Fréttablaðið - 19.10.2010, Qupperneq 12

12 19. október 2010 ÞRIÐJUDAGUR
FRÁ DEGI TIL DAGS
greinar@frettabladid.is
FRÉTTABLAÐIÐ Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík SÍMI: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is FRÉTTASTJÓRAR: Arndís Þorgeirsdóttir arndis@frettabladid.is, Kristján Hjálmarsson, kristjan@frettabladid.is Trausti Hafliðason trausti@frettabladid.is og Höskuldur Daði Magnússon (dægurmál) hdm@frettabladid.is
HELGAREFNI: Sigríður Björg Tómasdóttir sigridur@frettabladid.is MENNING: Bergsteinn Sigurðsson bergsteinn@frettabladid.is ALLT OG SÉRBLÖÐ: Roald Eyvindsson roald@frettabladid.is og Sólveig Gísladóttir solveig@frettabladid.is
ÍÞRÓTTIR: Henry Birgir Gunnarsson henry@frettabladid.is LJÓSMYNDIR: Pjetur Sigurðsson pjetur@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Kolbrún Ingibergsdóttir kolbrun@frettabladid.is
ÚTGÁFUFÉLAG: 365 miðlar ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Ingibjörg S. Pálmadóttir FORSTJÓRI OG ÚTGÁFUSTJÓRI: Ari Edwald
RITSTJÓRI: Ólafur Þ. Stephensen olafur@frettabladid.is AÐSTOÐARRITSTJÓRI: Steinunn Stefánsdóttir steinunn@frettabladid.is
Fréttablaðið kemur út í 90.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að
fá blaðið í völdum verslunum á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í
gagnabönkum án endurgjalds. Issn 1670-3871
HALLDÓR
Helstu stjórnmálamenn landsins og framámenn á ýmsum sviðum hafa
undanfarna daga þingað um skuldavand-
ann og þar á meðal reifað að lífeyrissjóðir
skuli beint eða óbeint fórna hluta af eign-
um sínum til þess að borga fyrir almenna
niðurskrift skulda.
Hugleiðingarnar um aðkomu lífeyrissjóð-
anna eru vondar. Sjóðirnir eru eign þeirra
sem í þá greiddu og enginn stjórnmálamað-
ur getur tekið sér rétt til þess að ráðskast
með þá. Ömurlegast er vitaskuld að horfa
upp á að þeir sem teljast talsmenn alþýðu
og launafólks skuli fást til að ræða þvílíka
ósvinnu. Fráleitast og furðulegast af öllu er
þegar fyrrverandi forystumenn samtaka
launþega hafna ekki slíku tali umsvifa-
laust. Þar hverfur trúverðugleiki þeirra.
Lífeyrissjóðir eru reistir á trúnaðarsam-
bandi launafólks við stjórnvöld. Með lög-
gjöf var launamanninum gert að trúa líf-
eyrissjóðnum fyrir hluta af afrakstri vinnu
sinnar, hluta af launum sínum, til þess að
geyma þau fyrir hann til elliáranna, frekar
en að hann forvaltaði þessa peninga sjálfur.
Þennan sáttmála má ekki rjúfa.
Enginn stjórnmálamaður, hvar í flokki
eða skoðanahópi sem hann stendur, á að
láta sér til hugar koma eignaupptöku af því
tagi sem hér um ræðir. Allir þeir flokkar
sem hafa átt fulltrúa á Alþingi undanfarna
áratugi, hvort sem þeir eru nú utan stjórn-
ar eða innan, hafa átt sína hlutdeild í gerð
og viðhaldi þessa sáttmála launamannsins
við sjóð sinn, löggjafann og ríkisvald. Því
er ótrúlegt og dapurlegt að horfa á tillög-
ur frá sumum stjórnmálaflokkanna eða
áhrifamanna innan þeirra, þar sem ekki
grillir í skilning á ábyrgð þeirra á sáttmál-
anum fyrir áfergju í almenna niðurskrift
skulda. Slíkt sómir ekki, engum flokki,
engum stjórnmálamanni.
Sú stofnun, það stjórnvald, sem gerði
öllum að leggja hluta af tekjum sínum í
lífeyrissjóð, getur ekki og má ekki síðar
ákveða að láta hirða þennan sparnað
til annarra verkefna. Það væru griðrof.
Aldrei, aldrei, má það gerast.
Aldrei, aldrei
Skuldamál
Kjartan
Jóhannsson
fyrrverandi
alþingismaður
Hugleiðingarnar
um aðkomu
lífeyrissjóðanna
eru vondar.

VESTURLANDSVEGUR
VAGNHÖFÐI
VÉLALAND
HÚSGAGNA-
HÖLLIN
TANGARHÖFÐI
BÍlDSHÖFÐI
H
Ö
FÐ
A
B
A
K
K
I
REYKJAVÍK
Vélaland - VAGNHÖFÐA 21
Sími 515 7170
Endemis vandræði
Gríðarlegur fjöldi frambjóðenda til
stjórnlagaþings veldur hvarvetna
vandræðum. Fjölmiðlar þurfa til dæmis
að gera upp við sig hvernig í ósköpun-
um þeir ætla að gera þeim öllum skil
svo vel sé. Þar vilja væntanlega allir
standa sig. Líklega er höfuðverkurinn
þó hvergi meiri en í Efstaleiti, enda
hefur RÚV lagalegum skyldum að
gegna gagnvart þjóðinni. Stofnunin
skal lögum samkvæmt
tryggja almenningi
hlutlægar upplýsingar
um mikilvæg málefni,
eins og stjórnlagaþing-
skosningarnar eru
sannarlega.
Hver verður fyrstur?
Það þýðir væntanlega að hver fram-
bjóðandi þarf að geta komið boðskap
sínum á framfæri í ríkismiðlinum.
Og jafnvel þótt hver og einn fengi
ekki nema 20 sekúndur til að kynna
sig og stefnumál sín tæki það
samt vel á þriðja tíma fyrir
500 manns. Og þá ríður á
að vera framarlega í röðinni.
RÚVarar klóra sér líklega í
kollinum næstu daga.
Spurull Kristján
Kristján Þór Júlí-
usson, fulltrúi
Sjálfstæðis-
flokksins í
fjárlaganefnd, er spurull í frétt á Vísi í
gær um fyrirhuguð kaup á sendiherra-
bústað í London fyrir 800 og eitthvað
milljónir. „Maður spyr sig hvaða
áherslur þetta eru … Það er spurning
hvort við eigum að halda þessu öllu
úti … Menn spyrja sig hvort það
sé nauðsynlegt að eiga sendi-
ráðsbústað fyrir 835 milljónir,“
spyr Kristján. Þessar áhyggjur
Kristjáns eru eðlilegar, enda alls
staðar verið að skera við nögl. En
ef Kristjáni finnst óforsvaranlegt
að kaupa hús í London fyrir hátt
í milljarð, væri þá ekki bara
rétt af honum að segja það
beint út? Maður spyr sig.
stigur@frettabladid.is
S
amkomulag Íslands og Kanada um samstarf í varnar-
málum, sem undirritað var í Brussel í síðustu viku, er
ánægjulegur áfangi á þeirri vegferð að treysta öryggi og
varnir Íslands eftir brotthvarf varnarliðsins árið 2006.
Samkvæmt samkomulaginu munu Ísland og Kanada
auka samráð, upplýsingaskipti og samvinnu um menntun og
þjálfun liðsafla, til dæmis starfsmanna Landhelgisgæzlunnar,
Keflavíkurflugvallar og Varnar-
málastofnunar sem taka þátt í að
þjónusta NATO-flugsveitirnar
sem hingað koma til að taka þátt
í loftrýmisgæzlu. Þá er fyrir-
huguð þátttaka Kanadamanna í
heræfingum hér á landi.
Eftir brottför liðs Banda-
ríkjamanna á Keflavíkurflug-
velli hafa nokkur markviss skref verið stigin til að efla samstarf
Íslands og annarra NATO-ríkja.
Tvíhliða samningar hafa áður verið gerðir við nána bandamenn
okkar við Norður-Atlantshafið; Noreg, Danmörku og Bretland. Nú
bætist Kanada í hópinn, en þessi ríki eiga augljóslega sameigin-
lega hagsmuni með Íslandi að því er varðar eftirlit með vaxandi
skipa- og flugumferð um norðurslóðir og viðbrögð við ýmsum
afleiðingum hlýnandi loftslags. Það liggur til dæmis fyrir að leit
og vinnsla olíu og gass mun færast norður á bóginn í vaxandi
mæli og skipaflutningar með eldsneyti um norðurhöf munu auk-
ast. Öryggi þessarar orkuvinnslu og -flutninga þarf að tryggja,
bæði í þágu umhverfisverndar og hernaðarlegs öryggis.
Til viðbótar við samningana við nágrannaríkin hefur Ísland
gert samkomulag við Atlantshafsbandalagið um að ríki þess
skiptist á að sinna hér loftrýmisgæzlu nokkrum sinnum á ári.
Allt á þetta sinn þátt í að efla öryggi Íslands. Markmiðið er ekki
að hér verði landvarnir með sama hætti og þegar varnarliðsins
naut við, heldur að tryggja reglubundna nærveru herafla ann-
arra NATO-ríkja. Að hér myndist ekki öryggistómarúm, heldur
sé sýnt fram á að NATO hafi áfram áhuga á Íslandi og Norður-
Atlantshafinu og að herir aðildarríkjanna séu hér hagvanir og
við öllu búnir.
Unnið var ötullega að því að bregðast við brotthvarfi varnar-
liðsins í tíð ríkisstjórna Sjálfstæðisflokks og Framsóknarflokks
og síðar Sjálfstæðisflokks og Samfylkingar. Kannski furða ein-
hverjir sig á að núverandi ríkisstjórn, með Vinstri græna innan-
borðs, standi að gerð samkomulags eins og nú hefur verið gert
við Kanada. Það þarf þó ekki að koma á óvart. Fyrirrennari VG,
Alþýðubandalagið, lét sig hafa það að hér væri varnarlið og Ísland
í NATO, þegar flokkurinn sat í ríkisstjórn. Alþýðubandalagið
vildi ekki tefla áhrifum sínum á landsstjórnina í tvísýnu með
því að gera varnarmálin að frágangssök. VG sýnir augljóslega
sama raunsæi.
Það er reyndar ögn skondið að VG skuli hafa hamazt gegn
áformum fyrirtækis, sem vill gera út vopnlausar herflugvélar
frá Keflavík, en leggi blessun sína yfir aukið samstarf á sviði
alvöru heræfinga. En það sýnir samt að flokkurinn getur axlað
ábyrgð þegar um alvörumál eins og varnir og öryggi landsins
er að ræða.
Samkomulag Íslands og Kanada um aukið
samstarf í varnarmálum er jákvætt skref.
Nærvera NATO
Ólafur Þ.
Stephensen
olafur@frettabladid.is
SKOÐUN