Morgunn - 01.12.1967, Síða 19
MORGUNN
97
Síðan hefur þessum rannsóknum verið haldið áfram jafn-
hliða því, að fyrirkomulag tilraunanna hefur stöðugt verið
endurskoðað og endurbætt í því skyni að fá þann árangur,
sem ekki væri unnt að véfengja. Allar hafa þessar tilraunir
stutt og sannað það, að miðlarnir búa í raun og veru yfir
þeim hæfileikum, að geta í miðilsástandinu sagt rétt frá
mönnum, hlutum og atburðum, sem útilokað var, að þeir
hefðu getað öðlazt vitneskju um með venjulegum hætti.
Það er því algjörlega fráleit fullyrðing að segja, að ekkert
sé að marka það, sem miðlar segja, og að þeir séu ekkert
annað en ótíndir svikarar. En hitt er líka óréttmætt og
ógætilegt, að trúa öllu, sem þeir segja, eins og opinberun og
óyggjandi sannleika. Rannsóknir varðandi jafnvel hina
ágætustu miðla sýna, að þeim getur skjátlazt um eitt og
annað, og því ber að taka því með gát, sem þeir segja, prófa
það svo sem unnt er, og halda því einu, sem gott reynist og
gilt. En það er staðreynd, að góður miðill veit fleira og meira
en hann hefur kynnzt, lesið um eða lært í vökunni.
Hitt er svo annað mál, og um það er deilt, hvaðan miðl-
arnir hafi þessa vitneskju. Er hún að einhverju leyti fyrir
hendi í undirvitund miðilsins sem dulin endurminning, sem
hann veit ekki sjálfur af, en kemur upp á yfirborðið í mið-
ilssvefninum? Einstök atvik virðast benda til þess, að svo
geti verið í einstökum tilfellum. Eða getur miðillinn sótt
hugsanir og vitneskju í huga þeirra, sem fundina sitja með
honum, og jafnvel i huga þeirra, sem eru langt í burtu?
Hugsanaflutningur og önnur fjarhrif á milli lifandi manna
eru staðreyndir, sem þegar er búið að sanna. Þessi mögu-
leiki er því engan veginn útilokaður, og því sjálfsagt að gefa
honum fullan gaum.
Þrátt fyrir þetta er þó öldungis víst, að andstæðingar
spiritista ganga miklu lengra í því, en réttmætt tilefni er til,
að skýra miðlafyrirbærin sem fjarhrif og hugsanaflutning
einvörðungu. Tilraunir þær, sem til þessa hafa verið gerðar
um fjarhrif, sýna, að þau eru miklu meiri takmörkunum og
erfiðleikum bundin en svo, að þau geti verið fullnægjandi
7