Morgunn - 01.12.1933, Blaðsíða 107

MORGUNN
233
nokkur takmörk. Eg ímynda mér, að fæstir íslenzkir
prestar fylgi nú þessari skoðun í orði og enn færri ef það
er þá nokkur, jafnvel ræðuhöfundur sjálfur, sem geti
þvingað sig til að trúa henni við nánari umhugsun; og
ætla eg ekki með þessu að væna neinn um óheilindi. Og
enn færri munu þeir af öllum almenningi, sem láta sér nú
orðið detta í hug að trúa slíku. Séra Matthías Jochums-
son, sem var spekingur, þótt ýmsar efasemdir ætti við
að stríða, varð árið 1891 að bregða fyrir sig vömum fyr-
ir það, að hann hafnaði þessari trú. Síðan hefir verið
hljótt um málið, og Þórhallur biskup, sem þá stýrði
Kirkjublaðinu elzta, lýsti yfir, að deilugreinar um málið
mundu ekki fá rúm í blaðinu; eg get ekki skilið, að það
hafi verið af öðru en því, að þetta átti ekki lengur rætur
í hjarta hans sjálfs, þótt hann enn á þeim tíma vildi fara
varlega að öllu.
Það mundi ef til vill vera búizt við, að eg færði meiri
rök fyrir staðhæfingum mínum, svo sem ritningargreinar
og ritskýringar. En eg tel enga nauðsyn á því. Það hljóta
allir að sjá, er þeir hugsa rökrétt og án þess að hleypa
að neinum þvinguðum hugsanaflækjum, að það er hrein
„contradictio in adjecto“ (algjörð mótsögn við það, sem
viðurkent er) annai's vegar, að guð sé almáttugur kær-
leikur, og hins vegar, að hann þoli að vita nokkura
skepnu, sem hann hefir skapað, kveljast í e i 1 í f u m
kvölum. Ef eitthvað er í nýja testamentinu, sem þykir
ekki verða komizt hjá að skilja svo, þá verður að beita
við það setningunni: „scriptura scripturæ enterpres“
(ritningin skýrir sig sjálf), og þá verður kenning guðs
orðs um eilífan kærleika hans fortakslaust að útrýma
kenningunni um eilífa útskúfun, hvernig sem hún kann
að vera þar orðuð.
Eg skal hreinskilnislega játa, að eg er ekki mikill
ritskýrandi, og gjörist nú gamall og ryðgaður í ritn-
ingunum.
En eg skal aftur vitna í Harald Níelsson, og hann