Fréttablaðið - 02.10.2010, Blaðsíða 42

6 FERÐALÖG
Aukinn fjallgönguáhugi Íslend-
inga hefur ekki farið fram hjá
Jökli.
„Eftir Hvannadalshnúk vilja
margir setja markið hærra. Þá
verður Mont Blanc oft fyrir val-
inu því fjallið sameinar kosti þess
að vera hátt, aðgengilegt og ekki
of tæknilega erfitt. Ekki ósvipað
Hvannadalshnúki fylgir því ekkert
klifur heldur mestmegnis ganga og
svolítið brölt á snjó og á ís,“ segir
Jökull, sem í sumar fór margar
ferðir með Íslendinga á Mont Blanc
og önnur Alpafjöll, en hæstu tind-
ar þeirra eru í Frakklandi, Sviss
og Ítalíu.
„Flestir falla kylliflatir eftir að
hafa sigrað Mont Blanc og sækja
í brattari fjöll. Því færist það nú í
aukana að fólk leiti til mín að kom-
ast á erfiðari tinda eins og Matter-
horn í Sviss, sem er hörkuklifur á
eitt formfegursta og mest myndaða
fjall veraldar, en margir þekkja
það af umbúðum Toblerone-súkk-
ulaðisins. Þá fá margir Alpaklifr-
arar dellu fyrir því að safna 4.000
metra tindum, en alls eru um átta-
tíu slíkir í Ölpunum,“ segir Jök-
ull og bætir við að sigurtilfinning
ráði ríkjum þegar slíkum toppum
sé náð, því öll fjallamennska snú-
ist um að komast á tinda og njóta
ferðarinnar.
Rómantísk og fjandsamlegt
Ferð með Jökli á tinda Alpafjalla
hefst á súrefnisaðlögun vegna
hæðarmismunar og þjálfun í ís-
og klettaklifri.
„Það fer enginn óvanur í fjall-
göngu á Mont Blanc og flestir sem
ætla þangað hafa lokið íslenska
toppapakkanum og eru í mjög
góðu formi en búa ekki yfir tækni-
legri fjallamennsku. Því er byrjað
á vikulöngu þjálfunarprógrammi
svo hægt sé að komast á erfiðari
fjöll. Sem leiðsögumaður fer ég
fremstur í flokki og tryggi fólkið
upp, en því betur sem það er þjálf-
að, þeim mun hraðar og öruggar
kemst það yfir, og þeim mun erf-
iðari leiðir get ég farið með það,“
segir Jökull, sem hefur alltaf jafn
mikla ánægju af fjallamennsku.
„Fjallamennska er lífsstíll og
forréttindi sem atvinna. Hún getur
líka verið hrikalega erfið í brjál-
uðu veðri og hættum, en er á sama
tíma virkilega gefandi þegar vel
gengur. Umhverfið er rómantískt
og ævintýralegt, en afar fjandsam-
legt og aðstæður allar hrikalegar.
Því er hársbreidd milli þess að allt
sé æðislegt eða allt svo skelfilegt,
og fólk deyr unnvörpum í Ölpun-
um þegar það kann ekki skil á
þeim hættum sem ber að varast,“
segir Jökull og fer með sláandi
staðreyndir.
„Á Mont Blanc-svæðinu eru tvær
þyrlur í fullu starfi við að bjarga
fólki. Þær fara eins og lyftur upp og
niður fjöllin dag hvern með slasaða,
og þá deyja alltaf einhverjir í Ölp-
unum á degi hverjum, en hafa ber
í huga að tugþúsundir manna eru á
öllu svæðinu. Flestir sem láta þar
lífið eru á eigin vegum, með litla
reynslu og þekkingu, fara of langt,
týnast eða falla fram af klettum,“
segir Jökull og upplýsir um gamla
hefð í Ölpunum.
„Þar hafa allir rétt á að fara
til fjalla á eigin vegum og ekkert
er gert til að stoppa menn. Menn
hafa því 100 prósent rétt á að
mæta dauða sínum á eigin ábyrgð,
en þessu er þveröfugt farið með
ábyrgð fjallaleiðsögumanna. Þeirra
starfi fylgir aldalöng hefð, það er
lögverndað og gífurleg menntun
að baki. Því gilda sömu viðurlög
um að þykjast vera leiðsögumað-
ur og læknir, og hámarks refsing
er 50 þúsund evra sekt og þriggja
ára fangelsi. Í Ölpunum starfar því
sérstök fjallalögga sem sækir menn
í þyrlum og sendir beint í steininn
séu þeir að pósa sem fjallaleiðsögu-
menn í skálum með kúnna, sem er
auðvitað skiljanlegt þegar eitt skref
til vinstri og eitt til hægri getur
þýtt bráðan dauða,“ segir Jökull.
Íslendingatúrar eftirsóttir
Jökull segir staðreyndir sem þess-
ar ekki eiga að letja fólk til fjalla-
ferða í Ölpunum, en mikilvægt
sé að fólk geri sér grein fyrir að
fjallamennska sé ekki áhættulaus.
Slys séu enda sjaldgæf og miklum
mun ólíklegri í för með faglærð-
um leiðsögumönnum, því áhættu-
mat sé meðal stærstu þátta þeirra
vinnu.
„Í Ölpunum eru gerðar aðrar
kröfur um fjölda gesta á hvern
leiðsögumann og á Mont Blanc má
bara vera með tvo í sinni línu. Þess
vegna vinna með mér margir leið-
sögumenn sem allir eru æstir í að
komast í Íslendingatúra. Meðal
fjallaleiðsögumanna Alpanna
er alkunna að hægt sé að draga
Íslendinga mun lengri og erfiðari
leið en nokkra aðra þjóð. Sjálfur
hef ég orðið var við þetta ytra, en
svarið felst í því hversu Íslending-
ar eru vanir að vera úti í vondum
veðrum,“ segir Jökull og nefnir
dæmi frá því í sumar.
FRAMHALD AF FORSÍÐU
MATTERHORN Norðurveggur Matterhorns er einn sex erfiðustu norðurveggja Alpanna.
MINNA SÚREFNI Íslendingar í hæðaraðlögun og þjálfun fyrir göngu á Mont Blanc.
FJALLAFEGURÐ SÓLARLAG Á Zinal Rodhorn sem er með fegurstu fjöllum Alpanna.
FJALLAMENN Jökull með
Halldóri Hafsteinssyni
sem er einn þeirra sem
sækir í brattari og erfið-
ari fjöll Alpanna.
ÁTÖK Íslenskir
víkingar í þjálfun
fyrir meiri átök.
BREITHORN Íslendingur
þverar Breithorn í Sviss.
M
YN
DI
R/
JÖ
KU
LL
B
ER
GM
AN