Fréttablaðið - 08.09.2010, Blaðsíða 1

mest lesna
dagblað á íslandi
Sími: 512 5000
miðvikudagur
skoðun 12
„Ég hef haft áhuga á handavinnu frá
því ég var barn en mamma og móð-
ursystur mínar kenndu mér hand-
tökin,“ segir Agnes Jóhannsdóttir
hannyrðakona en hún heklar háls-
men úr litlum rósum sem hún kall-
ar Dalrósir. Þrátt fyrir að hún hafi
einungis byrjað að hekla hálsmen-
in í vor hefur hún selt hálsmen til
Englands, Noregs, Danmerkur, Sví-
þjóðar og Frakklands og áhuginn er
mikill.
Dalrósin er
mér kærDALVEGI 16c · 201 KÓPAVOGISÍMI 568 6411 · WWW.RAFVORUR.IS
· Tekur 12 Kg · Hljóðlát· Stórt op > auðvelt að hlaða· Sparneytin
12 kg
Þvottavélog þurrkari
Bæjarlind 6 - Eddufelli 2Sími 554-7030 Sími 557-1730www.rita.isOpnum kl. 10:00 alla daga nema sunnudaga
Gallapilsin
komin aftur.
Str. 36 - 52. Verð 5.900 kr.
Sögurnar... tölurnar... fólkið...
Ný ferðaskrifstofa
Kreppa hefur minni
áhrif á ferðir stúdenta
2
Skilanefndirnar
Eru þær ríki í ríkinu?
4-5
Veffang: visir.is – Sími: 512 5000
H E L S T Í Ú T L Ö N D U M
Miðvikudagur 8. september 2010 – 9. tölublað – 6. árgangur
Alla daga, allt árið
Þekking okkar og reynsla nýtist viðskipta vinum
okkar á hverjum degi, allan sólarhringinn.
Borgun býður m.a.:
Eitt uppgjör, allt á einum stað
Allar gerðir posa á hagstæðum kjörum
Öruggar lausnir fyrir vefverslanir
Skilvirka leið við innheimtu boðgreiðslna
Notendavæna þjónustuvefi
Hafðu samband í 560 1600 eða fyrirtaeki@borgun.is og kynntu þér málið.
Þarf prentun?
Vistvæna prentun?
Áfram við núllið Seðlabanki Jap-
ans hefur ákveðið að halda stýri-
vöxtum áfram
við núllið, eða
í 0,1 prósenti.
Vextirnir hafa
e k k i b r e y s t
síðan í desem-
ber 2008. Með
þessu er ákveðið
að bregðast ekki
við, þótt jenið sé
óþægilega sterkt og tefji að efna-
hagslífið nái sér aftur á strik.
Obama vill skattaafslátt Barack
Obama Bandaríkjaforseti hvetur
Bandaríkjaþing til að samþykkja
lög um að fyrirtæki fái verulegan
afslátt á sköttum ef þau afskrifa
allar fjárfestingar sínar. Obama
vonar að þetta verði til þess að
koma efnahagslífinu af stað.
Björguðust fyrir horn Fasteigna-
og hótelfyrirtækið Dubai Holding
hefur fengið nærri tveggja
mánaða frest til að greiða
555 milljóna dala lán
meðan furstadæmið í
Dúbaí reynir að vinna
sig út úr skuldavanda.
Fyrirtækið er í ríkis-
eigu og skuldir vegna
gríðarmikilla bygg-
inga og fjárfestinga
á vegum þess vega
þyngst í skulda-
bagga ríkis-
ins.
Jón Aðalsteinn Bergsveinsson
skrifar
Seðlabankinn áætlar að vaxta-
kostnaður við lánin sem tekin
voru í tengslum við efnahags-
áætlun Alþjóðagjaldeyrissjóðs-
ins nemi 104 milljónum evra,
jafnvirði sextán milljarða króna,
á ári verði þau
öll nýtt. Lánin
mynda gjald-
eyrisforða
Seðlabankans.
Áætlaður
vaxtakostnað-
u r a f þ e i m
l á n u m s e m
þega r hefur
verið dregið á
nemur 41 millj-
ón evra, jafnvirði átta milljarða
króna. Það jafngildir 0,5 prósent-
um af vergri landsframleiðslu.
Þetta kemur fram í svari Seðla-
bankans við fyrirspurn Frétta-
blaðsins á síðasta vaxtaákvörð-
unarfundi bankans.
Helmingur lána frá AGS og
Norðurlöndunum hefur nú skil-
að sér og þriðjungur láns frá
Póllandi. Allt lán Færeyinga
hefur verið nýtt.
Í svari Seðlabankans kemur
fram að gjaldeyrisvaraforð-
inn gegni mikilvægu hlutverki.
Hann þurfi að vera nægur til að
tryggja greiðslugetu ríkissjóðs,
stuðla að stöðugleika á gjaldeyr-
ismarkaði auk þess sem öflugur
forði geti lækkað áhættuálag á
vexti sem innlendum fyrirtækj-
um bjóðast erlendis.
Þá bendir bankinn á að forð-
inn hafi nýst til kaupa á úti-
standandi skuldum ríkissjóðs
á hagstæðum kjörum og í raun
lækkað lánsfjárkostnað ríkis-
sjóðs.
Lánin öll kosta sex-
tán milljarða króna
Helmingur lána frá AGS og Norðurlöndunum hefur skilað sér og þriðjungur láns frá Póllandi. Færeyjalánið er fullnýtt.
Íslandsbanki hagnaðist um 8,3
milljarða króna á fyrri hluta þessa
árs samkvæmt uppgjöri bank-
ans. Hreinar vaxtatekjur voru
20,3 milljarðar og þóknanatekj-
ur námu 3,3 milljörðum. Heildar-
eign Íslandsbanka var 700 millj-
arðar og af því eru 100 milljarð-
ar eigið fé bankans.
Birna Einarsdóttir bankastjóri
segir Íslandsbanka geta komið í
auknum mæli að fjármögnun at-
vinnulífsins. Úttekt sýni að ef öll
lán í erlendri mynt yrðu dæmd
ólögleg gæti höggið orðið mikið
en að eiginfjárhlutfall yrði þó yfir
12 prósentum og þar með vel yfir
lögbundnu lágmarki. Sú niður-
staða myndi þó skerða verulega
möguleika bankans til að þjónusta
heimili og fyrirtæki. - gar
Átta milljarða
hagnaður í ár
Stoðtækjaframleiðandinn Össur
er gullegg sem er í þann mund
að klekjast út samkvæmt úttekt
danska viðskiptablaðsins Börsen.
Fram kemur að Össur hafi hrist
af sér kreppuna á Íslandi eftir ár-
angursríkt ár sem skráð félag í
kauphöllinni í Kaupmannahöfn.
Fjárhagsstaða Össurar sé mjög
sterk og nú standi félagið á tíma-
mótum sem gæti gert stöðuna enn
betri. Á því ári sem liðið er frá
skráningunni í Kaupmannahöfn
hafa hlutir í Össuri hækkað um
80 prósent. - fri
Gulleggið að
klekjast út
Miðað við núverandi ádrátt
Upphæð (í millj.) Mynt Vextir Kostnaður í millj. evraAlþjóðagjaldeyrissjóðurinn 770 SDR 2,3% 21Norðurlöndin 887 EUR 3,3% 29Pólland 210 PLN 2,0% 1Færeyjar 300 DKK 1,0% 0,4
Samtals 51 milljónir evraÍ ísl. krónum 8,0 milljarðar
Miðað við fullan ádrátt
Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn 1.400 SDR 2,6% 43Norðurlöndin 1.775 EUR 3,3% 58Pólland 630 PLN 2,0% 3Færeyjar 300 DKK 1,0% 0,4Samtals 104 milljónir evraÍ ísl. krónum 16,0 milljarðar

Heimild: Seðlabanki Íslands
K O S T N A Ð U R V E G N A L Á N A S T J Ó R N V A L D A
MÁR
GUÐMUNDSSON
Japanskur prófessor
Vill landið úr höndum
hagsmunahópa
6
2 sérblöð
í Fréttablaðinu
Allt
veðrið í dag
8. september 2010
210. tölublað 10. árgangur
Að lifa í núinu
Elísabet Brekkan gefur
sýningu Charlotte Bøving í
Iðnó fimm stjörnur.
menning 22
Fyrsta Íslandsmótið
í súlufitness
Sigurvegarinn á
Evrópumótið í Bretlandi.
fólk 30
FÓLK Níu íslenskar k��k��n��r
í fullr� leng� �erða fru�s�n�ar
næsta hálfa ár�ð eða s�o.
Þrír le�kstjórar fru�s�na
sína f�rstu k��k��n� í fullr�
leng�. Þe�r Grí�ur Hákonar�
son, �e�n�r ��ng�al og �al��
��n Z. Þrjár k��k��n��r �erða
b�ggðar á íslensku� skál��erk�
u�; �oklan�, Gauragangur og
Óró� en sú síðastnefn�a b�gg�
�st á ungl�ngabóku� Ing�bjargar
�e�n�s�óttur. ��ær k��k��n��r
eru síðan fengnar frá le�kskál��
�nu Jón� Atla Jónass�n�; Djúp�ð
eft�r �altasar Kor�ák og �r��
í le�kstjórn Árna Ólafs Ásge�rs�
sonar. - fgg / sjá síðu 30
Íslenskur kvikmyndavetur:
Níu myndir
væntanlegar
inni í blaðinu í dag.
Fréttablaðið er með 201%
meiri lestur en Morgunblaðið.
Allt sem þú þarft...
MORGUNBLAÐIÐ FRÉTTABLAÐIÐ
74,9%
24,9%
Meðallestur á tölublað, höfuðborgarsvæðið,
18–49 ára. Könnun Capacent í maí til júlí 2010.
VÍÐA VÆTA Í dag verða austan 5-
13 m/s en 8-15 syðra. Væta í flest-
um landshlutum einkum austantil
en bjart með köflum og yfirleitt
þurrt N-lands. Hiti 12-18 stig.
VeÐur 4
16
15
14
14
17
Grátlegt tap á Parken
Danmörk tryggði sér sigur
á Íslandi með marki í
uppbótartíma.
sport 26
sjáVArúTVegsmáL Guðbjartur Hann�
esson, formaður starfshóps um
endurskoðun fiskveiðistjórnunar�
kerfisins, segir grundvallarmál að
„núverandi kvótahafar geti ekki
fénýtt auðlindina með framsali til
annarra.“ Hann telur ekki skipta
máli hvaða leið verði farin til að ná
þessu takmarki. Sátt um sjávarút�
veg náist hins vegar ekki ef fram�
salið helst í sama farvegi og áður.
Skýrsla starfshópsins var afhent
Jóni Bjarnasyni sjávarútvegsráð�
herra í gær. Meirihluti nefndarinn�
ar leggur til að farin verði svoköll�
uð samningaleið.
Bjarni Benediktsson, formaður
Sjálfstæðisflokksins, segir stóru
fréttirnar vera að horfið sé frá
fyrningarleið Samfylkingarinnar.
Ólína Þorvarðardóttir, þingmað�
ur Samfylkingarinnar og varafor�
maður sjávarútvegsnefndar, segir
samráð við hagsmunaaðila að baki
og stjórnvöld taki nú við málinu og
veiti því pólitíska forystu í átt að
markmiðum stjórnarsáttmálans.
Gagnrýnendur segja að LÍÚ hafi
náð sínu fram. LÍÚ telur að breið
samstaða hafi náðst um málið og
vill starfa áfram með stjórnvöldum
að útfærslu samningaleiðarinnar.
- shá / sjá síðu 4.
Niðurstaða sáttanefndar í sjávarútvegi er að farin verði svokölluð samningaleið:
sáttahugur virðist víðs fjarri
ALþingi Fyrirtæki sem hugðust
koma með verkefni inn í gagna�
ver Verne Holding á Suðurnesj�
um, meðal annarra tölvurisinn
IBM, hafa hætt við fjárfesting�
una. Ástæðan er hversu illa fjár�
málaráðuneytinu gengur að leysa
tæknileg vandamál tengd virðis�
aukaskattsmálum.
Þetta fullyrti �agnheiður
Elín Árnadóttir, þingmaður
Sjálfstæðisflokksins, á �lþingi í
gær. Hún lýsti áhyggjum af því að
framkvæmdir þar myndu hugsan�
lega brátt stöðvast vegna málsins.
Skúli Helgason, formaður iðn�
aðarnefndar, sagði athugasemdina
réttmæta. Forsvarsmenn gagna�
vera væru tvístígandi vegna þess
að hér stæðu þeir ekki jafnfætis
gagnaverum í Evrópusambandinu
hvað varðar virðisaukaskatt á net�
þjóna. Það mál þyrfti að leysa. - sh
Skattar gagnavera í skoðun:
IbM hættir við
vegna dráttar
hús undir gagnaver Verne Holding á
húsnæði á Ásbrú í Reykjanesbæ.
esjAn Í ösKumisTri Dimmt var yfir Esjunni þegar horft var út á sundin blá í gær. Öskufok frá
gossvæðinu við Eyjafjallajökul hefur staðið yfir höfuðborgarsvæðið að undanförnu og byrgði fjallasýn frá borginni.
Svifryksmagn í andrúmslofti í Reykjavík mældist á tímabili tífalt yfir heilsuverndarmörkum. FRéttAblAðið/SteFÁN
menning Eysteinn Sveinbjörns�
son, sem á sínum tíma tók þátt í
því að finna flak franska rann�
sóknaskipsins Pourquoi Pas? á
hafsbotni hefur gefið Byggða�
safni Borgarfjarðar rauðvíns�
flösku úr skipinu. Pourquoi Pas?
fórst við Mýrar árið 1936 en
flakið fannst ekki fyrr en sum�
arið 1961 við skerið Hnokka.
„Eysteinn var í þessum leið�
angri og hefur flaskan verið í
hans fórum síðan. Eitthvað af
rauðvíninu er ennþá í flöskunni,
en tappinn er aðfenginn,“ segir
um gjöf Eysteins á vef Borgar�
fjarðarbyggðar. Lítil sýning um
Pourquoi Pas? er nú í Safnahúsi
í Borgarnesi. - gar
Byggðasafn fær óvænta gjöf:
Færði safni
vínflösku úr
Pourquoi Pas?
ViÐsKipTi Skilanefnd og slitastjórn
Landsbankans varð að semja við
nokkra af stærstu bönkum Evrópu
svo þeir tækju ekki innstæður henn�
ar upp á jafnvirði níutíu milljarða
króna upp í kröfur. Bankarnir eru
margir hverjir kröfuhafar þrotabús
Landsbankans.
Innstæðurnar eru afborganir af
útlánum Landsbankans í Bretlandi
sem skilanefndin tók út hjá Eng�
landsbanka, seðlabanka Bretlands,
í júlí. Skilanefndin lagði féð upphaf�
lega inn í Englandsbanka í kjölfar
fyrirmæla breska fjármálaeftirlits�
ins 3. október 2008 um að bankanum
væri óheimilt að flytja féð úr landi.
Þetta var fimm dögum áður en
bresk stjórnvöld beittu hryðjuverka�
lögum og kyrrsettu eignir bankans í
Bretlandi. Tilmælin hindruðu ekki
flutning á fénu innan Bretlands.
Skilanefndin taldi hins vegar hyggi�
legast í skugga hremminga á alþjóð�
legum fjármálamörkuðum að leggja
féð inn í Englandsbanka þrátt fyrir
afar lága vexti þar líkt og jafnan er
hjá seðlabönkum. Stýrivextir í Bret�
landi hafa staðið í 0,5 prósentustig�
um í eitt og hálft ár.
Hryðjuverkalögum gagnvart
Landsbankanum var aflétt í júní í
fyrra og fékk skilanefnd bankans
heimild hjá úrskurðarnefnd fjár�
málafyrirtækja ytra til að flytja
innstæðuna úr landi.
Samkvæmt upplýsingum frá skila�
nefnd Landsbankans var innstæð�
an í Englandsbanka jafnvirði tæpra
hundrað milljarða króna í evrum og
breskum pundum. Um níutíu millj�
arðar króna voru fluttir úr landi í
júlí. Upphæðin dreifðist á nokkra
banka í Evrópu utan Bretlands þar
sem vextir eru hærri. �fgangurinn,
jafnvirði tíu milljarða króna, liggur
enn í hirslum Englandsbanka.
- jab / sjá markaðinn
Færðu 90 milljarða
frá Englandsbanka
Í júlí losnaði um tæpa hundrað milljarða króna í eigu gamla Landsbankans
sem legið höfðu í Englandsbanka síðan í október 2008. Hætt var við að erlendir
bankar sem kröfu eiga á Landsbankann tækju innstæðuna upp í skuldir.