Morgunn - 01.12.1932, Blaðsíða 14
140
MORGUNN
fyrirgefa mér og hugsa ekki ilt til mín, heldur gott“. —
Þarna endurspeglast þörf látins manns fyrir hlýjan hug
og samúð héðan af jörðinni. Eg hefi áður minst á, að
ósátt við lifandi menn valdi því, að hinn dáni fái ekki að
rotna í gröfinni.
Ef nú eru dregnar saman í eitt þær hugmyndir al-
þýðutrúarinnar um annað líf, sem eg hef nú rakið með
nokkrum dæmum, verða þær í aðalatriðum þessar: Sam-
band á sér stað milli heimanna. Látinn maður getur haft
löngun til að sanna tilveru annars lífs. Þegar maðurinn
deyr, flyzt hann yfir um með hatur sitt og ást, ágirnd og
nautnafýsn eða umhyggjusemi og hjálpsemi. Hugur hans-
er stundum bundinn við jarðneska muni, annaðhvort af
ræktarsemi eða af því hann vilji ekki sleppa af þeim hend-
inni. Stundum reynir hann að gera lifandi mönnum ilt
eða gott. Ástandið eftir dauðann skiftist ekki í tvö horn
eins og lútherskar kirkjukenningar vildu vera láta. Mað-
urinn getur þurft langan tíma til undirbúnings, áður en
hann fær að framkvæma það sem hann þráir, og líðan
hans fer eftir svipuðum lögum og hérna megin. Hann
getur ýmist glaðst eða hrygst, ekki sízt af því, sem gerist
á jörðinni í sambandi við það, sem honum þykir vænt um-
Um starf eða vinnu getur verið að ræða eftir dauðann,
og er gleði og sæla í því fólgin. Lifandi menn geta haft á-
hrif á líðan framliðinna með því að hugsa til þeirra vel
eða illa.
Eg veit, að margt má enn finna í þjóðsögunum, sem eg-
hef ekki nefnt, en hitt þykist eg hafa sýnt fram á, að þess-
ar hugmyndir koma fyrir í þeim, og í öðru lagi, að þær
verða tæplega skýrðar út frá kirkjukenningum liðinna
tíma. Því að þótt þær hafi það sameiginlegt kirkjukenn-
ingunum, að annað líf sé til, og að þar muni menn upp-
skera eins og hér hefir verið sáð, þá er þó margt á milli
um það, hvernig öðru lífi sé háttað, og einkum sambandi
þess við þennan heim.
Nú kynni að mega spyrja, hvort þessar hugmyndir