Morgunn - 01.12.1967, Side 32
110
MORGUNN
eða styrkja að ráði sjálfa trúarhvötina. Stundum getur hún
jafnvel verkað öfugt á einstaklinginn. Þar gegnir svipuðu
máli og um siðfræðina og lögfræðina. Siðfræðinám nægir
engan veginn til þess að gera menn hreinlífa og siðferðilega
sterka, fremur en lögfræðinámið nægir til þess að gera menn
löghlýðna og ráðvanda. Hér þarf meira en þekkinguna og
lærdóminn. Annars væri auðvelt að siðbæta mennina, ef
ekki þyrfti annað til.
Eins og eðlishvötin beinir athöfnum dýranna að ákveðn-
um markmiðum, sem þeim að vísu eru ekki sjálfum ljós,
þannig beinist og trúarhvöt manna að f jarlægum markmið-
um og sannindum, sem eru ofar þekkingunni og liggja, ef
svo mætti segja, á æðra sviði. Hún er það, sem lætur hann
skynja annað og meira en það, sem skynfæri líkamans fá
numið, og dregur hann að þessu með dularfullu en sterku
afli. Á þennan hátt skynjar maðurinn sjálfan guðdóminn
og dregst að honum. Hann skynjar sitt eilífa eðli og ábyrgð
þess að lifa. Hann skynjar framtíðina, ekki sem markaða
braut og óbreytilega, líkt og fortíðina, heldur sem óendan-
lega möguleika, sem honum eru gefnir. Og hann skynjar
sjálfan sig, ekki eins og hann er, heldur eins og hann getur
orðið og á að verða, vegna þess að sjálfur Guð ætlast til
þess af honum og viil hjálpa honum til þess. Hann skynjar
hugsjónir, sem laða hann til sin. Hann skynjar þann vöxt
og þroska, sem er ekki vöxtur og þroski iíkamans, heldur
andans. Og trúarhvöt hans verður að sterkri þrá til þess að
öðlast þetta allt.
Og þá kem ég að lokum að þeirri mikilvægu spurningu:
Er unnt að glæða og styrkja trúarhvöt mannsins og hafa
veruleg áhrif á það, í hvaða og hvers konar farvegu hún
beinist? Þetta er spurning, sem miklu meira máli skiptir
um framtíð mannkynsins og framtíðarheill en við getum
gert okkur grein fyrir í fljótu bragði. Því það er þessi hvöt
— trúarhvötin — sem í raun og veru langmestu ræður um
breytni og þroska mannsins.
Enginn vafi er á því, að líkamleg skynjun getur orðið til