Morgunn - 01.12.1960, Blaðsíða 16

94
MORGUNN
Mansveld var handiðnamaður og fram að 46 ára aldri
hafði hann enga minnstu tilraun gjört til að teikna eða
mála. Og eins var það, að eftir að hann hóf að starfa
sem málaramiðill, var ekki unnt að fá honum svo einfalda
fyrirmynd, að hann gæti teiknað eftir henni eða stælt
hana. Hann uppgötvaði miðilshæfileika sinn á tilrauna-
fundi, sem hann sat. Þar tjáði sig tala hollenzki lands-
lagsmálarinn Jakob Maris, sem andazt hafði árið 1899.
Hann bað Mansveld leyfis, að mega nota hönd hans. Eftir
fáar tilraunir komu fram myndir, sem færir menn og
dómbærir fullyrtu, að ógerningur væri að greina frá mynd-
um Maris sjálfs, og báru auk þess hina sérkennilegu
eigin-handar-áletrun hins látna meistara. Síðar málaði
Mansveld margar myndir aðrar, sem hann staðhæfði, að
málaðar væru undir áhrifum frá öðrum látnum málurum.
Listfræðingurinn dr. Kröner í Berlín, sem engan veg-
inn vildi fallast á þá staðhæfingu Mansvelds, að mynd-
irnar væru fyrir áhrif látinna málara orðnar til, skoðaði
stóra sýningu, sem haldin var á málverkum Mansvelds,
og rannsakaði hana nákvæmlega. Hann sagði, að engum,
sem vit hefði á málaralist, gæti komið til hugar, að öll
þau málverk, sem sýnd voru, gætu verið eftir einn og
sama manninn, heldur að þau væru máluð af a. m. k.
20 meisturum, sem allir væru gersamlega ólíkir um skoð-
anir, skapferli, aðferðir, viðfangsefni og lærdóm. Hann
lýsti yfir því, að flest verkin bæru vott um þroskaðan
listamann og að sum þeirra standi afar hátt frá listrænu
og kunnáttulegu sjónarmiði.
Mansfeld málaði í nær því algeru transástandi, með
geysilegum hraða, ævinlega með vinstri hendinni, þótt
hann væri annars ekki örfhendur, og stundum málaði
hann í myrkri. Látbragð hans, málrómur og tungutak
breyttist mjög, eftir því hverjir það voru, sem töldust
nota hönd hans í það og það skiptið.
1 þessu ástandi tók hann stundum til að tala framandi