Fréttablaðið - 17.11.2010, Side 1
mest lesna
dagblað á íslandi
Sími: 512 5000
miðvikudagur
skoðun 12
17. nóvember 2010 MIÐVIKUDAGUR
1
Sölufulltrúar: Jóna María Hafsteinsdóttir jmh@365.is 512 5473 Þórdís Hermannsdóttir thordish@365.is 512 5447
FRÉTTABLAÐIÐ/VILHELM
Alþjóðleg hundasýning Hunda-ræktarfélags Íslands fer fram um helgina í Reiðhöllinni í Víðidal. Þá mæta 829 hreinræktaðir hundar af 81 tegund í dóm en dómar hefjast klukkan 9 báða daga. www.hrfi.is
Þ etta var mjög lærdómsrík ferð, fræðandi og skemmtileg,“ segir Kristín Jónsdóttir, skrifstofustjóri í menntamálaráðu-neytinu, nýlega heimkomin frá Kína. „Og,“ bætir hún við, „… mér finnst Kínverjar afar glaðlegir og þægilegir viðmóts.“ Til Kína hélt Kristín með vinkonu sinni Danfríði Skarphéðinsdóttur í heimsókn til annarrar vinkonu, Kristínar Árnadóttur, sendiherra Íslands í Kína. Þar dvöldu þær í tæpan hálfan mánuð. Eitt af því sem þær upplifðu saman var að fara á markaði. „Þar fer fram mikil glíma um raunverulegt verð,“ segir hún og kveðst hafa þurft að venjast prúttinu. „Það gat verið þreytandi að prútta um hvern einasta hlut en ef ég var í stuði þótt mér það skemmtilegt eins og annað sem maður prófar.“
Ýmislegt kom Kristínu Jónsdóttur skrifstofustjóra á óvart er hún heimsótti alþýðulýðveldið Kína:Heimsótti
æskuhús Maós
4
Opið virka daga kl. 10-18
Opið laugardaga, í Bæjarlind kl. 10-16 í Eddufelli kl. 10-14. Bæjarlind 6, Eddufelli 2, S. 554 7030 S. 557 1730
Mussa/tunika
Verð 6.900 kr.
Kíkið á heimasíðuna okkar www.rita.is
DALVEGI 16c · 201 KÓPAVOGISÍMI 568 6411 · WWW.RAFVORUR.IS
· Tekur 12 Kg · Hljóðlát· Stórt op > auðvelt að hlaða· Sparneytin
12 kg
Þvottavélog þurrkari
Sérblað • miðvikudagur 17. nóvember 2010
kynning
Sögurnar... tölurnar... fólkið...
10
4
6-7
Veffang: visir.is – Sími: 512 5000
H E L S T Í Ú T L Ö N D U M
Miðvikudagur 17. nóvember 2010 – 12. tölublað – 6. árgangur
Jón Aðalsteinn Bergsveinsson
skrifar
Dótturfélög íslenskra fyrirtækja og félög í eigu inn-lendra aðila í útlöndum sendu ekki arð af rekstri þeirra heim til móðurfélaga hér á fyrri hluta árs. Arð-greiðslur voru sömuleiðis ekki fluttar heim á fyrstu sex mánuðum síðasta árs.
Arður af rekstri fyrirtækja hefur ekki verið flutt-ur heim á fyrsta ársfjórðungi á síðustu tíu árum en óvanalegt er að hann vanti fyrir annan ársfjórðung. Það hefur aðeins gerst í ár og í fyrra síðastliðinn ára-tug, samkvæmt upplýsingum frá Seðlabankanum. Arðgreiðslurnar töldu alla jafna í hundruðum millj-óna króna fram til 2002 þegar þær fóru yfir einn millj-arð króna. Hæstar voru þær árið 2007 þegar 82,6 milljarðar voru fluttir heim.
Páll Jóhannesson, lögmaður hjá Nordik Legal, segir skiljanlegt við núverandi aðstæður að fyrirtæki haldi erlendum gjaldeyri utan landsteina. „Ég held að fáir séu hrifnir af því að flytja gjaldeyri inn í landið. Með því að greiða arð frá erlendu dótturfélagi til íslensks móðurfélags er notkun fjármuna bundin gjaldeyris-höftum, þar með talinni skilaskyldu nema við eigi þröngar undanþágur,“ segir hann. Dóttur félög inn-lendra fyrirtækja í öðrum löndum falla ekki undir gjaldeyrishöft sem voru innleidd fyrir tveimur árum.
Arður af rekstri erlendra dótturfélaga var áður al-mennt undanþeginn tekjuskatti þar sem búið var að skattleggja hagnað dótturfélaga í heimalandi þess. Lögum um meðhöndlun arðs og söluhagnaðar var
breytt í fyrrahaust á þann veg að yfirfæranlegt tap móðurfélagsins lækkar sem nemur fjárhæð móttekins arðs frá dótturfélagi. Viðskiptaráð og Samtök atvinnu-lífsins sögðu fyrr á árinu þetta leiða til tvísköttunar á arðgreiðslum og myndu arðgreiðslur ekki flytjast heim.
„Þessar breytingar á skattalögum hvetja fyrirtæki ekki til þess að flytja gjaldeyri heim. Í ljósi hafta má velta fyrir sér hvort ekki hefði verið eðlilegra að fara í þveröfuga átt og skapa skattalegan hvata til þess að arður sé greiddur hingað til lands. Þess í stað voru slíkar arðgreiðslur gerðar ófýsilegri en áður, sem eykur neikvæð áhrif gjaldeyrishafta. Notkun erlends gjaldeyris er frjálsari í höndum erlends dótturfélags auk þess sem móðurfélagið glatar yfirfæranlegu tapi sem það gæti annars notað á móti síhækkandi skatt-lagningu hagnaðar hér. Ákvörðunin er ekki flókin nema fjárþörfin sé þeim mun meiri.“ segir Páll.
Arðgreiðslur skila
sér ekki inn í landið
Gjaldeyrishöft og skattabreytingar hvetja ekki til þess að fjármagn sé flutt heim, segir sérfræðingur í skattamálum.
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
20
10
65,9
A R Ð U R A F R E K S T R I
E R L E N D R A D Ó T T U R F É L A G A
árin 2000 til 2010.
70
60
50
40
30
20
10
0
m
ill
ja
rð
ar
Engin fjárlög
Evrópusambandið verður fjárlaga-
laust í byrjun næsta árs, og þarf
því að láta sér duga þær upphæðir
sem um var samið í fjárlögum fyrir
árið 2010. Samkomulag tókst ekki
milli Evrópuþingsins og aðildar-
ríkjanna um fjárlögin vegna þess
að sum aðildarríkin vilja ekki að
Evrópuþingið fái meira að segja
um afgreiðslu fjárlaga.
Karpað um skatta
Timothy Geithner, fjármálaráð-
herra Bandaríkjanna, vill að
Bandaríkjaþing
a fg r e i ð i s e m
fyrst t i l lögur
repúblikana um
að skattaafslátt-
ur til handa auð-
jöfrum standi
þeim t i l boða
til frambúðar.
Geithner segir Bandaríkjastjórn
eftir sem áður andvíga þessum
hugmyndum.
Kínverjar kaupa meira
Kínverskt stjórnvöld hafa
haldið áfram að kaupa banda-
rísk ríkisskuldabréf í stórum
stíl. Í september áttu Kínverjar
883,5 milljarða dala í bandarísk-
um ríkis skuldabréfum, og hafði
eignin þá hækkað um 1,7 prósent
milli mánaða.
Verðbólga hér á landi í október
mældist 4,6 prósent samkvæmt
samræmdri vísitölu neysluverðs
sem Eurostat, Hagstofa Evrópu-
sambandsins, tók saman og birti í
gær. Verðbólga minnkar því um 0,5
prósentustig milli mánaða en hún
var 5,1 prósent hér á landi í septem-
ber samkvæmt vísitölunni.
Í Morgunkorni greiningar Ís-
landsbanka kemur fram að miðað
við þetta hafi verðbólga hér á landi
hjaðnað umtalsvert síðasta árið en
í október í fyrra mældist hún 13,8
prósent. Þar segir jafnframt að
meginástæða hjöðnunar sé styrk-
ing krónu frá upphafi árs. - þj
Verðbólgan
hjaðnar milli ára
Brasilíska olíufyrirtækið Petro-
bras hyggur hátt, en það áætlar
að verða stærsti olíuframleiðandi
heims árið 2015.
Fundur mikilla olíulinda í hafinu
út af ströndum landsins síðustu ár
hefur gefið góðar vonir og hefur
verið ákveðið að leggja út í fram-
kvæmdir fyrir um 25 þúsund millj-
arða íslenskra króna á næstu fimm
árum. Petrobras stefnir að því að
framleiða um 5,4 milljónir tunna
af olíu á dag, en BP var stærsti
framleiðandinn í fyrra með rétt
tæplega fjórar milljónir tunna á
dag.
Fyrirtækið er að meirihluta í
eigu brasilíska ríkisins. - þj
Petrobras ætlar
á toppinn
Mundu að panta posa fyrir
jólaverslunina!
Tækni
Hvernig farsíma
vill fólk?
Íslenskur kuldaklæðnaður
Er að finna um
allan heim
Í glasi með Óla Kristjáni:
Hvað er þetta
Laphroaig?
3 sérblöð
í Fréttablaðinu
Allt
Bækur
veðrið í dag
17. nóvember 2010
270. tölublað 10. árgangur
SÁ YNGSTI BORÐAR
FRÍTT Í NÓVEMBER
Þetta gildir um alla hópa sem telja fjóra eða fleiri, eina skilyrðið er að allir panti sér máltíð.
Mjúkur og
bragðgóður
Hátíðarostur
ÓDÝRT FYRIR ALLA!
Nýr tilboðsbæklingur í dag
Gestgjafinn í þrjátíu ár
Fljótandi súkkulaði laðar
að lesendur.
tímamót 18
Boðið til Hollywood
Elísabet Ormslev fékk
dularfullt tilboð frá Borg
englanna.
fólk 34
VÆTUSAMT EYSTRA Í dag verða
norðaustan 10-15 m/s NV-til,
annars hægari. Vætusamt SA- og
A-til en annars úrkomulítið fram á
kvöld. Hiti 0-8 stig.
VEðUR 4
0
1
4
7
3
MEnning Vigdís Finnbogadóttir, fyrrverandi forseti
Íslands, hlaut verðlaun Jónasar Hallgrímssonar á
degi íslenskrar tungu í gær. Katrín Jakobsdóttir,
mennta- og menningarmálaráðherra, afhenti Vigdísi
verðlaunin við hátíðlega athöfn í Landnámssetrinu
í Borgarnesi.
Í ræðu við verðlaunaafhendinguna sagði Vigdís
að tungumálið væri það verðmætasta sem Íslend-
ingar ættu, ásamt landinu og frelsinu. Hún benti á
að í heiminum væru töluð um sjö þúsund tungumál
og bætti við að jafnvel þótt tæknin hefði gert hina
stóru veröld aðgengilega mætti ekki slá slöku við
að rækta málið.
„Við teljum okkur geta gúgglað allt, sem er
auðvitað plat. Það gúgglar enginn innri tilfinningu
fyrir tungumálinu,“ sagði hún.
Auk verðlaunanna hlutu Möguleikhúsið og hljóm-
sveitin Hjálmar sérstakar viðurkenningar fyrir
stuðning við íslenska tungu.
- bs / sjá síðu 26
Vigdís Finnbogadóttir er handhafi verðlauna Jónasar Hallgrímssonar í ár:
Enginn gúgglar innri máltilfinningu
Ægishjálmar íslenskunnar Vigdís Finnbogadóttir kankast á við meðlimi í hljómsveitinni Hjálmum í Landnámssetrinu í
gær. Hjálmar og Möguleikhúsið hlutu sérstaka viðurkenningu fyrir stuðning við íslenska tungu. FréttABLAðið/ANtoN
LÖgREgLUMÁL Karlmaður á
fimmtugsaldri var í gær
úrskurðaður í Héraðsdómi
Reykjavíkur í gæsluvarð
hald. Maðurinn er grunaður
um kynferðislega misnotkun
á börnum.
Maðurinn sem um ræðir
er búsettur á höfuðborgar
svæðinu. Hann var handtek
inn í fyrradag, samkvæmt
upplýsingum Fréttablaðsins,
og hefur verið úrskurðað
ur í gæsluvarðhald í hálfan
mánuð.
Grunur leikur á að maður
inn hafi misnotað fleiri en
eitt barn. Um er að ræða
börn af báðum kynjum og
leikur grunur á að misnotk
unin hafi staðið yfir um
nokkurt skeið.
- jss
Hálfs mánaðar varðhald:
Karl grunaður
um kynferðis-
lega misnotkun Fámennt en góðmennt
Ólafur Jóhannesson er
hvergi banginn fyrir leikinn
gegn Ísrael í kvöld.
sport 30
LÖgREgLUMÁL Gjaldeyrissjóður á
vegum Glitnis keypti verðlaust
skuldabréf af Saga Capital á rúman
milljarð eftir bankahrun. Talið er að
samningurinn um kaupin hafi verið
falsaður til að láta líta út fyrir að
hann hafi verið gerður fyrir hrun.
Þetta er meðal þess sem liggur
til grundvallar húsleitum og yfir-
heyrslum Sérstaks saksóknara í
allan gærdag.
Ráðist var í tæplega tuttugu hús-
leitir í gær vegna rannsóknar á
fimm málum tengdum Glitni. Allir
liðsmenn svokallaðrar sjömenninga-
klíku Jóns Ásgeirs Jóhannessonar,
sem stefnt hefur verið í New York,
koma við sögu í félögum sem við-
riðin eru hin meintu vafasömu við-
skipti.
Enginn sjömenninganna var
þó yfirheyrður í gær. Samkvæmt
heimildum Fréttablaðsins hyggjast
starfsmenn Sérstaks saksóknara
undirbyggja rannsókn sína betur
með yfirheyrslum og gagnayfirlegu
áður en stórlaxarnir verða kallaðir
fyrir.
Lárus Welding ætlar, samkvæmt
heimildum blaðsins, að koma frá
London í yfirheyrslu á morgun. Jón
Ásgeir sagði við Fréttablaðið í gær
að hvorki hann né Ingibjörg Pálma-
dóttir kona hans hefðu verið boðuð
í skýrslutöku.
Meðal staða sem leitað var á í gær
er heimili Lárusar í Blönduhlíð –
þar sem ekki var lagt hald á neitt
að sögn Ragnars H. Hall, lögmanns
hans – skrifstofa Jóns Ásgeirs
Jóhannessonar á 101 Hóteli, skrif-
stofa Pálma Haraldssonar í Reykja-
vík og skrifstofur Saga fjárfestingar-
banka í Reykjavík og á Akureyri.
Þá gerði lögreglan á Hvolsvelli eina
húsleit vegna málsins.
Alls voru tíu manns yfirheyrðir í
gær, einkum stjórnendur úr gamla
Glitni og Saga fjárfestingarbanka.
Meðal þeirra voru Þorvaldur Lúð-
vík Sigurjónsson, forstjóri Saga
fjárfestingarbanka, og Guðný
Sigurðardóttir af lánasviði Glitnis.
Sumir voru handteknir, þeirra á
meðal Bjarni Jóhannesson, fyrr-
verandi viðskiptastjóri bankans,
sem var sóttur á heimili sitt árla
morguns.
Húsleitir og skýrslutökur stóðu
enn yfir þegar Fréttablaðið fór í
prentun í gærkvöldi. Ekki var þó
farið fram á gæsluvarðhald eða far-
bann yfir neinum hinna yfirheyrðu
í gær. - sh / sjá síðu 6
Grunur um falsaðan kaup-
samning ein ástæða húsleita
Sérstakur saksóknari rannsakar kaup gjaldeyrissjóðs Glitnis á verðlausu skuldabréfi fyrir yfir milljarð af
Saga Capital. Kaupsamningurinn er talinn falsaður. Lárus Welding hyggst mæta í yfirheyrslu á morgun.