Alþýðublaðið - 29.08.1923, Síða 1
Flokkaskifting.
í haust eiga að fara fram al-
þÍDgiskosningar, og kosningahríðin
er þegar hafin í einstaka kjördæm-
um. Hún á eftir að magnast.
Flestir þykjast vita, að í þetta
sinn verði hún harðvítugri en
nokkru siuni fýrr. f*að er mikið í
húfi. Menn verða að geia ser það
ijóst, hvar þeir eiga að skipa sér
í flokka.
En flokkaskípunin er öll.á ringul-
reið, og menn vita ekki, hvað
þeir vilja. Þeir, sem hafa gagn af
glundroðánum, reyna að leyna
því, um hvað er barist. Menn og
málefni hyija þeir í ryki og reyna
þannig að koma í veg fyrir, að
þeir standl saman, sem samau
eiga. Og vegna þess, að þeim er
tamast að segja sannleikann í
öfugmælum, hrópa þeir á hieinar
línur. Hreinar línur skulu þeir fá,
hvort sem þeim líkar betur eba
ver, — hieinar lÍDur, eins og
þegar ijósið brýzt í gegnum
gluggann og myndar bjarta rák í
rykið.
Jafnaðarstefnan ei þessi bjarta
rák í rykið.
í ,raun og veiu eru að eins til
tvær stjórnmálasteínur, jafnaðar-
menn og hinir. Jafnaðarmenn vilja
umbætur á öllum sviðum, en
aðaláherzluna leggja þeir á fjár-
hagshliðina. Þeir halda því fram,
að allir séu jafnbornir til jarðar-
innar. Þeir vita, að auður getur
ekki skapast nema fyrir samstarf
margra manna. Peir vita, að þjóð-
in er íjárhagsleg heild, að með'
ferð auðsins hefir fjárhagsleg áhrif
á hvern einasta mann. #
En einstakir menn hafa tekið
Bé/ vald til þess að fara með auð-
inu. Þeir velja sig sjálfir, og það
er langt frá því, að það verði þeir(
sem til þess eru hæfascir. Eit.t er
víst; þeir hirða ekki um heildina;
þeir beita valdi sínu eingöngu sér
í hag. Þessi roisbeiting valdsins
heitir auðvald. Jafnaðarmenn vilja
afnema auðvaldið.
t’að er talað um auðlaust auð-
vald. Slíkt tal á að slá niður allar
kenningar jafnaðarmanna. tað við-
urkennir þær. Það er satt; hér og
víðár er til aublaust auðvald. Ein-
stakir menn íara með framleiðsiu-
tækin, en eiga þau ekki. Klíka sú,
sem þeir hafa stofnað til þess að
verjast umbótum og gæta hags-
muna sinna, mætti heita': Félag
íslenzkra gjaldþrotamanna. En hver
á þá framleiðslutækin? Hver á í
raun og veru auðinn, sem auölausa
auðvaldið fer með? tjóðin. Fram-
ieiðslutækin eiga að vera þjóðar-
eign. Meira: Framleiðslutækin eru
þjóðareign. Þau eru það ekki að
eins samkvæmt réttri hugsun um
uppruna þeirra. Pau eru það í
raun og veru. Auðlausa aðvaldið
hefir gert kenningar jafnaðarmanna
að réttmætum og sjálfsögðum
kröfum. Og samt eru það hinir,
sem hafa það aðallega á orði.
YesIingS heimsku, heiðruðu borg-
arar!
Framleiðslutækin eru þjóðareign.
tað á eftir að þjóðnýta þau.
Með þjóðnýtingu er tvent unnið,
— að koma skipulagi á verzlun
og framleiðslu í stað glundroðans,
sem alt af hlýtur að vera aflelð-
ing auðváldsins, að koma á rétt-
látri skiftingu arðsins í stað
eymdarinnar, sem hlýtur líka alt
af að vera afleiðing auðvaldsins.
(Frh.I Z.
Grlend símskeyti.
Khöfn, 27. ágúst.
llótspyrnan dvínar.
Frá París er símað: Verka-
mennirnir í Ruhr-héruðunum eru
farnir að gefast upp við hina
óvirku mótspyrnu.
Óelrðlr í Indlandl.
Frá Lundúnum er sfmað: Al-
varlegar óeirðir eru í Indlandi
milli ýmsra trúarflokka Múha-
meðs-manna.
Óeirðahngnr í fýzkalandi.
Frá Berlín er símað: Búist
er vlð óeirðum um alt Þýzka-
land afmælisdag orustunnar við
Sedan (1. september 1870).
Khöfn, 28. ágúst.
Verðlag í f ýsbalandl.
Frá Berlín er símað: Verðlag
í Þýzkalandi er nú hærra en á
heimsmarkaðinum.
Afturhalds-ráðabrngg.
Ludendoiff og Hindenburg,
fyrrum hershöfðingjar, og auð-
kýfingurinn Stinnes bera saman
ráð sín í Miinchen.
Káðherrasbifti í Bretlandi.
Frá Lundúoum er sfmað: Ne-
ville Chamberlain hefir verið
skipaður fjármálaráðherra, |en
Hicks heilbrygðismálaráðherra:"
Nýtt þríveldasamband?
Stresemann, þýzki ríkiskaDZÍ-
arlnn nýi, stingur upp á því,
að Englendingar, Frakkar og
Þjóðverjar myndl nýtt þrfvelda-
samband.
Memel-málið.
Frá Hamborg er símað: Lit-
háar vilja ekki fallast á úrskurð-
inn (þjóðabandalagsins?) í Memel-
deilumálinu.
Stjórnarsklftl í Japan.
Frá Tokio er símað: Japanska
stjórnin hefir sagt af sér.
Einbaréttur má að eins vera
í höndum ríkis eða hóraðs-
félags.