Fréttablaðið - 22.10.2010, Blaðsíða 19
FÖSTUDAGUR 22. október 2010 19
Á mánudaginn, 25. október, munu konur um allt land leggja niður
vinnu kl. 14.25 og safnast saman
víða um land til fjölbreyttra
aðgerða. Annars vegar er kvenna-
fríið sjálft helgað baráttunni fyrir
launajafnrétti kynjanna en einnig
er dagurinn tileinkaður barátt-
unni gegn kynbundnu ofbeldi. Í ár
er einnig minnst merkra áfanga
kvennabaráttunnar og í dag heiðr-
um við minningu þeirra sem hafa
barist fyrir þeim. Með sanni má
segja að síðasta öld hafi verið öld
kvennabaráttunnar en enn blasa
við mikilvæg verkefni sem okkur
ber skylda til þess að vinna að.
Kynbundið ofbeldi – ekki meir
Ríkisstjórn og Alþingi hafa stigið
markviss skref í jafnréttismálum,
ekki síst í baráttunni gegn kyn-
bundnu ofbeldi, mansali og vændi.
Við munum halda ótrauð áfram á
sömu braut, innleiða austurrísku
leiðina og nýja framkvæmdaáætl-
un í jafnréttismálum og síðast en
ekki síst vinna nýja framsækna
áætlun gegn kynbundnu ofbeldi.
Talið er að um þriðja hver kona
verði fyrir kynferðisofbeldi á
lífsleiðinni. Í sögulegu samhengi
er örstutt síðan þagnarmúrinn í
kringum ofbeldið var rofinn og
enn erum við sem samfélag að
grafa upp misgjörðir fortíðarinn-
ar sem urðu þögguninni að bráð.
Enn er ofbeldið gegn konum og
börnum smánarblettur á samfé-
lagi okkar. Það þrekvirki sem þol-
endur kynbundins ofbeldis hafa
unnið með stofnun samtaka á borð
við Kvennaathvarfið, Stígamót,
Blátt áfram og nú síðast Dreka-
slóð er aðdáunarvert. Í þessari
baráttu eru margar hetjur. Það
er til marks um mikinn árangur
að sjónarhorn baráttunnar hefur
getað færst frá því að sannfæra
samfélagið í heild um að brotin
eigi sér stað, séu umfangsmikil og
hafi gríðarlega alvarlegar afleið-
ingar fyrir heill og helgi hvers sem
fyrir verður – og yfir í það að bein-
ast að stofnanakerfi samfélagsins,
lagaumgjörð, réttarvörslukerfi og
viðbúnaði þess til að bregðast við.
Þar er mikið verk að vinna.
Aðgerðaáætlun ríkisstjórnarinnar
Nú stendur yfir endurskoðun á
aðgerðaáætlun ríkisstjórnarinn-
ar gegn kynbundnu ofbeldi, en
sú áætlun sem nú er að renna sitt
skeið á enda hefur skilað mikl-
um árangri. Þar ber hæst bæði
rannsóknir og útgáfu á viðamiklu
fræðsluefni ætlað ýmsum fagstétt-
um sem eru annaðhvort í aðstöðu
til að greina eða veita þolendum
aðstoð. Í dómsmála- og mannrétt-
indaráðuneytinu er unnið að úrbót-
um á lagaumgjörð, meðal annars
með það að markmiði að heimila
lögreglu að fjarlægja ofbeldis-
menn af heimili, sem gjarnan er
nefnt austurríska leiðin. Okkur ber
skylda til þess að tryggja að réttar-
vörslukerfið gegni á hverjum tíma
þeirri grundvallarskyldu sinni að
verja þolendur. Rétt er í þessu sam-
hengi að nefna aðgerðaáætlun rík-
isstjórnarinnar gegn mansali sem
samþykkt var í mars 2009, en eftir
henni er unnið af kappi. Baráttan
gegn mansali er liður í baráttunni
gegn kynbundnu ofbeldi enda rík
tengsl þar á milli.
Klukkan 14.25
Það er ekki hending ein að konur
eru hvattar til að leggja niður
vinnu klukkan 14.25 á mánudag-
inn kemur. Væru konur almennt
með sömu tekjur og karlar væru
þær á þeirri mínútu búnar að ná
þeim daglaunum sem þeim eru
núna greidd. Þetta endurspeglar
tekjumuninn í heild á milli karla
og kvenna.
Núna vantar aðeins eitt ár upp
á að fyrstu lögin um launajafn-
rétti kynjanna nái hálfrar aldar
afmæli. Sú spurning er áleitin
hvers vegna ekki hefur meira
áunnist á síðari árum. Stjórnvöld
hafa ráðist í fjölmargar rann-
sóknir, skipað nefndir og efnt til
aðgerða til að vinna á vandan-
um, en árangurinn er umdeilan-
legur. Svo virðist sem samfélag-
ið endurskapi og viðhaldi í sífellu
þeim viðhorfum sem styðja við
hinn kynskipta vinnumarkað og
vanmat á kvennastéttum. Í sam-
keppni um stöður og stóru launa-
tékkana virðast karlarnir bindast
tryggðaböndum sem viðhalda for-
skoti þeirra gagnvart konum.
Ég mun leggja áherslu á að
launajafnréttið verði eitt af
forgangsmálum í nýrri fram-
kvæmdaáætlun í jafnréttismál-
um. Það er staðreynd að hvern
dag vinnur meirihluti íslenskra
kvenna langan vinnudag utan og
innan heimila fyrir lægri laun
en karlar. Þessar konur leggja
grunn að velferð samfélags
okkar á mörgum sviðum og ég
skora á aðila vinnumarkaðarins
að tryggja að það endurspeglist
nú í komandi kjarasamningum.
Ég skora á alla vinnuveitendur
um land allt að gefa konum frí
kl. 14.25 á mánudaginn kemur og
sýna með því samstöðu með hetj-
um dagsins!
Áfram nú!
Jafnréttismál
Jóhanna
Sigurðardóttir
forsætisráðherra
Svandís Svavarsdóttir, umhverfisráð-herra, fer stundum frjálslega með
staðreyndir þegar hún ver gjörðir sínar
í skipulagsmálum. Nú staðhæfir þessi
mæta kona að hálfs árs dráttur hennar á
að lýsa sig vanhæfa til að fjalla um aðal-
skipulag sveitarfélagsins Ölfuss sé eðlileg
stjórnsýsla.
Var ekki umhverfisráðherra nákvæm-
lega jafn vanhæfur í apríl þegar málið
kom inn á borð í ráðuneytinu og hann
lýsir sig loks vera um síðustu mánaðar-
mót? Forvígismenn skipulagsmála Ölf-
uss, og skipulagsfulltrúar um land allt,
benda á að ráðherra bar að afgreiða
málið eigi síðar en í júní, að framkomn-
um athugasemdum, enda er frestur sam-
kvæmt eðlilegri stjórnsýslu 30 dagar.
Vert er árétta að enginn er að biðja ráð-
herra um afslátt af lögboðnum ferlum,
einungis að hann ræki skyldur sínar og
vinni vinnuna sína.
Ég efa ekki að ráðherra vill standa
fast á gildismati Vinstri-grænna og
finnst nokkru til fórnandi. Hins vegar er
ástandið hér á landi bara svo grafalvar-
legt að stjórnmálamenn verða að hefja
sig yfir pólitíska bókstafstrú og horfast
í augu við raunveruleikann upp á nýtt.
Við blasir að þúsundir íslenskra heim-
ila og fyrirtækja eru aðfram komnar af
tekjumissi og skuldaklafa. Þeirra helsta
bjargráð er tafarlaus endurreisn íslensks
atvinnulífs með fjölda nýrra starfa og
þeirri innspýtingu í hagkerfið sem hrífur
menn úr deyfð og drunga. Til þess þarf
að nýta gjöfular orkulindir.
Sérstaklega er ástandið alvarlegt hér á
Suðurnesjum þar sem 30 til 40% heim-
ila eiga í alvarlegum vanda. Tekjulítið
eða tekjulaust fólk horfir fram á hol-
skeflu nauðungaruppboða og engist í
þessu ástandi, að ónefndum þeim fjölda
fyrirtækja sem eru að leggja árar í bát.
Þetta fólk setur fyrst og fremst traust
sitt á að álver í Helguvík með sínum 2000
störfum fái að rísa í friði fyrir þeim sem
reyna leynt og ljóst að tefja eða koma
í veg fyrir uppbyggingu þess. Íslensk
álver eru einhver þau umhverfisvænstu í
heimi. Þau hafa reynst mikilvægir mátt-
arstólpar í samfélaginu og skapa þúsund-
um Íslendinga örugga og góða afkomu.
Höfum hugfast að það eru tekjurnar af
álverum en ekki álverin sjálf sem skipta
máli fyrir þjóðina.
Ef takast á að endurreisa íslenskt
samfélag verða stjórmálamenn að taka
saman höndum við atvinnulífið og laun-
þegahreyfinguna og setja atvinnusköp-
un í raunverulegan forgang. Bjargráð
og mannsæmandi lífskjör hljóta að vera
verðugra viðfangsefni en pólitískar
kreddur.
Bábiljur eða bjargráð
Atvinnumál
Kristján
Gunnarsson
formaður Verkalýðs- og
sjómannafélags Keflavíkur og
nágrennis
Í samkeppni um stöður og stóru
launatékkana virðast karlarnir bindast
tryggðaböndum sem viðhalda forskoti
þeirra gagnvart konum.
Veitingastaðurinn 1919 í gamla Eimskipafélagshúsinu er í fylkingarbrjósti
notalegra veitingastaða og býður upp á ferskan og litríkan matseðil. Taktu þér
góðan tíma á veitingastaðnum 1919 og njóttu lífsins.
1919
R E STAU R A N T
AND LOUNGE
NOTALEG STUND
Í HJARTA BÆJARINS
FRÁBÆR VÍN Í ÚRVALI
Radisson Blu 1919 Hótel Pósthússtræti 2 102 Reykjavík Sími: 599 1000
A
ug
lý
sin
ga
sím
i