Fréttablaðið - 17.09.2010, Blaðsíða 16

17. september 2010 FÖSTUDAGUR16
„Í raun má líta á sögurnar sem hálfgert
uppgjör við góðærið og kreppuna, þetta
sérkennilega tímabil sem einkenndist
meðal annars af útrás, græðgisvæð-
ingu og loks hruni og afleiðingum
þess,“ segir vinjettuhöfundurinn góð-
kunni og fagurkerinn Ármann Reynis-
son sem hefur gefið út sína tíundu bók
í flokki vinjetta á einum áratug, Vinj-
ettur X, þar sem höfundurinn kryfur
síðasta áratug ásamt því að segja bar-
áttusögur íslenskra alþýðuhetja, fjöl-
skyldusögur, frá miðri nítjándu öld og
fram til síðustu aldamóta.
„Ég hef lagt áherslu á fjölbreytileika
með hverri bók sem ég hef skrifað og
þessi er engin undantekning frá þeirri
reglu þar sem fjölbreytileiki tilverunn-
ar endurspeglast í þeim 43 sögum
sem bókin hefur að geyma. Þetta eru
sögur ólíkra einstaklinga, fólksins sem
byggði upp íslenskt velferðarsamfélag
og svo bankastrákanna, útrásarvík-
inganna og stjórnmálamanna og í bók-
inni leik ég mér að því að tefla þeim
fram sem andstæðum til að opna les-
andanum sýn inn í stóra veröld,“ segir
Ármann og bætir við að vonandi verði
bókin komandi kynslóðum umhugsun-
arefni. „Ég vil sýna fólki hversu ógn-
vekjandi munur var á þjóðinni, hvernig
hún umturnaðist algjörlega á skömm-
um tíma.“
Sögurnar segir Ármann nánast hafa
skrifað sig sjálfar, meðal annars vegna
reynslu sinnar af viðskiptalífinu. „Það
vill nú svo til að ég hef óvenju mikla
innsýn inn í íslenskan og erlendan við-
skiptaheim af fyrri störfum mínum,
sem ég notfæri mér, og meðan á útrás-
artímabilinu stóð skrifaði ég síðan
heilt ritsafn, þannig að ég stóð utan
við viðskiptalífið en sá töluvert í gegn-
um það,“ segir höfundurinn og bætir
við að eigin reynsla af fjármálahruni
hafi nýst honum vel til að skrifa um
efnhagshrunið.
„Ég upplifði það náttúrlega á sínum
tíma að fyrirtækið mitt, Ávöxtun,
sem var fjármálafyrirtæki með alla
þjónustu fyrir sparifjáreigendur, var
sprengt upp nánast á einni nóttu og
í kjölfarið var ég dreginn á asnaeyr-
unum í fimm ár og síðan sendur til
fangelsisvistar á Kvíabryggju í ár.
Þar með tók líf mitt óvænta stefnu
því kerfið, sem stóð að öllum þess-
um málum, gerði mig að rithöfundi.
Eftir að ég byrjaði að skrifa árið 2000
skar ég á öll tengsl við viðskiptalífið.
Okkur Björg ólfi Guðmundssyni hefur
oft verið líkt saman í gegnum tíðina.
Báðir lentum við í stórum gjaldþrotum
en hann sneri aftur inn í viðskiptalíf-
ið og fólk sér hvernig komið er fyrir
honum á meðan því finnst ég hafa orðið
farsæll með mitt líf, sem vinjettuhöf-
undur,“ segir Ármann.
Spurður hvort hann óttist ekki að
það kunni að koma spánskt fyrir sjónir
að maður sem hafi verið dæmdur fyrir
fjárdrátt skuli gagnrýna útrásina,
stjórnmálamenn og menn í viðskipta-
lífinu á prenti, segist Ármann hvergi
vera banginn. „Alls ekki því ég er
þarna að nýta mína dýrmætu reynslu
í þessum útrásarsögum, í sumum set
ég mig í spor útrásarvíkinga og banka-
stráka enda má segja að ég hafi verið
langt á undan minni samtíð í þessum
viðskiptum, og í öðrum er ég áhorfandi
á fáránleika tilverunnar, rétt eins og
ég var áhorfandi en ekki þátttakandi í
bankahruninu.“
Ármann segist vera sannfærður um
að bókin eigi eftir að vekja umtal en
kveðst ekki óttast gagnrýni. „Veistu, ég
hef verið umdeildur maður alla tíð, allt
frá því að ég kom heim frá London árið
1982 og stofnaði Ávöxtun, en þá voru
Íslendingar áratugum á eftir í fjár-
málahugsun, og lenti svo í persónulegu
hruni og sat inni, þannig að ég er ekki
hræddur við gagnrýni. Ég geri eigin-
lega fastlega ráð fyrir að bókin verði
umdeild eins og annað sem ég hef tekið
mér fyrir hendur. Út af fyrir sig er ég
ánægður með að vera umdeildur fyrr
og síðar, því sá sem er ekki umdeild-
ur hefur náttúrlega ekkert að segja.“
roald@frettabladid.is
timamot@frettabladid.is
ÁRMANN REYNISSON: TEKST Á VIÐ ÚTRÁSINA Í SINNI TÍUNDU VINJETTUBÓK
Ég var Björgólfur míns tíma
VINJETTUHÁTÍÐ Ármann Reynisson ætlar að fagna útgáfu tíundu vinjettubókar sinnar með
óvenjulegum veisluhöldum. „Ég verð með vinjettuhátíð í Gróttu hinn 10. október milli klukkan
14 og 16 þar sem valinkunnir menn og konur munu lesa upp úr verkum mínum og að svo
búnu verður vegleg tónlistardagskrá,“ segir hann fullur tilhlökkunar. FRÉTTABLAÐIÐ/STEFÁN
Elskuleg móðir okkar, tengdamóðir,
amma og langamma,
Guðrún L. Kristjánsdóttir,
Skála Seltjarnarnesi,
sem lést að Hrafnistu Reykjavík, föstudaginn
3. september, verður jarðsungin frá Seltjarnarneskirkju
föstudaginn 17. september kl. 13.00.
Unnur V. Duck
Elísabet Stefánsdóttir Kristján Jóhannsson
Kristjana Stefánsdóttir Guðmundur Þorkelsson
Anna Stefánsdóttir Reynir Hólm Jónsson
barnabörn og langömmubörn.
Innilegar þakkir fyrir auðsýnda samúð
og hlýhug við andlát og útför ástkærrar
eiginkonu minnar, móður, tengda-
móður, ömmu og systur,
Helenu Svavarsdóttur
Sérstakar þakkir til starfsfólks taugalækningadeildar
B2 við Landspítalann í Fossvogi fyrir einstaka
umhyggju og aðhlynningu.
Reynir A. Eiríksson
Linda Sólveig Birgisdóttir Svan Hector Trampe
Brynja Björk Birgisdóttir
Birgir Fannar Birgisson Dagmar Valgerður
Kristinsdóttir
barnabörn, systkini hinnar látnu og fjölskyldur.
Ástkær eiginkona mín, móðir,
tengdamóðir, amma, systir og
tengdadóttir
Þóranna Sigríður
Jósafatsdóttir
Dalseli 9, Reykjavík,
lést á krabbameinsdeild Landspítalans við Hringbraut
þann 14. september sl. Útförin verður auglýst síðar.
Jónsteinn Jónsson
Elvar Freyr Jónsteinsson Rebekka Lea Te Maiharoa
Grétar Jósafat Jónsteinsson
Jón Ingiberg Jónsteinsson Viktoría Sigurgeirsdóttir
barnabörn, systkini og tengdamóðir.
Kristófer Baldur
Pálmason,
f.v. dagskrárstjóri Ríkisútvarpsins
Vesturbrún 31, Reykjavík,
verður jarðsunginn frá Hallgrímskirkju í dag föstudag
17. september kl. 15.00.
Aðstandendur
Okkar elskulega sambýliskona, móðir,
dóttir og systir,
Gunnhildur Júlíusdóttir
Gullengi 21, Reykjavík,
lést að heimili sínu 14. september síðastliðinn.
Útför hennar fer fram frá Grafarvogskirkju fimmtu-
daginn 23. september næstkomandi kl. 13.00.
Karl Lilliendahl Ragnarsson Christian Lilliendahl Karlsson
Jenný Hauksdóttir
Júlíus Viðarsson Hulda Þórsdóttir
Hafþór Júlíusson
MOSAIK
BRYAN SINGER kvikmyndaleikstjóri er 45 ára.
„Kvikmyndagerð er tilgangslaus nema maður ætli að sýna fram á eitt-
hvað sérstakt. Annars er alveg eins gott að fara í leikhús.“
45
Merkisatburðir
1630 Borgin Boston í Banda-
ríkjunum stofnuð af
breskum landnemum.
1823 Fyrsta grindadráp í
Reykjavík. 450 mar svín
rekin á land vestur í
hafnarkrikanum þar
sem Slippurinn er núna.
1939 Sovétríkin ráðast inn í
Pólland úr austri í sam-
ræmi við samkomulag
þeirra við Þýskaland.
1948 Folke Bernadotte greifi
myrtur af meðlim-
um ísraelsku hryðju-
verkasamtakanna Stern
(einnig kölluð Lehi).
1966 Vegur fyrir Ólafsfjarðar-
múla formlega opnaður.
1987 Fréttaþátturinn 19:19
hefur göngu sína á
Stöð 2.
1988 Sumarólympíuleikar
settir í Seoul í Suður-
Kóreu.
1992 Landsbankinn tekur
eignir Sambands
íslenskra samvinnufé-
laga upp í skuldir og
innlimar þar með Sam-
vinnubankann.
1994 Óperan Vald örlaganna
frumsýnd í Þjóðleikhús-
inu og syngja Kristján
Jóhannsson og Elín Ósk
Óskarsdóttir aðalhlut-
verkin.
2001 Mesta stigafall í sögu
Dow Jones-vísitölunn-
ar verður á fyrsta við-
skiptadegi bandarísku
kauphallarinnar eftir 11.
september.
Verslunarráð Íslands (síðar Viðskipta-
ráð Íslands) var stofnað fyrir tilstuðlan
umsvifamikilla manna í íslensku við-
skiptalífi á þessum degi árið 1917, í þeim
tilgangi að „vernda og efla verslun iðnað
og siglingar“ eins og stóð í lögum Versl-
unarráðsins.
Mörg íslenskra fyrirtækja eru aðilar að
Viðskiptaráði Íslands, eins og það kallast
nú, sem hefur aðsetur í Húsi verslunar-
innar. Allir sem stunda einhvers konar
rekstur geta gerst aðilar að ráðinu.
Þess má líka geta að Verslunarráð
Íslands tók við rekstri Verslunarskóla
Íslands árið 1922 og rekur nú að auki
Háskólann í Reykjavík.
Garðar Gíslason var fyrsti formaður
Verslunarráðs Íslands og gegndi því starfi
til 1933. Finnur Oddsson er nú fram-
kvæmdastjóri Viðskiptaráðs Íslands.
ÞETTA GERÐIST: 17. SEPTEMBER 1917
Verslunarráð Íslands var stofnað