Fréttablaðið - 28.01.2011, Blaðsíða 16

16 28. janúar 2011 FÖSTUDAGUR
FRÁ DEGI TIL DAGS
greinar@frettabladid.is
FRÉTTABLAÐIÐ Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík SÍMI: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is FRÉTTASTJÓRAR: Arndís Þorgeirsdóttir arndis@frettabladid.is, Kristján Hjálmarsson, kristjan@frettabladid.is Trausti Hafliðason trausti@frettabladid.is og Höskuldur Daði Magnússon (dægurmál) hdm@frettabladid.is
HELGAREFNI: Sigríður Björg Tómasdóttir sigridur@frettabladid.is MENNING: Bergsteinn Sigurðsson bergsteinn@frettabladid.is ALLT OG SÉRBLÖÐ: Roald Eyvindsson roald@frettabladid.is og Sólveig Gísladóttir solveig@frettabladid.is
ÍÞRÓTTIR: Henry Birgir Gunnarsson henry@frettabladid.is LJÓSMYNDIR: Pjetur Sigurðsson pjetur@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Kolbrún Ingibergsdóttir kolbrun@frettabladid.is
ÚTGÁFUFÉLAG: 365 miðlar ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Ingibjörg S. Pálmadóttir FORSTJÓRI OG ÚTGÁFUSTJÓRI: Ari Edwald
RITSTJÓRI: Ólafur Þ. Stephensen olafur@frettabladid.is AÐSTOÐARRITSTJÓRI: Steinunn Stefánsdóttir steinunn@frettabladid.is
Fréttablaðið kemur út í 90.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að
fá blaðið í völdum verslunum á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í
gagnabönkum án endurgjalds. Issn 1670-3871
HALLDÓR
Þegar sonur minn var að hefja grunn-skólagöngu hélt skólastjórinn í skól-
anum hans mikla ræðu eins og venjan er.
Ég er ekkert sérstaklega góður að hlusta á
ræður, fer oftast að láta hugann
reika ef ræðan dregst á langinn.
Hins vegar tók ég eftir því að
eitt af því sem skólastjórinn var
stoltur af var sú staðreynd að
skólinn var móðurskóli drengja
í Reykjavík. Ég hef lengi haft
áhuga á stöðu drengja í grunn-
og leikskólum svo mér þótti þetta
áhugavert. Þegar skólastjórinn
hafði lokið við ræðuna gaf hún
færi á spurningum. Ég greip
tækifærið og spurði hve margir
karlkennarar störfuðu við skól-
ann. Skólastjórinn var hálfvand-
ræðaleg þegar hún svaraði „enginn“.
Það er ekki konum að kenna hve fáir
karlmenn kjósa að vera kennarar og
þegar ég segi kennarar meina ég bæði
leik- og grunnskólakennarar. Það er því
skrítna samfélagi sem við höfum skapað
að kenna. Við búum í samfélagi þar sem
ekki er borin virðing fyrir kennarastarf-
inu. Það sjá allir kennarar svart á hvítu
hver einustu mánaðamót. Hvers vegna
kjarabarátta kennara hefur skilað svo
litlum árangri er mér hulin ráðgáta. Ég
velti því líka fyrir mér hvers vegna það
eru frekar karlmenn sem láta ekki bjóða
sér léleg kjör kennarastarfsins.
Nýtt Ísland var slagorð sem
sást oft á prenti fyrstu árin eftir
hið margfræga hrun. Ég var
bjartsýnn á að í nýju Íslandi
væru kennarar virðingarverð
stétt og samfélagið sýndi það í
orði og á borði. Við erum hins
vegar ekkert byrjuð á að byggja
upp nýtt Ísland. Við erum að
mestu leyti ennþá að hjakka í
sama farinu. Það er samt aldrei
of seint að byrja. Ef við viljum
í alvöru að hæfasta fólkið sé að
vinna með það sem við köllum á
tyllidögum „það dýrmætasta sem
við eigum“ þurfum við að forgangsraða
öðruvísi.
Kæra samfélag þessa stórkostlega
lands. Drengir og stúlkur eiga rétt á því
að hafa kennara af báðum kynjum. Það
er ekki jafnrétti ef fjölgun karlkennara
verður til þess að laun kennara hækki.
Við vitum hins vegar að við erum á réttri
leið ef kvennastétt nær það miklum kjara-
bótum að karlmönnum fjölgar í faginu.
Spáið aðeins í það.
Léttur jafn réttur
Öðlingurinn
Haraldur F.
Gíslason
leikskólakennari
Drengir og
stúlkur eiga
rétt á því að
hafa kennara
af báðum
kynjum.
Bragðgott tyggjó
með 100% náttúrulega
sætuefninu Xylitol sem
stuðlar að betri tannheilsu
Spry TYGGJÓ
100%
Xylitol
Fyrir alla sem vilja forðast
sykur í matvælum!
Xylitol er ekki aðeins bragðgott sætuefni heldur stuðlar það
hreinlega að betri tannheilsu! Heilbrigðissamtök víða um heim
mæla eindregið með Xylitoli sem sætuefni í tyggigúmmí.
Brosum og verum hraust!
Fæst í heilsubúðum & apótekum
Allt að
Gróa Jóhannesdóttir, læknir á
Akureyri, er ekki hress með ríkis-
stjórnina. Í erindi á Læknadögum
sagði hún, samkvæmt mbl.is, að
breytingastjórnun, mannauðsstjórn-
un og forystustjórnun hefðu brugðist
hjá ríkisstjórnininni, gegnsæi við
ákvarðanatökur væri ekki nægjanlegt
og skortur væri á faglegum vinnu-
brögðum í stjórnkerfinu. Að hennar
mati þarf miklu betri stefnumótun
og framtíðarsýn enda einkennir
stefnuleysi aðkomu stjórnvalda að
heilbrigðismálum. Meðalstjórnar-
andstöðuþingmaður hefði ekki
orðað þetta betur.
Óhjákvæmilegt
Eins og stórfyrirtæki sæmir lætur
Eimskipafélagið sig velferð starfs-
fólks síns varða. Sagt var í fréttum
frá uppsögnum þriggja þerna á
Herjólfi. Þeim var gert að vinna
meira fyrir óbreytt kaup en
vildu ekki una því og
voru því reknar. Í
yfirlýsingu segir
Eimskip að
óhjákvæmilegt
hafi verið
að segja
þeim upp.
Gangi ykkur vel
Eimskip tekur líka fram að þeim
hafi verið sagt upp með kjarasamn-
ingsbundnum fyrirvara. Félagið hafi
enda ávallt lagt sig fram um að virða
ákvæði kjarasamninga. Að því sögðu
kveðst Eimskip ekki munu ræða
frekar um störf einstakra
starfsmanna og óskar
þernunum þremur vel-
farnaðar í framtíðinni.
Þær ganga eflaust
frá borði fullar þakk-
lætis fyrir þær góðu
óskir.
bjorn@frettabladid.isÞ
að eru út af fyrir sig engin ný tíðindi að ófremdarástand
sé í fangelsismálum á Íslandi. Undanfarið hefur hins
vegar keyrt um þverbak, eins og Fréttablaðið hefur sagt
frá í vikunni.
165 afplánunarfangar eru vistaðir í 150 plássum í fang-
elsum landsins. Tvímennt er í afplánunarklefum. Gæsluvarðhalds-
föngum fer fjölgandi og stundum er ekki pláss fyrir þá í fangels-
unum, heldur þarf að geyma þá á
lögreglustöðvum. Það gerist oft
í viku að fresta þarf afplánun
manna sem hafa verið boðaðir
með löngum fyrirvara til að sitja
af sér refsingu. Dæmi eru um að
menn hafi mætt til afplánunar en
verið vísað frá. Yfir 300 manns
eru á boðunarlista Fangelsis-
málastofnunar; hafa fengið dóm en ekki tækifæri til að sitja hann
af sér. Sumir fangar sitja af sér dóma í ólöglegu og heilsuspill-
andi húsnæði, sem alþjóðlegar eftirlitsnefndir með ómannúðlegri
meðferð á föngum hafa dæmt óhæft og er á undanþágu frá Heil-
brigðiseftirlitinu. Vegna þess að ekkert gæzluvarðhaldsfangelsi
er í Reykjavík, þarf lögreglan á höfuðborgarsvæðinu að aka með
gæzluvarðhaldsfanga 120 kílómetra leið frá Eyrarbakka og aftur
til baka til að færa þá til yfirheyrslu.
Í meira en hálfa öld, eða frá 1960, hefur nýtt fangelsi í Reykjavík
verið á teikniborðinu. Teikningarnar eru reyndar orðnar allmargar,
því að hringlandinn í málinu hefur verið með ólíkindum. Nú hillir
loksins undir að nýtt fangelsi verði byggt; innanríkisráðherrann
hefur boðað að framkvæmdir við fangelsi á Hólmsheiði hefjist á
þessu ári.
Á þessari hálfu öld hafa risið alls konar byggingar á vegum
ríkisins, sem hafa mun minna með grundvallarhlutverk þess að
gera þótt margar séu þær miklu stærri, íburðarmeiri og dýrari en
nýtt fangelsi. Það hlutverk ríkisins sem menn deila sízt um er að
halda uppi lögum og reglu, tryggja öryggi borgaranna og að þeir
sem ógna því séu teknir úr umferð og fái makleg málagjöld.
Ástandið í fangelsismálum hefur brotið gegn rétti fórnarlamba
afbrota og réttarvitund almennings, með því að menn sem hafa
hlotið fangelsisdóm hafa gengið lausir misserum og jafnvel árum
saman áður en þeir hafa loksins verið boðaðir í afplánun. Um leið
er ástandið brot á mannréttindum þeirra sem hafa verið dæmdir
til fangelsisvistar. Í sumum tilfellum er aðbúnaður þeirra ekki boð-
legur og það er sömuleiðis mannréttindabrot þegar mönnum, sem
hafa jafnvel verið komnir á beinu brautina eftir að hafa snúið baki
við glæpum, búnir að stofna fjölskyldu og fá vinnu, er löngu eftir
að dómur gekk kippt inn í afplánun.
Bygging nýs fangelsis er því bæði réttlætis- og mannréttindamál.
Þegar umfang vandans er haft í huga (300 manna boðunarlisti) og
að plássin 28 í Hegningarhúsinu og í Kópavogi verða aflögð um leið
og 56 pláss á Hólmsheiði komast í gagnið, blasir í raun við að ekki
er nóg að gert. Í réttarríki þurfa fangelsismálin að vera í lagi.
Bygging fangelsis er réttlætis- og mannréttindamál.
Hálfrar aldar
vandræðagangur
Ólafur Þ.
Stephensen
olafur@frettabladid.is
SKOÐUN