Morgunn - 01.12.1932, Blaðsíða 65

MORGUNN
191
um þessa sögu í síðustu bók sinni, „Psychical Research,
Science ancl Religion:
„I mínum augum hefir þessi einfalda og einkar
áhrifamikla frásögn meira sönnunargildi en allar rit-
gjörðir heimspekinga og kenningar guðfræðinga. Eg
öfunda ekki þá menn, sem geta lesið hana án þess að
komast við og geta ekki komið auga á það, hver innri
sönnun er fyrir því, að barnið hafi í raun og veru séð
rétt, auk þess sem einlægnin í frásögn móðurinnar er
bersýnileg. Barnið mótmælir hinni venjulegu hugmynd
um vængjaða engla; það þekkir bróður sinn; það lýs-
ir börnum, sem það hefir ekki þekt, en eru nú orðin
fullorðin; það afneitar ,,fljótinu“ og ,,borginni“. Alt
er þetta í algerðu samræmi við það, sem vér höfum
fengið úr öðrum áttum. Við lofum þeim, sem geta talað
um skynjanir þessa barns sem skynvillur og hugarburð,
að halda sínum gleðisnauðu sjónleysis-skoðunum, ef þeir
vilja. Það eru þeir, sem orðið hafa fyrir blekkingu. Ef
þessi atburður væri einstæður, þá væri nokkur afsökun
fyrir rengingunni; en hann er ekki einstæður. Það hefir
margoft komið fyrir, að deyjandi börn hafa séð líkar
sýnir, og hreinskilnislegur framburður þeirra er meira
virði en allar renginga-bollaleggingar, sem bókmentun-
um, er að þessu málefni lúta, hefir verið ofþyngt með.
,,Eg mundi verða síðastur maður til þess að gera
lítið úr gagnrýni-hæfileikanum; en ætlunarverk hans
er að greina satt frá ósönnu — að finna sannleikann,
en ekki að skilja oss eftir í kviksyndi efasemda, þar
sem allir stígar verða jafn-svikulir. Sá hæfileiki ætti
að gera oss færa um að þekkja sannleikann, þegar vér
stöndum augliti til auglitis við hann. Gagnrýni, er komin
er niður í stöðugar tortryggingar á öllu, sem ekki stend-
ur heima við okkar breytilegu þröngsýniskenningar, er
gagnslaus og nær ekki tilgangi sínum. Eg veit ekki, hvað
mér kynni að hafa fundist, ef eg hefði ekki fengið þær
sannanir, sem eg hefi leitast við að gefa ágrip af í kapi-