Fréttablaðið - 22.11.2010, Blaðsíða 2

2 22. nóvember 2010 MÁNUDAGUR
VERSLUN 43 prósent ungmenna á
aldrinum 16 til 19 ára hafa neytt
sterks heimabruggaðs áfengis á
síðustu 12 mánuðum og alls hafa
þrír af hverjum fjórum unglingum
neytt eða orðið varir við neyslu.
Í heildina hafa tæp 40 prósent
landsmanna annað hvort neytt
heimabruggs eða orðið vör við
slíka neyslu.
Þetta kemur fram í nýlegri könn-
un sem Capacent gerði fyrir Félag
atvinnurekenda.
Almar Guðmundsson, fram-
kvæmdastjóri félagsins, segir
þessar niður-
stöður koma
þeim nokkuð
á óvart. Þær
megi þó rekja
til stefnu ríkis-
stjórnarinnar
í álagningu á
áfengi og séu
áhyggjuefni að
mörgu leyti.
„Það er okkar
túlkun að þessi skattastefna stjórn-
valda verði til þess að bæði missi
þeir tekjur, þar sem neyslan fer
út fyrir opinbera markaðinn, og
síðan er það grafalvarlegt mál, frá
sjónarmiði forvarna, að verð stefna
stjórnvalda leiði til aukinnar
neyslu á heimabrugguðu áfengi.
Það hlýtur að vera umhugsunar-
efni ef ríkið er beinlínis að hvetja
til þess að neysla fari fram í gegn-
um aðila neðanjarðar, ef svo má
segja.“
Samkvæmt áfengislögum er með
öllu bannað að framleiða áfengi,
hvort sem er til einkaneyslu eða
sölu, og varða brot sektum eða
fangelsi allt að sex árum.
Áfengissala ÁTVR dróst talsvert
SPURNING DAGSINS
Ástrós
Tryggjum ungu fólki
áhrif við gerð nýrrar
stjórnarskrár.
stjórnmálafræðingur
Framboð til stjórnlagaþings
Gunnlaugsdóttir
astrosg.is„Ég borga þessa auglýsingu úr eigin vasa“.
Næstum helmingur
drekkur heimabrugg
Könnun Capacent fyrir Félag atvinnurekenda leiðir í ljós aukna neyslu á heima-
brugguðu sterku víni. Nær helmingur unglinga hefur drukkið heimabrugg
síðasta árið. Fjörutíu prósent Íslendinga hafa neytt slíks eða orðið vör við neyslu.
ALMAR
GUÐMUNDSSON
unglinga hafa
neytt heima-
bruggs á síðustu
12 mánuðum.
CAPACENT
43%
saman í kjölfar fjármálakreppunn-
ar eftir stöðugan vöxt í góðærinu.
Frá 2008 til 2009 varð rúmlega
tveggja prósenta samdráttur á
áfengissölu, en samdrátturinn er
mun meiri hvað áhrærir sterk vín,
sem hafa styrkleika yfir 22 pró-
sent. Þar varð samdrátturinn rúm
16 prósent, að því er fram kemur í
sölutölum ÁTVR.
Enn meiri samdráttur varð svo
á þessu ári þar sem neysla sterkra
vína dróst saman um rúman fjórð-
ung fyrstu fimm mánuði ársins.
Frá hruni hafa áfengisgjöld
hækkað um rúm 40 prósent, en í
fjárlagafrumvarpinu sem nú ligg-
ur fyrir Alþingi eru meðal annars
hugmyndir um að taka upp sér-
stakt vörugjald á áfengi og tóbak í
verslun Fríhafnarinnar.
Almar segist vonast til þess að
áætlanir um auknar álögur muni
breytast í meðferð þingsins.
„Okkur finnst mun ráðlegra að
lækka gjöldin aftur til að sporna
gegn neyslu heimabruggs. Við
það myndu skatttekjur aukast og
neyslan yrði aftur sýnileg.“
thorgils@frettabladid.is
Heimabrugg á Íslandi
Heildarniðurstaða
Heimild: Könnun Capacent
60,20%
39,80%
25,00%
75,00%
Ég hef hvorki neytt né orðið vör/var við neyslu á sterku heimabrugguðu áfengi
Ég hef neytt eða orðið vör/var við neyslu á sterku heimabrugguðu áfengi
Umfang neyslu heimabruggs síðustu 12 mánuði
Aldurshópurinn 16-19 ára
PÁFAGARÐUR, AP Notkun smokks-
ins er réttlætanleg, að mati Bene-
dikts XVI páfa,
ef með henni
má draga á úr
líkum á HIV-
smiti fólks.
Kaþólska kirkj-
an bannar þó
eftir sem áður
notkun hvers-
kyns getnaða-
varna.
Afstaða páfa
kom fram í við-
tali á laugardag sem tekið var í
tilefni af útkomu nýrrar bókar
um hann í þessari viku.
Séra Frederico Lombardi,
talsmaður Páfagarðs, áréttaði
við fjölmiðla í gær að ekkert
byltingar kennt væri við orð páfa
og þau fælu ekki í sér „breyting-
ar eða endurskoðun“ á afstöðu
kaþólsku kirkjunnar til notkunar
getnaðavarna. - sm
FREDERICO
LOMBADI
Viðsnúningur í nýrri bók:
Páfinn segir
smokkinn í lagi
DÓMSMÁL Geir H. Haarde, fyrrverandi forsætisráð-
herra, gagnrýnir Sigríði J. Friðjónsdóttir, forseta
landsdóms, harðlega fyrir að tefja að skipa honum
verjanda í málinu sem Alþingi ákvað að höfða gegn
honum vegna meintrar vanrækslu í ráðherraembætti.
Geir skrifaði forseta landsdóms bréf 15. nóvember
og krafðist þess að honum yrði skipaður verjandi án
frekari tafar í samræmi við lög og nefndi tiltekinn
hæstaréttarlögmann til þess. Í yfirlýsingu í gær segir
Geir að forseti dómsins hafi óskað umsagnar saksókn-
ara Alþingis um ósk Geirs. Þetta segir Geir óskiljan-
legt. Saksóknara sé ekki ætlað að veita umsögn um
skipun verjanda.
„Ég mun því mótmæla því harðlega við forseta
landsdóms að afgreiðsla þessa einfalda atriðis sé enn
tafin með þessum hætti,“ segir Geir.
Þá nefnir Geir að forseti landsdóms hafi undirbúið
breytingar á lagaumgjörðinni um mál Alþingis gegn
honum án þess að leita samstöðu um málið.
„Síðan hefur forsetinn sent þær tillögur til ráðherra
sem sjálfur greiddi atkvæði með málshöfðun gegn
mér og hefur, eins og hans pólitísku samherjar, mikla
pólitíska hagsmuni af því að ég verði sakfelldur,“
segir Geir og á þar við Ögmund Jónasson dómsmála-
ráðherra, sem í síðustu viku lagði fram fram frum-
varp um lagabreytinguna. „Ég tel þessi vinnubrögð
vítaverð og skiptir í því sambandi ekki máli þótt sum
þau atriði sem lagt er til að verði breytt geti talist
minni háttar.“ - gar
Geir H. Haarde sakar forseta landsdóms um vítaverð vinnubrögð:
Segir hagsmuni fólgna í sakfellingu
GEIR H. HAARDE Fyrrverandi forsætisráðherra segir Ögmund
Jónasson dómsmálaráðherra og pólitíska samherja hans hafa
mikla hagsmuni af sakfellingu í Landsdómi. FRÉTTABLAÐIÐ/ANTON
Nanna, heldurðu að Frakkan-
um sé slátur í huga?
„Hann ætlaði allavega ekki að slátra
mér þegar ég var búin að fóðra
hann á slátrinu.“
Matgæðingurinn Nanna Rögnvaldardóttir
kynnti hefðbundna íslenska matargerð
fyrir frönskum sjónvarpsmanni með því
að bjóða honum í sláturgerð.
LÖGREGLUMÁL Fimm líkamsárásir
komu inn á borð hjá lögreglunni á
höfuðborgarsvæðinu um helgina,
þar af ein mjög alvarleg.
Þar réðust þrír karlmenn á
annan mann fyrir utan skemmti-
stað í miðborg Reykjavíkur og
slógu hann með þeim afleiðing-
um að maðurinn féll í götuna.
Mennir slógu þá manninn og
spörkuðu ítrekað í höfuðið. Hann
var fluttur á slysadeild. Mennirn-
ir voru handteknir. - sm
Þrír menn veittust að einum:
Spörkuðu í
liggjandi mann
TAÍVAN, AP Sterkur jarðskjálfti
varð nærri austurströnd Taí-
vans í gær. Engar spurnir eru af
skemmdum eða manntjóni.
Upptökin voru í um 135 kíló-
metra frá Taípei, höfuðborg Taí-
vans. Að sögn veðurstofu Taívans
mældist skjálftinn 6,1 á Richter.
Bandaríska veðurstofan segir
hann þó aðeins hafa verið 5,6 stig.
Jarðskjálftar eru tíðir í Tævan
en flestir það vægir að engar
skemmdir verða. Árið 1999 reið
þó sterkur skjálfti yfir landið og
létust þá 2.300 manns. - sm
Jarðskjálfti í sjó við Taívan:
Skjálftinn var
5,6 til 6,1 stig
NORÐUR-KÓREA, AP Norður-Kórea
er sögð kunna að vonast eftir
betri stöðu í kjarnorkuviðræðum
eða vilja efla stöðu arftaka Kim
Jong-il þjóðarleiðtoga með því að
svipta hulunni af nýrri auðgunar-
stöð fyrir úran. Siegfried Hecker,
bandarískur vísindamaður sem
heimsótti stöðina fyrir helgi,
kveðst hafa orðið hissa á hversu
nútímaleg hún var.
Auðgað úran má nota til að
framleiða kjarnorkuvopn, en
stjórnvöld í N-Kóreu segja nýju
verksmiðjunni aðeins ætlað að
framleiða raforku fyrir heimili.
Uppljóstrunin um stöðina er
sögð flækja viðræður sérstakrar
sendinefndar Bandaríkjastjórnar
sem í vikunni heldur til viðræðna
um málefni N-Kóreu við fulltrúa
S-Kóreu, Japans og Kína. - sm
Spurningar vakna í N-Kóreu:
Flækir viðræð-
ur sendinefndar
UTANRÍKISMÁL Ein stærstu tíðind-
in af nýliðnum leiðtogafundi Atl-
antshafsbandalagsins, NATO, í
Lissabon voru þíðan sem virðist
vera komin í samskiptin við stóra
nágrannann í austri, Rússland.
Össur Skarphéðinsson utanríkis-
ráðherra sótti fundinn, sem hann
segir í viðtali við Fréttablaðið
að hafi á tímabili snúist upp í
„eitt risastórt faðmlag Rússa og
NATO“.
„Að því leyti var þetta sögu-
legur fundur sem verður lengi
minnst. Ef þróunin verður eins
og hún hefur verið síðustu mánuði
erum við að horfa fram á gjör-
breytt umhverfi í heimsstjórn-
málum.“
Össur segir einnig að breytt
afstaða Rússa sé jafnvel farin að
hafa áhrif hér á Íslandi, þar sem
samskipti við Rússa hafi að undan-
förnu einkennst af auknum skiln-
ingi á aðstöðu Íslendinga.
„Þeir virðast mjög áfram
um það að sýna jafnt stórum
sem smáum þjóðum að þeim sé
alvara.“
Meðal mála sem Ísland tók virk-
an þátt í á fundinum segir Össur
hafa verið samvinnu með hópi
annarra ríkja um eyðingu kjarna-
vopna og aukna áherslu á virðingu
fyrir mannréttindum. - þj
Utanríkisráðherra segir leiðtogafund NATO í Lissabon vera sögulegan:
Eitt risastórt faðmlag við Rússa
STÓRT FAÐMLAG Medvedev Rússlands-
forseti með starfsbræðurum sínum,
Obama frá Bandaríkjunum og Sarkozy
Frakklandsforseta. NORDICPHOTOS/AFP
LÖGREGLUMÁL Kona og maður á
þrítugsaldri virðast hafa sloppið
vel eftir að hafa orðið fyrir bíl
í Víðidal í Vestur-Húnavatns-
sýslu um klukkan sjö í gærkvöld.
Konan og maðurinn stóðu við
Norðurlandsveg nærri bænum
Sólbakka þar sem verið var að
koma bíl sem lenti utan vegar
aftur inn á veg þegar þriðji bíll-
inn kom aðvífandi og endaði á
fólkinu, sem reyndi að forða sér á
hlaupum. Konunni skrikaði fótur
og festist undir bílnum, sem end-
aði utan vegar. Mikill viðbúnað-
ur var vegna slyssins og lokaði
lögregla Norðurlandsvegi fram
eftir kvöldi. Fólkið var síðan flutt
með þyrlu Landhelgisgæslunnar
á Landspítalann í Fossvogi. Bæði
voru með meðvitund. - gar
Par suður í þyrlu eftir bílslys:
Festist undir bíl
sem ók á hana
Á SLYSSTAÐ Mikil spenna var á slysstað.
MYND/SLOKKVIBILL.IS