Morgunn - 01.12.1960, Blaðsíða 7

M 0 R G U N N
85
var að raála. Hann vissi aldrei fyrir fram, hvernig mynd-
in yrði, skipti sér ekkert af því, og þess vegna komu hon-
um myndirnar ókunnuglega fyrir sjónir, þegar hann sá
þær fullgerðar. Hjá honum var ekki um nokkra sérstæða
aðferð að ræða. Myndirnar voru svo margvíslegar og inn-
byrðis ólíkar, að næsta er erfitt að trúa því, að allar séu
þær eftir einn og sama mann. Fyrirmyndirnar voru ótrú-
lega fjölbreyttar, hann málaði ævafornar trúarathafnir,
ójarðneska heima, himin og haf með dýrlegri litaauðgi.
Myndir hans skipta þúsundum, en engar tvær eru málað-
ar með sömu fyrirmynd í huga. Svo sýnist, sem í þessum
myndum sé lögð á það sérstök áherzla, að túlka sál hlut-
anna og það, sem líkamsaugað ekki sér.
Kæmi það fyrir, að hann væri venju fremur lengi að
mála einhverja mynd, fór myndin að verða lélegri. Þá
var innblásturinn ekki nógu sterkur. Aldrei tókst honum
að bæta nokkra af myndunum eftir á. Reyndi hann það,
þá skemmdi hann samræmi og heildarsvip málverksins.
Próf. Dr. Chr. Schröder, forstöðumaður sálvísindastofn-
unarinnar í Berlín-Lichterfelde, lagði á það mikla stund
að rannsaka Niisslein og starfsemi hans. Hann komst að
þeirri niðurstöðu, að hjá honum væri tvennt samhliða að
verki: meðfædd, listræn sköpunargáfa, sem dulin væri í
undirvitundinni, og skyggnigáfa, sem hann væri tvímæla-
laust gæddur. Þegar hann las ljóð gamalla, nafnfrægra
skálda, eða jafnvel heyrði aðeins nafn þeirra nefnt, gat
hann stundum óðara málað mynd þeirra, nákvæmlega líka
gömlum myndum af þessum mönnum, og þó allt ekki eftir-
myndir myndanna, sem voru til. I myndum þeim, sem hann
málaði þannig, er sálarlíf þessara gömlu meistara ótrú-
lega vel túlkað. Þegar Niisslein hlustaði á tónverk meist-
ara, sem honum var ókunnur, leikin, kom fyrir, að hann
gat skyndilega málað hárrétta mynd meistarans. Hann
lék sér þá einnig að því, að mála á 8—10 mínútum
„motiv“, eða efni tónverka, sem hann heyrði leikin. Þá
var það enn merkilegt við þennan mann, að í sálrænu sam-