Morgunn - 01.12.1933, Síða 6

132
MORGUNN
En yfirleitt er mjög erfitt fyrir menn hérlendis að gjöra
sér grein fyrir því, hve þetta mál hefir verið hinum ágæt-
ustu mönnum hjartfólgið og mikið áhugamál. Væri mönn-
um þetta ljósara, þá væri lítt hugsanlegt annað, en að ís-
lenzka þjóðin í heild sinni hefði sjálf látið sig þetta mál
meiru skifta en raun ber vitni. Að vísu hafa menn þar
vestra fengið margvíslega uppörfun í starfi þessu frá
einstökum mönnum á ýmsum tímum, en ekki verulega frá
sjálfri þjóðinni eða magnmestu stofnunum hennar. Marg-
ir ágætir gestir hafa komið vestur, flutt þar erindi um ís-
lenzk efni og á annan hátt örfað íslenzkar hugsanir og
samúð til íslenzkra manna; en þess hefir ekki verulega
gætt, að íslenzka þjóðin í heild sinni hefði áttað sig á, að
það gæti skift máli fyrir hana og það, sem hún hefir
unnað, hvort þessir íslenzku menn í annari heimsálfu
gleymdu sínum eigin uppruna.
Þegar þessa er gætt, mætti það vekja furðu manna, er
þeir frétta, að nú er vaknaður áhugi hjá ýmsum merk-
ustu mönnum íslendinga vestra fyrir því, að reynt verði að
koma á miklu nánara sambandi og samstarfi, en hingað til
hefir verið, við þá stofnun, sem merkust hefir verið á íslandi
um þúsund ár — kirkju landsins. Þetta mætti vekja furðu
manna fyrir þá sök sérstaklega, að íslenzka kirkjan hef-
ir merkilega lítið látið sig varða um þessa menn, sem af
landinu hafa farið. Að vísu hafa ýmsir mætir menn úr
íslenzkri prestastétt farið vestur og starfað þar að kirkju-
legum málum með löndum sínum, en kirkjan í heild sinni
hefir í engu talið sér skylt að rétta mönnum hjálparhönd
við verkið.
Þráttfyrir þetta áhugaleysi íslenzku kirkjunnar hef-
ir svo atvikast, að ýmsir eru farnir að koma auga á, að
ef til vill stendur hún afarvel að vígi til þess að vinna hér
hið þarfasta verk fyrir þjóðina, beggja vegna hafsins.
Þeir, sem annars nokkuð hafa fregnað af íslending-
um í Vesturheimi, hafa ekki gengið þess duldir, að félagslíf
þeirra hefir yfirleitt hvílt að langmestu leyti á hinni kirkju-