19. júní - 19.06.1966, Page 28

JAFNRÉTTISMÁL
Á ERLENDUM VETTVAN GI
Það væri auðvelt að fylla blaðið með fréttum
af áhugamálum kvenna erlendis. Það er því ekki
vandalaust að velja það úr, sem konur hér á
landi helzt kunna að vilja vita um. Verður því
að mestu að láta kylfu ráða kasti.
Æskudeild danska kvenréttindafélagsins
Iætur til sín heyra.
f fyrra — 1965 — voru 50 ár liðin frá því
danskar konur fengu kosningar- og kjörgengis-
rétt. Það var 5. júni 1915 eða hálfum mánuði á
undan íslenzkum konum. 50 ára afmælisins var
auðvitað minnzt á ýmsan hátt, en hér skal að-
eins sagt frá greinarkorni, sem æskudeild danska
kvenréttindafélagsins lét birta í blaði félagsins
undir fyrirsögninni: f tilefni —? (I anledning
af —?). Æskudeildin telur kvenréttindabaráttuna
vera á margan hátt erfiðari nú en hún var fyrir
fimmtiu árum, m. a. vegna þess, að þorri kvenna
í danska kvenréttindafélaginu (Dansk Kvinde-
samfund) sé því miður þeirrar skoðunar, að kon-
ur hafi nú að mestu leyti fengið öll þau réttindi,
sem þær geti krafizt, og að félagið þurfi nú að-
eins að sjá um að halda við þeim lífsvenjum, sem
á eru komnar. Þessar sömu konur vilji vera áfram
í nafnlausri stöðu sem „húsfreyja“ — i sima-
skránni finnist þær ekki, nema því aðeins að mað-
ur viti um nafn og stöðu eiginmannsins.
Æskudeildin ásakar félagið fyrir að breiða sig
út yfir málefni, sem eru réttindamálum kvenna
allsendis óviðkomandi. Æskudeildin telur sig vita,
hvað hún vill, og hefur því samið drög að stefnu-
skrá, og eru þau birt í Kvinden og Samfundet
með fyrrnefndu greinarkorni. Skal hér vikið að
nokkrum atriðum, sem deildin leggur áherzlu á:
Numin skuli úr lögum öll ákvæði, sem fela í sér
þá skoðun, að fullmyndugar manneskjur séu á
framfæri annarra. (Hefur deildin einkum skatta-
lögin í huga). — Hjón skuli bæði halda nöfnum
sínum óbreyttum. Öski annað hjóna að taka nafn
hins, skal sótt um leyfi til þess. — Fóstureyðingar
skuli leyfðar. — Fjölgað skuli fjölskylduráðlegg-
ingastöðvum. — Við barnsfæðingu skuli konum
tryggð sú afkoma, að þær geti verið öðrum óháð-
ar, og skuli þær því fá opinberan styrk, sem svar-
ar þörfum fullorðinnar manneskju fyrstu 12 vik-
urnar eftir fæðinguna og hálfan styrk næstu 40
vikur. — Við hjónaskilnað skuli foreldrarnir al-
mennt vera taldir jafnhæfir til þess að taka sér
forræði og uppeldi barnanna. — Hvert hrepps-
félag skuli setja á stofn nægilega margar vöggu-
stofur, leikskóla og tómstundaheimili. — Allar
námsgreinar skuli jafnt kenndar drengjum og
stúlkum og sé þeim skilyrðislaust kennt saman,
svo sem i leikfimitímum.
Þess er veit að geta, að í stjórn æskudeildar-
innar er a. m. k. einn karlmaður. Dansk Kvinde-
samfund er ekki eingöngu fyrir konur.
Flokkun kvenna eftir lijúskaparstétt.
Aldrei verður það ráðið af titlum karlmanna,
hvort þeir eru giftir eða ógiftir. Hins vegar virð-
ist víðast hvar mikil áherzla vera á það lögð, að
ávarps- og áritunartitlar kvenna séu í samræmi
við hjúskaparstétt þeirra. Þó hefur a. m. k. hér á
landi tekizt að útrýma ekkju- og ekkjufrúartitl-
inum. Síðastliðið haust var þetta mál talsvert á
dagskró í Noregi og Svíþjóð. Nokkur blöð töldu
sjálfsagt að hætta að nota frökenartitilinn og hlið
stæð orð í öðrum málum, svo sem Fráulein, Made-
26
19. JtJNl