Morgunn - 01.12.1973, Blaðsíða 39

HVER VAR FÁST? 117
Fást og Gerlach í borgarplöggum frá byrjun sextándu aldar í
Knittlingen.
Sveinninn Johannes Fást var greindur vel og gefinn fyrir
heilabrot. Hann lærði snemma latínu í skólanum í gamla bæn-
um og lauk guðfræðiprófi átján ára gamall. Ekki lét hann sér
það samt nægja og fekk því næst læknisréttindi. Hlaut hann
síðar svo mikið lof fyrir lækningar sínar, að honum var líkt við
hinn fræga Paracelsus. Árið 1509 hlaut hann svo doktorsgráðu
í Heidelberg og skaraði þar fram úr sextán öðrum heimspeki-
stúdentum. Þvi næst fekk hann fyrir velvild Franz von
Sickingen, sem kunnur var fyrir áhuga sinn á dulrænum efn-
um, skólameistarastöðu í Kreuznach. En ekki leið á löngu áður
en hann varð ber að kynvillu og þvi tafarlaust rekinn úr stöðu
sinni. Og tekur þá við hið furðulega farandlif eða flakk hans
frá einum stað til annars. Hafði hann þá i för með sér hest og
hund sem sýndu kúnstir. Tókst honum aldrei framar að setjast
að um kyrrt neins staðar. Það var á þessum flakkárum þar sem
honiun skaut upp í ýmsum borgmn, svo sem Anhalt, Jena,
Wurzburg, Glenhausen, Innsbruck, Metz og Basle, sem hann
gerði hinn illræmda samning sinn við Mefistofeles, hinn djöf-
ullega anda, sem hann kallaði jafnan „mág“ sinn, og á að hafa
talið hann á að hefja nám í dulspeki við háskólann í Krakov
i Póllandi.
Árið 1513 ferðaðist svo þessi eirðarlausi fræðimaður aftur
frá Póllandi til Wittenberg þar sem hann varð frægur á
skömmum tíma, þangað til annað hneyksli flæmdi hann það-
an til Erfurt. Þar flutti hann fyrirlestra um Hómer og goða-
fræði. I skjali einu frá þeim tíma segir frá því sjálfur stríðs-
bróðir Lúthers, Melankton frá Bretten, sem þá var prófessor í
grísku í Wittenberg, að hann hafi kynnzt og þekkt mætavel
„manninn, sem talaði um svo marga leynda hluti“, eins og
þar er komizt að orði.
Eins og við mátti búast af Fást galdrameistara voru fyrir-
lestrar hans óvenju lifandi um hellensku hetjumar, því hann
lét sig ekki muna um það, að láta anda þeirra birtast i rökkvuð-
um fyrirlestrasalnum. Á slíkum andafundum ríkti jafnan graf-