Fréttablaðið - 21.10.2010, Blaðsíða 42

21. OKTÓBER 2010 FIMMTUDAGUR6 ● fjármál
Smærri fyrirtæki
skipta hagkerfið gríð-
arlegu máli eins og
allir vita. Hvað eru
mörg minni og meðal-
stór fyrirtæki í við-
skiptum við Lands-
bankann, er vand-
inn mikill hjá þeim
og hvernig gengur að
greiða úr honum?
Það er rétt að
smærri fyrirtækin
eru mjög mikilvæg.
Fyrsta kastið var
meiri áhersla á að vinna mál
stærri fyrirtækja, en undanfarið
hefur Landsbankinn beint sjónum
sínum í ríkari mæli að minni og
meðalstórum fyrirtækjum. Þær
leiðir sem bankinn hefur boðið
fyrirtækjum hafa verið í stöðugri
endurskoðun allt frá því að þær
voru fyrst settar fram. Þessa dag-
ana eru fjármálafyrirtækin að
vinna saman á vettvangi SFF að
því að straumlínulaga alla ferla
og hraða afgreiðslu mála þeirra
smáu og meðalstóru fyrirtækja
sem standa höllum fæti. Við bind-
um miklar vonir við þá vinnu og
henni miðar vel.
Landsbankinn er með gríðar-
lega mörg smá og meðalstór
fyrirtæki í viðskiptum. Mörg
þeirra tóku erlend lán á sínum
tíma og þeim hefur boðist að
lækka höfuðstól þeirra strax um
25%. Sum fyrirtækin nýttu sér
þessa lausn en alls ekki nógu
mörg. Það er enn og aftur mikil-
vægt að minna á að menn fyrir-
gera engum rétti sem skapast
kann af dómum Hæstaréttar
síðar meir, þó að þeir nýti sér
úrræði sem nú eru í boði. Því er
mikilvægt að menn komi í bank-
ann og tali við okkur, vilji þeir fá
úrlausn mála.
Hvað með fyrirtæki þar sem
eigendur eru allt í öllu, er nægjan-
legt tillit tekið til þeirra?
Já, við teljum svo vera, en allt-
af má gera betur. Fyrirtækjum
sem skulda minna en 750 milljón-
ir króna og þar sem eigandi er í
lykilhlutverki bjóðum við ákveðn-
ar lausnir þar sem ekki þarf að
leggja fram nýtt eigið fé gegn af-
skriftum skulda.
Hvernig er tryggt að fyrirtæk-
in njóti jafnræðis?
Við styðjumst við reglur sem
öllum eru aðgengilegar á vef
bankans, landsbankinn.is. Eftir-
litsnefnd efnahags- og viðskipta-
ráðherra hefur farið yfir okkar
mál á undanförnum mánuðum
og skilað skýrslu um hvernig
við stöndum að málum. Í þeirri
skýrslu er staðfest að Landsbank-
inn stendur faglega að því að leysa
úr skuldavanda fyrirtækja og ein-
staklinga og mismun-
ar ekki viðskiptavin-
um sínum.
Hvernig myndir þú
lýsa ykkar úrræðum?
Við skiptum þeim
í fjóra flokka, sér-
tækar lausnir þar
sem við beitum sér-
tækum úrræðum við
fjárhagslega endur-
skipulagningu fyrir-
tækja ef þau eru talin
rekstrarhæf til lengri
tíma. Í öðru lagi er
það frysting sem er fyrir þau
fyrir tæki sem geta einungis greitt
vexti og hluta afborgana m.v. upp-
færð vaxtakjör. Þeim stendur til
boða að fá greiðslufrest á hluta
eða öllum afborgunum lána í 12-
24 mánuði. Í þriðja lagi bjóðumst
við til að færa niður skuldir fyrir-
tækja gegn því að eigendur leggi
fyrirtækinu til nýtt hlutafé. Sam-
hliða þessu kemur til greina að
breyta skuldum í hlutafé eða víkj-
andi lán. Í þessari leið vil ég sér-
staklega nefna að við erum reiðu-
búin til að afskrifa skuldir enn
frekar, séu eigendur tilbúnir til að
leggja fram enn meira eigið fé. Þá
afskrifum við fyrir hverja krónu
eigin fjár sem eigendur leggja
fyrirtækinu til umfram 10% af
heildarvirði eða eignavirði, 50%
til viðbótar á meðan skuldir eru
umfram 70% af heildarvirði eða
eignavirði. Þetta þýðir að komi
eigandi með milljón í nýtt eigið
fé, þá lækkar skuld hans að auki
um 500.000 krónur svo dæmi sé
tekið. Þetta er að mínu mati til-
valin leið til að leysa úr málum.
Að lokum er það leið sem hent-
ar smæstu fyrirtækjunum best
en þá færum við lán niður í 100%
af eignavirði án eiginfjárfram-
lags. Þetta á við hjá fyrirtækjum
í greiðsluerfiðleikum með vaxta-
berandi skuldir undir 750 m.kr.
eins og áður hefur komið fram.
Hvernig sérðu fyrir þér að nán-
asta framtíð þróist?
Landsbankinn ætlar sér stórt
hlutverk í endurreisn íslensks
efnahagslífs. Við höfum stofnað
sérstakt svið, Endurskipulagn-
ingu eigna, til að fást við þessi
erfiðu úrlausnarmál mjög skuld-
settra fyrirtækja og við ætlum að
vinna vel. Við leggjum þess vegna
allt kapp á að bjóða fyrirtækjum
öflugar og góðar lausnir og við
erum tilbúin til að hlusta á gagn-
rýni og laga það sem úrskeiðis
hefur farið. Við viljum heyra í
okkar viðskiptavinum, skorum
á þá að koma til okkar og segja
sína skoðun. Á endanum snýst
þetta ekki um annað en samvinnu
banka og viðskiptavina hans, því
hvorugur getur án hins verið.
Hverju svarar Lands-
bankinn því að of hægt
hafi gengið að vinna
úr vanda skuldsettra
heimila.
Það er að hluta rétt
og hluta rangt. Ein-
földu leiðirnar, al-
mennu leiðirnar hafa
gengið vel. Um 80%
allra viðskiptavina
bankans hafa nýtt
sér eitthvert úrræði.
En það er rétt að sér-
tæku leiðirnar hafa af
ýmsum ástæðum ekki
orðið það grundvallarúrræði sem
ætlast var til. Við vonumst til að
nýjar hugmyndir sem lagðar hafa
verið fram á vettvangi Samtaka
fjármálafyrirtækja og í samvinnu
við stjórnvöld muni skila betri ár-
angri.
Hvað getur Landsbankinn boðið
fólki sem kemur í bankann í dag og
biður um aðstoð?
Við höfum fjölmörg úrræði að
bjóða fólki og það er sérstaklega
mikilvægt að hvetja fólk til að
koma í bankann. Þetta á bæði við
um þá sem eru með erlend lán og
innlend. Í erlendu lánunum erum
við að ljúka endurútreikningi sam-
kvæmt dómum Hæsta-
réttar og það mun hafa
mikil áhrif á höfuðstól
lánanna. Aðal atriðið
er að okkar mati, að
fólk komi í bankann
og leggi sín mál á
borðið ef það telur sig
í vanda. Því fyrr því
betra.
Miða öll úrræði að
því sama?
Nei, það gera þau
ekki. Við miðum við að
þau skiptist í þrennt,
hluta þeirra er ætlað
að lækka greiðslubyrði fyrst og
fremst. Annar hluti snýr að lækk-
un höfuðstóls og svo er það þriðji
hlutinn sem eru sértæku úrræð-
in sem lýtur að því að laga skulda-
stöðu að eignum og tekjum. Með
þessu getum við klæðskerasaum-
að lausnir fyrir hvern og einn við-
skiptavin eftir að staða hans hefur
verið yfirfarin.
Eru þessi úrræði bara fyrir
þá sem eru komnir í verulegan
vanda?
Nei, alls ekki. Bankinn býður
einnig upp á lausnir þar sem fólk
getur lækkað greiðslubyrði lána
sinna þó vandræðin séu ekki orðin
óyfirstíganleg. Úrræði eins og t.d.
25% niðurfelling höfuðstóls er-
lendra lána er dæmi um almenna
og flata aðgerð.
Er hægt að nálgast mikið af upp-
lýsingum á netinu eða verða við-
skiptavinir undantekningarlaust
að koma í útibú?
Það er hægt að nálgast allar upp-
lýsingar á heimasíðu bankans. Þar
eru reiknivélar og hægt að fá ein-
falt stöðumat á eigin fjármálum.
Ég vil líka nefna heimilisbókhaldið
í Einkabankanum sem býður fólki
mjög fullkomna leið til að öðlast
góða yfirsýn yfir útgjöldin. Góð
yfirsýn er það sem mestu skiptir
í upphafi, svo er best að panta sér
tíma hjá ráðgjafa og koma í bank-
ann.
Það er mikilvægt að hafa í huga
að þau tvö ár sem liðin eru frá
hruni hefur fjölmargt verið gert.
Fjármálafyrirtækin hafa alla tíð
unnið náið með stjórnvöldum að
útfærslu leiða til aðstoðar mjög
skuldsettum heimilum og margt
hefur tekist ágætlega. Við erum
stöðugt að bæta þjónustuna og
reynum að læra af reynslunni,
laga það sem aflaga fer og við vilj-
um heyra í viðskiptavinum svo við
getum lært af þeirra reynslu líka.
Fjölmörg úrræði í boði
Fyrirtækjalausnir
Landsbankans
Hjördís Vilhjálmsdóttir,
framkvæmdastjóri Endur-
skipulagningar eigna.
Ingimundur Sigurmundsson
forstöðumaður Útlánadeild-
ar einstaklinga.
● RÁÐGJAFASTOFA EINSTAKLINGA Landsbankinn hefur ný-
lega sett á laggirnar nýja einingu sem á að styðja við útibú og aðra
starfsmenn framlínu í þjónustu þeirra við skuldsett heimili. Deildin ber
heitið Ráðgjafastofa einstaklinga. Miklar vonir eru bundnar við það að
með þessum hætti takist að sinna betur þeim viðskiptavinum sem verst
standa og flýta úrlausn þeirra mála. Netfang Ráðgjafastofu einstaklinga
er radgjafastofa@landsbankinn.is
Landsbankinn býður uppá fjölmargar lausnir fyrir heimilin og vill hvetja viðskiptavini
til að koma í bankann og fara yfir stöðuna.
Lausnir fyrir heimili