
Auk fatnaðar, sem kafarar frá
sérsveit ríkislögreglustjóra fundu
í höfninni, hefur nú komið í leitirn-
ar hnífur sem svipar til þess sem
notaður var við verknaðinn.
Það voru tveir fimmtán ára pilt-
ar sem gáfu sig fram við lögreglu
um helgina og framvísuðu hnífi
sem þeir höfðu fundið í smábáta-
höfninni í Hafnarfirði. Þeir munu
hafa fundið hnífinn fyrir nokkrum
dögum og tekið hann til handar-
gagns. Ekki áttuðu þeir sig á mögu-
legum tengslum við rannsóknina á
morðinu á Hannesi Þór Helgasyni
fyrr en þeir fréttu af því að kafar-
ar lögreglu væru við leit að morð-
vopninu í smábátahöfninni.
Hnífurinn, sem svarar vel til
lýsingar og hugmynda sem lög-
reglan hefur af morðvopninu,
verður sendur á rannsóknarstofu
lögregluyfirvalda í Svíþjóð til
rannsóknar. Niðurstaða þeirrar
rannsóknar mun síðan skera úr
um hvort hnífurinn tengist málinu.
Þá er von á niðurstöðum hlutasýna
sem send voru út í vikunni. - jss
KAFARAR Leit hefur verið hætt í smá-
bátahöfninni í Hafnarfirði.
Tveir fimmtán ára piltar fundu hníf sem talinn er vera morðvopnið í Hafnarfirði:
Gunnar Rúnar látinn vísa á muni
LÖGREGLUMÁL Svifryksmælir sem
Umhverfisstofnun hefur rekið
í Vík í Mýrdal frá því í vor var
stolið um helgina og fannst síðar
á golfvelli bæjarins. Nauðsyn-
legt reyndist að flytja mælinn til
Reykjavíkur til viðgerða.
Á vef Umhverfisstofnunar
segir að þjófarnir hafi þurft að
leggja nokkuð á sig við verknað-
inn. Mælirinn vegur um sjötíu
kíló og var festur við staur í
fjögurra metra hæð.
Stöðin, sem hefur mælt svifryk
við Raufarfell undir Eyjafjöllum,
er nú í Reykjavík vegna viðhalds
og kvörðunar og þar af leiðandi
falla svifryksmælingar á Suður-
landi niður um tíma. - shá
Svifryksmæli stolið:
Fannst bilaður
úti á golfvelli
Ólafur, ertu stór í Kína?
Ég er 1,87 á hæð og alla vegana
eitthvað yfir meðallagi.
Ólafur Arnalds tónlistarmaður spilar á
heimssýningunni í Shanghæ á föstudag,
en hann nýtur nokkurra vinsælda þar í
landi.
HEILBRIGÐISMÁL Tekist hefur að
lækka launakostnað Landspítalans
um tæpan milljarð á fyrstu átta
mánuðum þessa árs borið saman
við rekstur spítalans árið 2009.
Þetta kemur fram í mánudags-
pistli Björns Zoëga, forstjóra LSH.
Spítalinn hefur sparað um tíu pró-
sent í rafmagnsnotkun, fjórtán
prósent í heitu vatni, 33 prósent
í pappír, þrjátíu prósent í blek-
hylkjum í prentara og annað eins
í einnota eldhúsáhöldum, að því er
kemur fram í pistli forstjórans.
- shá
Rekstur Landspítalans:
Lækkuð laun
skila milljarði
FÆREYJAR Jóhanna Sigurðardóttir
hélt í gær í opinbera heimsókn til
Færeyja.
Á færeyska vefnum Vagapor-
talurinn kemur fram að heimsókn
Jóhönnu fari mjög fyrir brjóstið á
Jenis av Rana, formanni Miðju-
flokksins í Færeyjum og þing-
manni á Lögþinginu. Vegna kyn-
hneigðar Jóhönnu hefur hann
neitað að mæta til kvöldverðar-
boðs sem Kaj Leo Johannesen,
lögmaður Færeyja, hefur boðið
til með Jóhönnu og Jónínu Leós-
dóttur. Jenis segir að heimsókn
Jóhönnu og eiginkonu hennar sé
beinlínis ögrun og alls ekki í takti
við kennisetningar Biblíunnar.
Í heimsókninni mun Jóhanna
funda með lögmanni Færeyja,
hitta færeysku ríkisstjórnina og
kynna sér menningu og sögu Fær-
eyja. - jhh
Jóhanna heimsækir Færeyjar:
Vill ekki snæða
með Jóhönnu
SPURNING DAGSINS