19. júní - 19.06.1970, Qupperneq 18

Gerd Zetterström
Lagervall, jormaður
Samvinnu hjúkrunar-
lcvenna á Norðurlönd-
um (SSN) og Svensk
sjuksköterske-
jörening.
Um
hjúkrunarmál
Hj úkr unarkonur
og norræn samvinna
Vitundin um samstöðu Norðurlandabúa hefir eflzt mjög
á þessari öld, ekki hvað minnst sem afleiðing tveggja
heimsstyrjalda. Möguleikar á samstarfi sköpuðust með
tilkomu Norræna félagsins, sem seinna samkvæmt til-
lögu Norðurlandaráðs til ríkisstjórnanna, hefir leitt Lil
sameiningar á mörgum sviðum, t. d. þegar um er að
ræða vinnumarkaðsvandamál og félagsmálalöggjöf.
Hugmyndin um skipulagða samvinnu hjúkrunarfé-
laga á Norðurlöndum kcm fram þegar árið 1912. Fyrri
heimsstyrjöldin hindraði öra þróun þessara mála, en
með mikilli bjartsýni og áhuga mynduðu hjúkrunar-
konur á Norðurlöndum árið 1920 „Samvinnu hjúkrun-
arkvenna á Norðurlöndum" SSN.
Þetta er ef til vill heldur óvenjulegt heiti samtaka,
Samvinna hjúkrunarkvenna á Norðurlöndum ,en vilnar
um framsýni stofnenda. A 50 ára starfsskeiði SSN
hefir það hvað eftir annað sýnt sig að einmitt samvinna
norrænna hjúkrunarfélaga hefir gefið styrk heima fyrir,
þegar átt hefir að framfylgja vissum grundvallaratrið-
um, t. d. þegar um menntun er að ræða. Beinn hagnýtur
ávinningur af sameiginlegu álaki á þessu sviði er, að
hjúkrunarfólk á þess kost að vera þátttakendur á nor-
rænum læknanámskeiðum við Norræna heilbrigðismála-
skólann í Gautaborg.
Aðalstarf hjúkrunarfólks á öllum Norðurlöndum má
segja að sé persónuleg umönnun sjúklings, þ. e. a. s.
16
allt sem gera þarf til viðbótar við það beint læknisfræði-
lega, sjúkdómsgreiningu og meðhöndlun, sem læknir-
inn ákveður. Mikils virði fyrir þróun og ekki sízt
samhæfingu umönnunnar eru hinar ýmsu nefndir SSN,
en í þeim eiga sæti fulllrúar allra norrænu hjúkrunarfé-
laganna og reyna þau að liafa áhrif á aðstæður á ýms-
um sviðum heilbrigðismála. Margar mikilsverðar grein-
argerðir hafa á þessum árum komið frá nefndunum,
einnig varðandi launa- og ráðningakjör hjúkrunarfólks.
Onnur tegund virkrar samvinnu hefir verið sú, að
SSN hefir séð um endurtekin starfsþing og hafa sér-
námshjúkrunarkonur, stundum frá öllum Norðurlönd-
um, hitzt þar lil þess að ræða og kryfja til mergjar
vissar spurningar.
Samstarf það, sem SSN hefir annazl varðandi mennt-
un og ráðningar, hefir án efa létt undir með hjúkrunar-
konum, sem óskað hafa eftir að starfa annars staðar á
Norðurlöndum. Sviþjóð hefir t. d. mjög svo notið góðs
af þessu, en þar starfa árlega um 300 hjúkrunarkonur
annars staðar af Norðurlöndum í styttri eða lengri
tíma.
Sem lillöguaðili til Norðurlandaráðs gelur SSN lálið
verulega til sín taka til gagns fyrir alla. Mörg vanda-
mál hafa verið leyst á þennan hátt eða a. m. k. fjallað
um Jjau á rýmra sviði. Eitt seinasta álit, sem SSN hefir
látið frá sér fara lil Norðurlandaráðs, er varðandi rann-
sóknarstarfsemi við Norræna heilbrigðismálaháskól-
ann. I þessu máli hefir SSN hvað eflir annað haldið
því fram að hjúkrunarfólk eigi að mennla til rannsókn-
arstarfa, t. d. félagsfræðilegs eðlis.
SSN á mörg vandamál óleyst og þarf þess vegna að
Framhald á bls. 24
19. J ÚNí