Morgunn - 01.06.1924, Blaðsíða 7
Ágrip af sögu sálrænna rannsókna.
Erlndi, flutt f S. R. F. f. 4. janúar 1924.
Eg liygg, að það eigi ekki illa við og sé í samræmi við
tilgang félags vors, að segja stuttlega sögu spíritismans og
sálrænna rannsólcna. Það getur aðeins orðið örstutt yfirlit,
stiklað á því stærsta. Þótt spíritisminn í nútáðarmynd sinni sé
ekld nema sjötíu og fimm ára gamall, er hann í raun og veru
engin dægurfluga, — cr eiginlega miklu eldri og sennilega
jafn-gamall mannkyninu. Sálræn fyrirbrigði eru ekki nein
ný bóla, beldur befir þeirra orSið va.rt með öllum þjóðum á
■öllurn tímum. Þau mega auk heldur kallast móðir trúarbragð-
anna, þótt trúarbrögðunum bafi á binn bóginn oft og einatt
farizt eins og barni þvá, sem fyriirlítur foreldri sitt og leggur
fæð á það. Og þaö rnú jafnvel segja, að rannsókn dularfullra
fyrirbrigða hefjist mcð Sál, konungi Israelsmanna, er hann
■dulbýr sig, áður en hann hittir spákonuna í Bndor, — og
Krösus konungur í Lýdíu bjó enn betur um linútana, er hann
prófaði véfréttir Grikkja.
Meginstaðhæfing spíritismans er á þá leið, að mennirnir
lifi áfram eftir dauðann og að við og viS sé unt að komast í
samband við bina framliðnu, þótt skilyrðin fyrir því séu enn
mjög á huldu. Ef nokkur staðbæfing styðst við „consensus
omnium gentium" eða að öllum þjóðum beri í þessu efni sam-
an, eins og Cicero segir, þá er það þessi. Trúarbrögðin hafa
yfirleitt baldið henni fram, þótt þau bafi líka, að minsta kosti
hér á Vesturlöndum, viljað taka sér vald til að kveða á um,
hvaða samband væri leyfilegt við framliðna menn. Og mikið