Fréttablaðið - 04.11.2010, Blaðsíða 6

6 4. nóvember 2010 FIMMTUDAGUR
EFNAHAGSMÁL „Þessi vaxtaákvörðun
markar viss söguleg tímamót,“ sagði
Már Guðmundsson seðlabankastjóri
þegar hann kynnti vaxtaákvörðun
Peningastefnunefndar bankans
í gær og benti á að virkir vextir
Seðlabankans væru nú nálægt 4,6
prósentum. „Þetta eru lægstu vext-
ir Seðlabanka Íslands frá upphafi.“
Að sögn Más liggja fyrir full-
komnar tímaraðir stýrivaxta í
bankanum allt aftur til ársins 1987.
„Og væntanlega er það líka lægra
en var fyrir þann tíma af því að þá
var verðbólga minni.“ Þá kom fram
í máli hans að áður hefðu vext-
ir bankans verið lægstir í febrúar
2003, þegar þeir voru 5,2 prósent,
og í mars 1994 þegar þeir voru 5,1
prósent.
Peningastefnunefndin ákvað að
lækka vexti bankans um 0,75 pró-
sentustig (75 punkta). „Vextir á við-
skiptareikningum innlánsstofnana
lækka í fjögur prósent og hámarks-
vextir á 28 daga innstæðubréfum í
5,25 prósent. Vextir á lánum gegn
veði til sjö daga lækka í 5,5 prósent
og daglánavextir í sjö prósent,“
sagði Már.
Í yfirlýsingu peningastefnu-
nefndar kemur fram að verðbólga
hafi áfram minnkað í september og
október, þegar ársverðbólga mæld-
ist 3,3 prósent. Slaki í þjóðarbú-
skapnum, lækkandi verðbólguvænt-
ingar og gengishækkun krónunnar
eru sögð styðja við áframhaldandi
hjöðnun verðbólgunnar.
Seðlabankinn birti jafnframt
reglubundna þjóðhagsspá í ritinu
Peningamálum. Samkvæmt spánni
verður þróttur innlends efnahags-
lífs í ár og á næsta ári heldur minni
en bankinn spáði í ágúst. Í kynn-
ingu Þórarins G. Péturssonar aðal-
hagfræðings kom fram að útflutn-
ingsdrifnum hagvexti væru veruleg
takmörk sett. Þrátt fyrir ágæt ytri
skilyrði væri gert ráð fyrir „frek-
ar slökum“ vexti útflutningsþjón-
ustu, því bankinn gerði ráð fyrir
litlum vexti í bæði sjávarútvegi og
álútflutningi. „Þetta gerir að verk-
um að við eigum mjög erfitt með að
vaxa út úr þessari kreppu í gegn-
um útflutning án þess að komi til
frekari fjárfestingar,“ sagði hann.
Bankinn gerir í spá sinni enn ráð
fyrir seinkun á álveri í Helguvík.
Það gerir að verkum að í stað 14
prósenta vaxtar í stóriðjufjárfest-
ingum á þessu ári verði vöxturinn
fjögur prósent og 19 prósent í stað
77 prósenta á næsta ári. Seðlabank-
inn gerir eigi að síður ráð fyrir að
efnahagsbati hefjist á seinni hluta
ársins. olikr@frettabladid.is
STÝRIVAXTAÁKVÖRÐUN KYNNT Már Guðmundsson seðlabankastjóri kynnir vaxta-
ákvörðun peningastefnunefndar. Honum á hægri hönd sitja Þórarinn G. Pétursson
aðalhagfræðingur og Arnór Sighvatsson aðstoðarseðlabankastjóri. FRÉTTABLAÐIÐ/VILHELM
Seðlabankavextir
aldrei verið lægri
Seðlabankinn gerir ráð fyrir dræmum vexti í útflutningi sjávarfangs og áls.
Vöxum ekki úr kreppunni í gegnum útflutning án frekari fjárfestingar, segir
aðalhagfræðingur bankans. Stýrivextir voru í gær lækkaðir um 75 punkta.
EFNAHAGSMÁL Efnahagsbati hér á
landi verður drifinn af einkaneyslu
og fjárfestingu, ekki af útflutn-
ingi. Þetta er meðal þess sem fram
kemur í nýrri þjóðhagsspá Seðla-
banka Íslands.
Bankinn gerir ráð fyrir að efna-
hagsbati hafi hafist á þriðja fjórð-
ungi þessa árs með vexti lands-
framleiðslu. Gert er ráð fyrir að
þessi þróun haldi áfram á loka-
fjórðungi ársins. „Gangi þetta eftir
lýkur samdráttarskeiðinu á þriðja
ársfjórðungi, eftir að hafa staðið
í tvö og hálft ár,“ sagði Þórarinn
G. Pétursson, aðalhagfræðingur
Seðlabankans,
á kynningar-
fundi bankans í
gær. Hann benti
á að samdrátt-
arskeiðið hér
væri það lengsta
meðal helstu iðn-
ríkja. Spá bank-
ans gerir ráð
fyrir því að sam-
dráttur á öðrum
ársfjórðungi verði minni en ráð er
fyrir gert í óendurskoðuðum tölum
Hagstofu Íslands, 6,9 prósent í stað
8,4 prósenta.
Spáin er nokkurri óvissu háð
og benti Þórarinn á að meðal þess
sem hægt gæti á bata væri bakslag
í alþjóðlegum efnahagsbata, dræm-
ari aukning einkaneyslu vegna
skuldsetningar heimila, frekari
tafir í orkutengdum fjárfestingum
og ef launahækkanir í komandi
kjarasamningum yrðu umfram það
sem samrýmdist verðstöðugleika.
Hækkanir umfram 3,5 til 4,5 pró-
sent sagði Þórarinn meiri en svo að
samrýmdust stöðugleikanum. Þær
myndu á endanum leiða til verð-
bólgu eða aukins atvinnuleysis.
- óká
ÞÓRARINN G.
PÉTURSSON
Launahækkanir umfram 3,5 til 4,5 prósent myndu ógna stöðugleika:
Lengsta samdráttarskeiðinu að ljúka
Kitlar bragðlaukana
Lífrænt skiptir máli
fyrir barnið þitt
- Engin erfðabreytt innihaldsefni
- Ræktað án notkunar meindýraeiturs
Kíktu í heimsókn á www.hipp.is
SAMGÖNGUR Töluverður munur
var á fararskjótum borgarstjóra
Reykjavíkur og forseta Íslands
þegar þeir heimsóttu báðir Folda-
skóla á þriðjudag. Þar var hald-
inn kynningarfundur fyrir For-
varnadaginn sem haldinn var í
grunnskólum landsins í gær.
Forsetinn var á eðalbíl af Lexus-
gerð, en sá gengur á svokölluðu
hybrid-kerfi, þar sem hann er
bæði knúinn rafmagni og elds-
neyti. Bíllinn er rúmir fimm metr-
ar á lengd og tæp 2 tonn á þyngd.
Borgarstjóri var hins vegar á
rafknúinni bifreið af gerðinni
Reva, sem er einungis um 2,5
metrar á lengd og vegur um 500
kíló.
Þarna eru sannarlega tveir afar
ólíkir bílar, en báðir umhverfis-
vænir. - þj
Forseti lýðveldisins og borgarstjórinn velja sér mismunandi fararskjóta:
Misstórir en báðir eru grænir
STÓRI OG LITLI Forseti og borgarstjóri mættu á misstórum bílum í heimsókn í Folda-
skóla. FRÉTTABLAÐIÐ/PJETUR
Seðlabankinn lækkaði vexti sína
meira en markaðsaðilar höfðu
gert ráð fyrir, segir í umfjöllun
greiningardeildar Arion banka.
Mestu hafi ráðið að verðbólga
hafi hjaðnað hraðar og hagvöxtur
fari hægar í gang en áður hafi
verið talið. Greiningardeildin spáir
því að á fundi sínum í desember
verði vextir lækkaðir um 50 til 75
punkta til viðbótar.
Væntingar minni
EFNAHAGSMÁL Gífurlegur árangur
hefur verið af samstarfi stjórn-
valda við Alþjóðagjaldeyrissjóðinn
(AGS), að mati Más Guðmunds-
sonar seðlabankastjóra. Þetta kom
fram á vaxtaákvörðunarfundi
bankans í gær.
Már taldi ólíklegt að án sam-
starfsins hefði náðst sá árangur að
ná stöðugleika í hagkerfinu og eytt
óvissu um að ríkissjóður fái staðið
við erlendar skuldbindingar sínar.
Már taldi að nýlegar yfirlýsingar
forsætisráðherra um endurskoðun
á samstarfinu við AGS með það
fyrir augum að draga úr niður-
skurði ríkisútgjalda rúmuðust
innan reglubundinnar endurskoð-
unar samstarfsins. Sendinefnd
AGS fundar þessa dagana með
stjórnvöldum um fjórðu endurskoð-
un á efnahagsáætlun Íslands. - óká
Endurskoðun innan ramma:
Enginn stöðug-
leiki án AGS
INDÓNESÍA, AP Meira en 70 þúsund
manns hafa þurft að flýja heimili
sín vegna eldgoss í Merapi-eld-
fjallinu í Indónesíu. Rýmingar-
svæðið var stækkað í gær eftir
miklar sprengingar í fjallinu.
Eldfjallið spúði glóandi hrauni
marga kílómetra í loft upp í um
klukkustund í gær, eftir að hafa
gosið stöðugt í rúma viku. Nokk-
ur yfirgefin heimili brunnu til
grunna vegna eldglæringa frá
fjallinu, sem er eitt af virkustu
eldfjöllum heims.
Ekkert hefur heyrst um hvort
einhver slasaðist eða lést af völd-
um eldgossins í gær. Alls hafa 38
látist í hamförunum. - bj
Miklar sprengingar í eldfjalli:
Meira en sjötíu
þúsund á flótta
Á FLÓTTA Fjöldi fólks ók í öskuskýi til að
flýja eldfjallið. FRÉTTABLAÐIÐ/AP
EFNAHAGSMÁL Íbúðalánasjóð-
ur frestar nauðungarsölum hjá
fólki sem óskar eftir því og reyn-
ir að koma í veg fyrir nauðungar-
sölu. Nóg er að gera slíkt símleið-
is. Staðfesting frá umboðsmanni
skuldara dugar til að fresta upp-
boði á fasteignum.
Í tilkynningu frá Íbúðalánasjóði
sem send var út í kjölfar umfjöll-
unar fjölmiðla um fjölda nauð-
ungarsala kemur fram að ekki sé
óeðlilegt að hann eigi meirihluta
uppboðsbeiðna, sjóðurinn eigi
allt upp undir sextíu prósent fast-
eignaveða í landinu. - jab
Samningaleiðin er mikilvæg:
Hafna aldrei
fresti á uppboði
SVEITARSTJÓRNIR Staða atvinnu-
lausra á Ströndum er að batna
eilítið því sveitarstjórn Stranda-
byggðar hefur lagt til að atvinnu-
leitendur í sveitarfélaginu fái
frítt í sundlaugina, þreksal og
opna íþróttatíma í íþróttahúsinu á
Hólmavík.
„Víða um land stuðla sveitarfé-
lög að virkni þeirra sem standa
frammi fyrir atvinnuleysi með
fríu eða niðurgreiddu aðgengi
að sundlaugum og íþróttamann-
virkjum,“ segir í bókun sveitar-
stjórnarinnar um málið. - gar
Stutt við atvinnuleitendur:
Fá frítt í sund
og í íþróttatíma
KJÖRKASSINN
Ert þú hlynnt/ur því að Norður-
lönd sameinist í eitt ríki?
Já 58,3%
Nei 41,7%
SPURNING DAGSINS Í DAG
Ætlar þú að fylgjast með þjóð-
fundinum um helgina?
DÓMSMÁL Ríkissaksóknari hefur
ákært rúmlega fertugan mann fyrir
ýmis brot, þar á meðal hættubrot í
bifreið og tvær líkamsárásir.
Manninum er gefið að sök að
hafa að næturlagi í nóvember á
síðasta ári gripið í innanvert læri
ökumanns og slökkt aðalljós bif-
reiðarinnar sem hann var í með
þeim afleiðingum að ökumaðurinn
misst stjórn á bílnum. Sá ákærði er
þar með talinn hafa stofnað lífi og
heilsu ökumannsins og þriggja far-
þega í bifreiðinni í hættu á ófyrir-
leitinn hátt. Atvikið átti sér stað á
Norðfjarðarvegi milli Reyðarfjarð-
ar og Eskifjarðar. Þá er maðurinn
ákærður fyrir að leggja með hnífi
til tveggja manna í bílnum.
Auk þessa er manninum gefinn
að sök ölvunarakstur og brot gegn
valdstjórninni. Í síðarnefnda til-
vikinu hótaði hann lögreglumönn-
um ítrekað að beita þá ofbeldi. - jss
Stofnaði lífi fólks í hættu:
Greip í læri og
slökkti ljósin