Alþýðumaðurinn - 16.04.1987, Qupperneq 6

6 - ALÞÝÐUMAÐURINN
Árni Gunnarsson skrifar:
Er þetta sérkennilegt
kosningamál... eða hvað?
Kosningarnar 25. apríl nk.
geta orðið býsna örlagaríkar
fyrir íslenska þjóð. Kjósend-
ur standa frammi fyrir tveim-
ur afgerandi valkostum. Þeir
verða að svara þeirri spurn-
ingu hvort þeir vilja að
áhrifa nýfrjálshyggjunnar
gæti áfram í stjórn landsmál-
anna, eða hvort jöfnuður og
réttlæti fái að hafa meiri
áhrif en verið hefur.
Fulltrúar nýfrjálshyggjunnai
boða það, að markaðslögmálin
skuli í einu og öllu ráða tekju-
skiptingu, þróun byggðar og þeir
hafa gert harða atlögu að velferð-
arkerfinu með þeim afleiðingum,
að heilbrigðis- og menntakerfið
hefur orðið fyrir alvarlegum
skakkaföllum. Misréttið blasir
hvarvetna við. í landinu búa tvær
þjóðir í tvennum skilningi. Ann-
ars vegar eru það hinir efna-
minni, sem hafa greitt niður
verðbólguna með láglaunastefnu
stjórnvalda, og hins vegar fjár-
magnseigendur, sem hafa leikið
sér á verðbréfamarkaðnum og
rakað saman miklum fjármun-
um. Þá hefur landsbyggðin orðið
að þola gífurlegt misrétti. Þar eru
launatekjur lægri en á höfuð-
borgarsvæðinu, eignaupptaka
hefur átt sér stað vegna lækkunar
fasteignaverðs, vandi landbúnað-
arins hefur haft alvarlegar
afleiðingar fyrir þjónustuiðnað á
þéttbýlisstöðum og bændur,
vöruverð og framfærslukostnað-
ur er hærri á landsbyggðinni en á
höfuðborgarsvæðinu, og hvers
konar opinber þjónusta er lakari.
Byggðastefna íhaldsmanna í
Sjálfstæðisflokki og Framsókn
hefur brugðist. Fólksflótti af
landsbyggðinni er staðreynd. Það
verður eitt meginverkefni nýrrar
ríkisstjórnar að snúa þessari
þróun við, brjóta niður áhrií
nýfrjálshyggjunnar og færa vald-
ið og fjármunina heim í héruð.
En misrétti nýfrjálshyggjunnar
birtist í fleiri myndum. Frum-
skógarlögmálið hefur valdið því,
að ungt fólk hefur orðið að taka á
sig manndrápsbyrðar til að lúta
því lögmáli sjálfseignarstefnunn-
ar að eignast þak yfir höfuðið.
Þeirra hlutskipti hefur orðið
sleitulaust strit, óbærilegir
skuldabaggar og tjöld hafa verið
dregin fyrir alla framtíðarsýn.
Á þessu sviði þarf að gera
grundvallarbreytingar á samfé-
lagsbyggingunni. Það verður að
tryggja það að ungt fólk geti not-
ið bestu ára ævinnar, bæði við
heimilisstofnun og uppeldi barna
sinna. Þetta gildir jafnt um þá,
sem stunda langskólanám og þá,
sem fara ungir út á vinnumarkað.
Á íslandi hefur verið fylgt stefnu,
sem í eðli sínu er mannfjandsam-
leg. Öllu hefur verið snúið við.
Ungs fólks bíður ekkert annað en
glórulaust brauðstritið í ein-
hverju mesta láglaunalandi Evr-
ópu. Konum er gert að vinna fyr-
ir smánarlaun, hávaxtastefna og
lánakjör eru á þann veg að það
jafngildir eins konar skuldafang-
elsi að taka fjármuni að láni.
Með tillögum sínum um kaup-
leiguíbúðir, breytingar á vaxta-
stefnu réttlátari tekjuskiptingu,
breytingar á skattakerfinu, bend-
ir Alþýðuflokkurinn á leiðir, sem
geta snúið þessari öfugþróun við.
Flokkurinn vill, að börnin fái for-
eldra sína aftur og að unnt verði
að skapa raunverulegar tóm-
stundir svo mannleg samskipti
geti komist í eðlilegt horf. Ein-
hverjum kann að finnast þetta
sérkennilegt kosningamál, en ég
bið hvern mann, sem þessar línur
les, að hugleiða hvernig ástandið
er og hefur verið á hans eigin
heimili.
í allri umræðunni um hag-
stjórnaraðferðir, hefur gleymst
að huga að manninum sjálfum og
hvernig honum vegnar, ekki ein-
göngu í veraldlegum efnum,
heldur einnig andlegum. Kynslóð
þeirra, sem nú eru á miðjum
aldri, hefur fjarlægst ýmsar
manngildishugsjónir, sem áður
þóttu bæði sjálfsagðar og eðlileg-
ar. Manninum og sálarheill hans
hefur verið fórnað á altari auð-
hyggjunnar. Og það er mál að
snúa af þeirri braut.
í mörgum tilvikum höfum við
gleymt börnum og öldruðum,
sem ekki hafa myndað með sér
samtök þrýstihópa til að koma
málum sínum á framfæri. Öldr-
uðum eigum við skuld að gjalda
fyrir það þjóðfélag, sem þeir hafa
lagt grunninn að með ævistarf-
inu. Og ekki er minni skuld okk-
ar við börnin, sem við erum búin
að veðsetja fyrir erlendum
lánum, flæma foreldrana frá og
erum á góðri leið með að svipta
landgæðum.
Alþýðuflokkurinn er flokkur
mannúðar og manngildis, og full-
trúar jafnaðarstefnunnar verða í
öllum verkum sínum að taka mið
af þörfum einstaklingsins, en ját-
ast aldrei undir stefnu hinnar
óheftu markaðshyggju, sem
segir, að hver sé sinnar gæfu
smiður, án þess að taka tillit til
þess, að smíðatól mannanna eru
misjöfn. Það er kominn tími til
þess, að bregðast hart við hinni
óheftu markaðshyggju, sem lætur
sér í Iéttu rúmi liggja afkomu
allra annarra en þeirra, sem hafa
fjármuni til að búa til fjármuni.
Jafnaðarmenn geta ekki látið
það líðast, að einhver tiltekin
hópur þjóðfélagsins nái í krafti
fjármagnsins þeirri aðstöðu og
völdum, að hann geti ráðið kjör-
um og örlögum hins vinnandi
manns. Kosningabaráttan núna
snýst um framtíð og afkomu mik-
ils hluta þjóðarinnar, sem hefur
orðið að þola misrétti nýfrjáls-
hyggjunnar á flestum sviðum.
Jafnaðarstefnan á nú meira
erindi til íslendinga en nokkru
sinni fyrr.
... hávaxtastefna og lánakjör eru á
þann veg að það jafngildir eins-
konar skuldafangelsi að taka fjár-
muni að láni
... hins vegar fjármagnseigendur
sem hafa leikið sér á verðbréfa-
markaðnum og rakað saman mikl-
um fjármunum
Og ekki er minni skuld okkar við
börnin sem við erum búin að veð-
setja fyrir erlendum lánum ...