Morgunn - 01.06.1952, Blaðsíða 57

MORGUNN
51
White mjög glögga grein fyrir draumrænum uppruna
hennar. „Orðalagið er mitt“, segir höfundur, „en á efni
hennar ber ég ekki meiri ábyrgð heldur en skrifari, sem
ritar á blað, það er honum er lesið fyrir. Atburðarásin
er ekki hugarsköpun mín, aðeins á örfáum stöðum hef
ég skotið inn einstökum atriðum. Mig dreymdi söguna
frá byrjun til enda, og ég man ekki til, að nein atriði
úr efni hennar hafi borizt inn í meðvitund mína í vök-
unni, þau komu öll í draumum mínum, er ég hvíldi í
værum svefni.
Og hann heldur áfram að gera nánari grein fyrir með
hvaða hætti hann skynjar, það er fyrir hann ber í draum-
um hans. Hann segir, að þetta gerist með þrennu móti:
1 fyrsta lagi skynjar hann sjálfan sig sem þátttakanda
í því, er gerist, honum virðist hann þá vera ein af per-
sónunum. 1 öðru lagi skynjar hann sig vera að lesa bók,
skáldsögu. 1 þriðja lagi virðist honum sem hann hafi
öðlazt einhverskonar yfirskilvitlega þekkingu og þá sé
eins og hann skynji þetta þrennt allt samtímis. Honum
virðist að hann gjörþekki fortíð persónanna. „Einu sinni
skynjaði ég þetta allt samtímis. Eg vissi mig vera að
lesa í bókinni, skynjaði mig sem söguhetjuna, ég vissi
og gjörþekkti allt, sem um var að ræða, án þess að vera
háður bókinni, viðburðunum, sem voru að gerast, með
einhverjum hætti lá allt opið fyrir mér. En þessi draum-
ur minn virðist mér hafa verið fullkomnastur allra þeirra,
sem mig hefur dreymt." Sama skoðunin kemur fram hjá
White og Stevenson, að betur hafi verið haldið á mál-
um í draumskynjunum þeirra en þeim hefði sjálfum ver-
ið fært að gera í vökunni. Og eins og Stevenson er White
algerlega óviss um, hver sögulokin verði, fyrr en hann
færa að vita það í drauminum.
Ekki verður sagt um White, að hann hafi verið dul-
hyggjusinni eða hjátrúarfullur. Hvað lífsskoðanir hans
snertir var hann rétttrúaður sonur efnishyggjukenning-
ar 19. aldarinnar, eins og tilgátuskýring hans sjálfs á or-