Fréttablaðið - 22.11.2010, Blaðsíða 14
14 22. nóvember 2010 MÁNUDAGUR
FRÁ DEGI TIL DAGS
greinar@frettabladid.is
FRÉTTABLAÐIÐ Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík SÍMI: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is FRÉTTASTJÓRAR: Arndís Þorgeirsdóttir arndis@frettabladid.is, Kristján Hjálmarsson, kristjan@frettabladid.is Trausti Hafliðason trausti@frettabladid.is og Höskuldur Daði Magnússon (dægurmál) hdm@frettabladid.is
HELGAREFNI: Sigríður Björg Tómasdóttir sigridur@frettabladid.is MENNING: Bergsteinn Sigurðsson bergsteinn@frettabladid.is ALLT OG SÉRBLÖÐ: Roald Eyvindsson roald@frettabladid.is og Sólveig Gísladóttir solveig@frettabladid.is
ÍÞRÓTTIR: Henry Birgir Gunnarsson henry@frettabladid.is LJÓSMYNDIR: Pjetur Sigurðsson pjetur@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Kolbrún Ingibergsdóttir kolbrun@frettabladid.is
ÚTGÁFUFÉLAG: 365 miðlar ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Ingibjörg S. Pálmadóttir FORSTJÓRI OG ÚTGÁFUSTJÓRI: Ari Edwald
RITSTJÓRI: Ólafur Þ. Stephensen olafur@frettabladid.is AÐSTOÐARRITSTJÓRI: Steinunn Stefánsdóttir steinunn@frettabladid.is
Fréttablaðið kemur út í 90.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að
fá blaðið í völdum verslunum á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í
gagnabönkum án endurgjalds. Issn 1670-3871
HALLDÓR
Frummælandi
Aðalsteinn Leifsson,
lektor í viðskiptafræðideild HR
ESB aðild
og auðlindir
Hádegisfundur Evrópuvaktar Samfylkingarinnar
á Kaffi Sólon þriðjudaginn 22. nóvember kl. 12–13.
www.xs.isAllir velkomnir
Peningamálafundur Viðskiptaráðs sem haldinn var á dögunum var athyglis-
verður.
Þar hélt Seðlabankastjóri hróðugur tölu
um árangur í efnahagsmálum, s.s. styrk-
ingu krónunnar, vaxandi efnahagsstöðug-
leika og lækkandi verðbólgu. Hann sagði
jafnframt að unnið væri hörðum höndum
að afnámi gjaldeyrishaftanna, þótt raun-
ar væri engra breytinga að vænta fyrr
en í mars á næsta ári hið fyrsta og hann
teldi ljóst að framlengja þyrfti lög um
gjaldeyris höft, sem renna út síðsumars.
Skrítið hvernig hægt er að túlka þetta
sem skipulegt afnám gjaldeyrishafta.
Í framhaldinu tók við pallborð stórsér-
fræðinga sem ræddu afnám gjaldeyris-
haftanna og fram komu efasemdir um að
af því gæti orðið í bráð. Þeir slógu fram
fullyrðingum á borð við að afnám hafta
yrði ekki fyrr en nokkru eftir að stjórn-
málakreppunni lyki, að afnámið yrði ekki
fyrr en eftir fimm til tíu ár þegar búið
væri að byggja upp nægan gjaldeyris-
forða, og að höftin yrðu svo lengi sem
krónan væri við lýði og hyrfu ekki fyrr en
við tækjum upp evruna.
Enginn í salnum mótmælti þessu, jafn-
vel þótt öllum sé ljóst að langvarandi
gjaldeyrishöft munu valda ómældu tjóni.
Eftir fundinn sátu í huga mér tvær
megin ályktanir. Í fyrsta lagi að Seðla-
bankastjóri virðist lifa í sýndarveruleika
sem ég þekki ekki sem raunveruleikann
sem ég starfa í. Viðbrögðin við skilaboð-
um Seðlabankastjóra voru doði, jafnvel
uppgjöf – meðvirkni vandræðaheimilis
sem vill ekki tala hátt um hið augljósa.
Í öðru lagi virtust fundarmenn sam-
mála um að krónan væri dauð sem gjald-
miðill og gjaldeyrishöft yrðu hér til langs
tíma, líklegast svo lengi sem við hefðum
krónuna. Eina lausnin væri að taka upp
evru. Flestum er ljóst að það verður ekki
til lengri tíma nema með inngöngu í ESB.
Því er rétt að spyrja:
Ef einhugur ríkir meðal meðlima Við-
skiptaráðs um að krónan sé ónýt, hvers
vegna berst Viðskiptaráð ekki fyrir upp-
töku nýs gjaldmiðils? Ef einhugur ríkir um
að eini raunverulegi kosturinn fyrir annan
gjaldmiðil sé evran – hvers vegna beitir
Viðskiptaráð sér þá ekki fyrir upptöku evr-
unnar? Þar sem flestum er ljóst að upptaka
evrunnar til lengri tíma geti ekki orðið
nema með inngöngu í Evrópusambandið,
hvers vegna berst Viðskiptaráð ekki fyrir
inngöngu Íslands í Evrópusambandið?
Er Viðskiptaráð meðvirkt?
Peningamál
Dr. Gísli
Hjálmtýsson
framkvæmdastjóri
Thule Investments
Þ
rír stjórnmálaflokkar eru klofnir í afstöðu sinni til aðildar
að Evrópusambandinu. Þetta eru Sjálfstæðisflokkurinn,
Vinstrihreyfingin – grænt framboð og Framsóknarflokkur-
inn. Í stað þess að horfast í augu við að skoðanir eru skiptar
og finna leiðir, sem færa deiluna af vettvangi flokkanna,
reyna flokksmenn í öllum þremur stjórnmálahreyfingum að knýja
fram „skýra afstöðu“, sem stuðlar fyrst og fremst að því að viðhalda
klofningi og deilum innan flokkanna.
Flokksstofnanir tveggja flokka funduðu um helgina. Á miðstjórnar-
fundi Framsóknarflokksins kallaði einn af þingmönnum flokksins,
Höskuldur Þórhallsson, eftir því að flokkurinn kæmi sér upp „skýrri
stefnu“ í málinu, en núverandi stefna er sú að sækja um aðild að ESB,
þó með skilyrðum, sem ekki einu sinni EES-samningurinn uppfyllir.
Sú stefna er dæmigerð fyrir málamiðlun í klofnum flokki, þar sem
sumir eru hlynntir ESB-aðild og aðrir á móti.
Flokksráð Vinstri grænna
felldi tillögu um að hætta aðildar-
viðræðum við ESB. VG vill líka
setja skilyrði fyrir áframhaldandi
viðræðum, sem sum hver virðast
fyrst og fremst munu stuðla að því
að undirbúningsvinnan verði ekki
eins vönduð og hún gæti orðið og
draga úr líkum á því að Ísland nái
eins góðum samningi og bezt verður á kosið. Flokksráðið ítrekar að
VG telji hagsmunum Íslands bezt borgið utan ESB. Þar talar fyrst og
fremst gamli flokkskjarninn frá tíma smáflokksins VG. Ýmsar kann-
anir hafa sýnt að margir af nýjum stuðningsmönnum flokksins geta
vel hugsað sér ESB-aðild og vilja halda aðildarviðræðunum áfram.
Afstaða Sjálfstæðisflokksins frá því á landsfundi í sumar er að
draga eigi aðildarumsóknina til baka. Það er í andstöðu við vilja
margra flokksmanna, ekki sízt í atvinnulífinu.
Hagsmunir allra þessara flokka eru að halda málinu opnu, halda
aðildarviðræðunum áfram og útkljá málið svo í þjóðaratkvæða-
greiðslu. Það eru sömuleiðis hagsmunir þeirra að baráttan fyrir
atkvæðagreiðsluna fari fram á vettvangi já- og nei-hreyfinganna
en rífi ekki flokkana í sundur. Það er ennfremur líklegt til að þjóna
hagsmunum allra þessara flokka að sem beztur samningur náist við
ESB. Þá geta Evrópusinnar innan þeirra ekki sagt, segi þjóðin nei við
aðildarsamningi, að brögðum hafi verið beitt til að koma í veg fyrir
að Ísland fengi bezta hugsanlega samning.
Vilji Framsóknarflokkurinn til dæmis ná betri fótfestu í þéttbýlinu,
heldur hann málinu opnu. Sama á við um VG, vilji flokkurinn halda
í ýmsa þá kjósendur, sem komu til hans í síðustu kosningum og eru
jákvæðir gagnvart ESB-aðild. Og þetta á við um Sjálfstæðisflokkinn
ef hann vill ná aftur til sín kjósendum, sem fóru yfir til Samfylkingar-
innar vegna stefnunnar í Evrópumálum og ef hann vill hindra að
fyrir næstu kosningar verði til nýr Evrópusinnaður hægriflokkur.
Sjálfsagt geta allir þessir flokkar ýmislegt lært af norska Verka-
mannaflokknum, sem fyrir þjóðaratkvæðagreiðsluna í Noregi
1972 keyrði harða EB-pólitík og klofnaði í kjölfarið. Tuttugu og
tveimur árum síðar hafði flokkurinn lært sína lexíu og umbar báðar
skoðanir.
Þrír flokkar eru klofnir í afstöðu til ESB.
Hagsmunir að
halda opnu
Ólafur Þ.
Stephensen
olafur@frettabladid.is
SKOÐUN
Opinbert leyndarmál?
Björgvin G. Sigurðsson, fyrrverandi
viðskiptaráðherra, segir í nýrri bók
sinni að rekstur Icesave-reikninga í
Hollandi sé hneyksli og til marks um
óafsakanlegt ábyrgðarleysi stjórn-
enda Landsbankans. Þetta sé eitt
ömurlegasta málið í tengslum við
bankahrunið. Þessu hefur áður
verið haldið fram en hitt er
nýtt að Björgvin segist hafa
verið grunlaus um málið.
Hvorki hann né nokkur
annar ráðherra í ríkisstjórn
Geirs H. Haarde hafi
heyrt um málið fyrr en
síð sumars 2008. Þetta
kemur á óvart vegna þess að í maí
2008 fluttu íslenskir fjölmiðlar fréttir
af því að Landsbankinn væri búinn
að opna Icesave-reikninga í Hollandi.
Miðað við bók Björgvins fóru þær
fréttir ekki bara framhjá viðskiptaráð-
herra og starfsmönnum ráðuneytis
hans heldur öllum tólf ráðherrum
þáverandi ríkisstjórnar.
Uppgötvun vikunnar
Lilja Mósesdóttir, þingkona
VG, kom af flokksráðsfundi
um helgina og fór á Face-
book og skrifaði orðsend-
ingu um að flokkurinn sinn
minnti sig á gamal-
dags kommúnistaflokk. Af Facebook
rötuðu ummælin á skömmum tíma
inn í fréttir. Af þeim að dæma virtist
það hafa komið Lilju einlæglega á
óvart að uppgötva þessi líkindi milli
VG og gamaldags kommúnistaflokka.
Líklega hafa fáir aðrir orðið
hissa enda hefur það legið
fyrir alla tíð að VG rekur
uppruna sinn til gamal-
dags kommúnistaflokka
og margir af reyndustu og
þekktustu flokksmönn-
um VG öðluðust sína
pólitísku reynslu á þeim
vettvangi.
- óká, pg