Morgunn - 01.12.1967, Blaðsíða 30

108
MORGUNN
skynsemi barnsins né hugsun, heldur býr það í eðli þess.
Þetta eðlisgróna traust mannsins má greina í þrennt, eftir
því að hverju það beinist.
1 fyrsta lagi er það traust mannsins á sjálfan sig, trú á
mátt sinn og megin, eins og forfeður okkar orðuðu það. Án
þessa trausts er athafnalíf mannsins lamað. Hann treystir
sér þá ekki til neins og finnst allir hlutir vera ómögulegir
og honum um megn. Sjálfstraustið hvetur manninn fram til
átaka og dáða og er honum hin mikilvægasta hjálp, ef því er
stillt í skynsamlegt hóf.
I öðru lagi er traustið á mennina. Það er grundvöllur sam-
starfs og allra félagslegra átaka. Það er alrangt, að traustið
sé sprottið af samstarfinu, enda þótt gott samstarf geti eflt
það og aukið. Traustið er í eðli mannsins og hvetur hann til
samskipta við aðra menn. Einsemdin er honum kvöl.
1 þriðja lagi er traustið á æðri máttarvöld, guði eða Guð.
í þessu trausti finnur maðurinn fullnæging, huggun og hug-
svölun. Lotningin, tilbeiðslan og bænin á rót sína í þessu
trausti. Það veitir honum styrk í þrengingum og raunum.
Það gefur honum bjartsýni á lífið, tilgang þess og takmark.
Og það verður honum hin sterka hvöt til fegurra og full-
komnara lífernis.
Trúarhvötin eða trúin í hinni sönnu merkingu þess orðs
er ekki áunninn eiginleiki mannsins, sem hann hefur eign-
azt fyrir eigin vitsmuni, hugsun eða þekkingu. Hún er hon-
um meðfædd líkt og eðlishvötin dýrinu. Og hún er jafnframt
sá innri aflvaki, sem ræður lífsstefnu, breytni og þroska
mannsins meira en nokkuð annað. Þetta sýnir sagan, ef
hún er vendilega skoðuð. Þetta hefur hún staðfest öld eftir
öld og gerir enn í dag. Að vísu er trúarhvötin misjafnlega
sterk og áberandi með mönnum, en svo er líka um eðiishvöt-
ina hjá dýrunum. En hjá öilum mönnum er hana þó að finna.
Þegar Jesús talar um trú, á hann bersýnilega við trúar-
hneigðina eða trúarhvötina í brjósti mannsins. Hann ræðir
um mikla trú eða litla og á þá við styrkleika trúarhvatar-
innar. Og hann gerir ekki lítið úr gildi þessa fyrir manninn.