Fréttablaðið - 28.01.2011, Blaðsíða 12

12 28. janúar 2011 FÖSTUDAGUR
B
iðin tekur á taugarnar. Í desem-
ber var ég orðin mjög svartsýn
á að ég fengi jákvætt svar en
auðvitað vona ég það besta,“
segir Jussanam Da Silva, sem
hefur lifað í óvissu undanfarna
mánuði um hvort draumur hennar um að búa
á Íslandi áfram muni rætast.
„Frestur dómsmálaráðuneytisins til að
svara því hvort ég fæ dvalarleyfi rennur út
á föstudag [í dag, 28. janúar] þannig að ég
fæ vonandi svar þá,“ segir Jussanam, sem
missti dvalar- og atvinnuleyfi sitt þegar hún
skildi að borði og sæng við íslenskan eigin-
mann sinn til tveggja ára. Umsókn hennar
um atvinnuleyfi var synjað af Vinnumála-
stofnun og sömuleiðis synjaði Útlendinga-
stofnun umsókn hennar um dvalarleyfi.
Báðir úrskurðir voru kærðir til ráðuneyta,
sá fyrri til félagsmálaráðuneytisins og sá
síðari til dómsmálaráðuneytisins, og Jussan-
am leyft að vera hér á landi þar til ráðuneyt-
in kveddu upp sinn dóm. „Ég og Jóhannes
Eiríksson, lögfræðingurinn minn, teljum að
það hafi verið ólöglegt að hafna umsókninni
því að lögskilnaður var ekki genginn í gegn
hjá mér og manninum mínum, og er reynd-
ar ekki enn,“ segir Jussanam, sem vonar
að umsókn hennar hljóti náð fyrir augum
embættismanna. „Svo erum við að undirbúa
umsókn um ríkisborgararétt, bæði fyrir mig
og dóttur mína sem býr hér líka.“
Langaði frá Brasilíu
En hvernig kom það til að brasilísk lista-
kona settist að á Íslandi? „Mig langaði til að
flytja til Evrópu. Það er mjög erfitt að búa í
Brasilíu, mikið af vandamálum í samfélag-
inu. Ég bjó í Ríó, sem er milljónaborg með
mikilli fátækt. Íslenskur vinur minn benti
mér á að leita fyrir mér á Íslandi og ég sló
til og gerði það.“
Þetta var í ársbyrjun 2008 en um haust
sama ár höfðu ástir tekist með Jussanam og
vininum og þau gengu í hjónaband. Í sinni
fyrstu heimsókn komst Jussanam að því að
vinnu var að hafa á íslenskum frístunda-
heimilum, en hún hafði starfs-
reynslu af skapandi starfi með
börnum og langaði að vinna við
það hér á landi. „Ég hef skrifað
fyrir börn og vann verkefni með
börnum í skólum í Ríó,“ segir
Jussanam, sem hefur yndi af því
að vinna með börnum. „Ég var
komin með tvö atvinnutilboð
þegar ég fór aftur til Brasilíu og
þegar ég svo flutti til Íslands hóf
ég störf á Hlíðaskjóli, frístunda-
heimili Hlíðaskóla. Þar vann ég
ýmiss konar skapandi verkefni
með börnum og það gekk mjög
vel,“ segir Jussanam, sem auk
vinnunnar þar varð strax áber-
andi í íslensku tónlistarlífi.
Frábært tónlistarlíf
„Þegar ég kom til Íslands fyrst
hitti ég Tómas R. Einarsson og
við ákváðum að spila saman.
Hann er minn tónlistarlegi guð-
faðir hér á landi,“ segir Juss-
anam, sem hefur spilað með
mörgum íslenskum djasstón-
listarmönnum. „Bossanova,
brasilíski djassinn, er mín tón-
list,“ segir Jussanam, sem hefur
sungið víða á Íslandi. „Árið 2009
tók ég þátt í öllum stóru menningarhátíð-
unum hér á landi. Ég hef starfað með svo
mörgum frábærum tónlistarmönnum hér,
Tómasi auðvitað en líka Hauki Gröndal,
Ásgeiri Ásgeirssyni og Agnari Má Magnús-
syni svo einhverjir séu nefndir. Ég er mjög
hrifin af íslensku tónlistarlífi og finnst það
ótrúlega öflugt miðað við hve fáir búa hér,“
segir Jussanam, sem næstu laugardaga
mun kom reglulega fram á Café Haítí með
hljómsveitinni Afró-Kúba.
Jussanam er lífleg og glaðleg
þegar hún segir sögur af íslensk-
um vinum og félögum, en á þess-
um þremur árum sem liðin eru
síðan hún kom hingað fyrst hefur
hún aðlagast íslensku samfélagi
vel. Tvítug dóttir hennar fluttist
til hennar í desember 2009 og er
að ljúka stúdentsprófi við Fjöl-
brautaskólann í Ármúla. „Hún
vill alls ekki fara aftur til Bras-
ilíu, finnst svo gott að vera hér
og á marga vini. Sama segi ég;
samstarfsfólk mitt í Hlíðaskjóli
er til dæmis mjög góðir vinir
mínir og við hittumst síðast í
gær,“ segir Jussanam, sem fékk
mikinn stuðning frá starfsfólki
ÍTR, sem rekur frístundaheim-
ilin, þegar umsókn hennar um
atvinnuleyfi var hafnað. „Ég fékk
bestu meðmæli og átti von á fast-
ráðningu. Vinnumálastofnun vís-
aði bara í atvinnuleysistölur, 7,5
prósenta atvinnuleysi, en það eru
bara tölur á blaði. Í sömu viku og
ég þurfti að hætta þurfti að aug-
lýsa eftir fólki til starfa á mörgum
frístundaheimilum.“
Gaman að vinna með börnum
Jussanam hlakkar til að byrja aftur að
starfa í Hlíðaskjóli, fái hún jákvæð svör um
atvinnuleyfi. „Það er svo gaman að vinna
með börnum. Vonandi bíður starfið mín,“
segir Jussanam og eftirgrennslan Frétta-
blaðsins leiðir í ljós að svo er.
„Mér líkar ótrúlega vel á Íslandi við fólk-
ið og samfélagið, það hefur allt gengið svo
vel fyrir utan samskiptin við Útlendinga-
stofnun og Vinnumálastofnun,“ segir Juss-
anam og hlær. Alvörusvipur færist þó yfir
þegar talið berst að síðustu mánuðum. „Ég
hef alltaf verið mjög sjálfstæð, unnið fyrir
mér síðan ég var átján ára, en ég hef ekki
mátt vinna síðan í haust. Ég hef því haft úr
litlu að moða og þurft að lifa á framlögum,
ölmusu frá fólki. Það er niðurdrepandi and-
lega. Ég er fullfrísk manneskja sem langar
að vinna og gæti verið með vinnu. Það er
erfitt að vera í þessari stöðu.“
FÖSTUDAGSVIÐTALIÐföstudagu
r Jussanam da Silva tónlistarkona
Niðurdrepandi að lifa á ölmusu
Síðustu mánuðir hafa verið erfiðir fyrir Jussanam Da Silva. Í marga mánuði hefur hún beðið eftir því að fá svar um atvinnu- og
dvalarleyfi á Íslandi og hefur því þurft að framfleyta sér með aðstoð velgjörðarmanna. Hún sagði Sigríði Björgu Tómasdóttur frá
lífinu á Íslandi, draumavinnunni á frístundaheimilinu Hlíðaskjóli og tónlistaráhuganum.
Ásgerður Bergsdóttir var yfirmaður Jussanam í
Hlíðaskjóli. Hún segir Jussanam strax hafa náð
til barnanna á frístundaheimilinu, þrátt fyrir að
tala ekki íslensku. „Hún hefur sett upp jólaleik-
rit og sumarleikrit með börnunum og þetta
skarð hefur ekki verið fyllt,“ segir Ásgerður og
bætir við að ekki sé hlaupið að því að ráða
hæft fólk til framtíðarstarfa á frístundaheim-
ilinum, þó að það gangi betur nú en fyrir
kreppu. „Við réðum manneskju til tímabund-
innar afleysingar fyrir Jussanam,“ segir Ásgerð-
ur, sem reyndar er í fæðingarorlofi en hefur
fylgst vel með framvindu mála Jussanam.
Bíða eftir Jussanam
Ásthildur Kjartansdóttir kvikmyndagerðar-
kona las um mál Jussanam í fréttum í haust
og fékk áhuga á að vita meira. „Ég hringdi í
hana og ræddi málin og úr varð að ég ákvað
að gera heimildarmynd um hana, líf hennar
hér og málareksturinn í kringum umsókn
hennar um atvinnu- og dvalarleyfi. Ég hef
fengið að fylgja henni eftir og svo hef ég líka
tekið viðtöl við fólk sem hún þekkir til að
taka alla fleti á lífi hennar,“ segir Ásthildur,
sem á að baki nokkrar heimildarmyndir,
meðal annars um listakonuna Rósku og Ernu
Ómarsdóttur dansara.
Gerir heimildarmynd um Jussanam
JUSSANAM OG TÓMAS R. EINARSSON Verið var að
mynda Jussanam og Tómas R. Einarsson fyrir heim-
ildarmynd um Jussanam í vikunni. Jussanam er
Tómasi mjög þakklát fyrir að hafa kynnt hana fyrir
íslensku tónlistarlífi þegar hún kom hingað fyrst.
JUSSANAM DA SILVA Bíður eftir svörum um framtíð sína á Íslandi. FRÉTTABLAÐIÐ/PJETUR
Ég hef því
haft úr litlu
að moða
og þurft
að lifa á
framlögum,
ölmusu frá
fólki. Það er
niðurdrep-
andi and-
lega.