19. júní - 19.06.1985, Blaðsíða 59

legt og til þess ætlast að fólk geti
hlaupið í hvað sem er nánast hvenær
sem er, fyrir lág laun. A fréttavaktinni
gerist það oft að einum og sama frétta-
manninum er ætlað að skrifa um póli-
tískar hræringar, útgerðarmál á Arnar-
stapa, hárgreiðslusýningu í París og
kjaramál kennara og fl. og fl. Furði svo
einhvern að dýpt vanti á stundum í
umfjöllun á atburðum líðandi stundar.
Á sjónvarpsstöðvum í Bandaríkjunum
er það algengast að fréttamenn séu sér-
fræðingar hver á sínu sviði, svo sem í
efnahagsmálum, stjórnmálum og
atvinnu- og félagsmálum. Þar gefst
fréttamanninum oft tækifæri til að
undirbúa umfjöllun sína á einni frétt
dögum saman. Ég vona að eitthvert
okkar á fréttastofu sjónvarps eigi eftir
að lifa þann dag að fá nógan tíma til
þess að undirbúa fréttirnar okkar. Því
hlýtur að fylgja sérstök fullnæging.
En þó að ég öfundi bandaríska frétta-
menn af þeirri aðstöðu sem þeim er
sköpuð á vinnustað varðandi fjármuni
og vinnuálag er ekki þar með sagt að ég
telji að þeir séu alsælir, síður en svo.
Bandarískar sjónvarpsstöðvar eiga allt
sitt undir því komið að geta sannfært
þá sem þurfa að auglýsa í sjónvarpi um
að horft sé á stöðina þeirra. Oft á ári eru
gerðar kannanir meðal sjónvarpsáhorf-
enda á því hvað þeir horfi á og hvað þeir
vildu helst horfa á. Dómur þeirra ræður
síðan ferðinni varðandi uppbyggingu
fréttaþátta og reyndar allrar dagskrár-
innar. Fjöldinn ræður. Ef það sýnir sig
að myndaflokkur nær ekki vinsældum
er ekki hikað við að kippa honum út af
dagskrá í miðjum klíðunt og einhver
annar þáttur af Dallas-kynþættinum
settur inn í staðinn, í þeirri von að hann
dragi að fleiri áhorfendur. Maður þarf
ekki að eyða löngum tíma fyrir framan
bandarískt sjónvarp til þess að átta sig
á því hvaða áhrif þessi kaupmennska
með sjónvarpsáhorfendur hefur haft á
ttppbyggingu dagskrár. Mér finnst
þetta versti kosturinn við stefnumörk-
un sjónvarpsstöðva. Bretar fóru aðra
leið. Strax á fyrstu dögum BBC töldu
forráðamenn þess að þeir vissu hvað
væri best fyrir þjóðina varðandi
útvarpsefni. Þegar sjónvarpið kom til
sögunnar gerðist það sama. Ég er alls
ekki þeirrar skoðunar að þessi leið sé
hin fullkomna lausn á vandanum, en ef
við gætum farið leið sem væri einhvers
staðar þarna á milli, þ.e. milli Banda-
ríkjamanna og Breta tel ég að við
mættum gera ráð fyrir nokkuð
skemmtilegri og jafnframt fræðandi
dagskrá. Að mínum dómi er sambland
af þessu tvennu hið eina rétta.“
Útlit fréttamanna
Par sem þetta viðtal er tekið fyrir
kvenréttindablað er ekki úr vegi að snúa
talinu að stöðu kvenna í heimi frétta-
mennskunnar í Bandaríkjunum.
„Staðan er ekki nógu góð. Þó er mik-
ill fjölmiðlaáhugi meðal kvenna.
Námið sem ég var í tengdist aðallega
útvarpi og sjónvarpi, þótt þar væri líka
komið inn á almannatengsl og alþjóð-
leg samskipti. I þessu námi var mikið af
konum, en það vakti athygli mína, að
þær voru allflestar huggulegar í útliti -
snoppufríðar stelpur voru í meirihluta.
Þetta hefði þó ekki þurft að koma mér
á óvart. í Bandaríkjunum skiptir útlit
verulegu máli fyrir konur, sem hyggjast
leggja fyrir sig fréttamennsku hjá sjón-
varpsstöðvum. Og það sem verra er,
þær verða líka að vera ungar.
Rannsóknir, sem gerðar hafa verið
vestra, sýna að almenningur tekur ekki
minna mark á fréttum, sem konur flytja
en þeim sem karlar flytja. Það kom
hvergi fram í þessum rannsóknum, að
fólk teldi konur vera síður traustyekj-
andi sem fréttamenn en karla. Sú
skoðun er hins vegar ríkjandi innan
sjónvarpsstöðvanna, enda karlmenn
þar í miklum meirihluta í stjórnunar-
stöðum. Þar er fremur litið á konur sem
skrautfjaðrir en fullgilda fréttamenn.
Þar af leiðandi skiptir útlitið miklu
meira máli fyrir konur en karla og þær
mega ekki eldast í þessum störfum.
Fréttamenn eru miklu meiri stjörnur
í bandarísku sjónvarpi en hér og per-
sónum þeirra er otað meira fram.
Eftir því sem karlarnir eldast, er
þeim treyst betur. Þeir sem eru komnir
á afaaldurinn, eru taldir einna traust-
astir. En þetta á alls ekki við um konur.
Það er síst af öllu vænlegt til árangurs
að vera ömmulegur í sjónvarpi fyrir
vestan. Sem betur fer held ég að þessi
sjónarmið ríki ekki hér á landi, en
þáttur kvenna er allt of lítill í fréttum
59