19. júní - 19.06.1990, Blaðsíða 52

lauk samnorræna verkefn-
inu Brjótum múrana
(BRYT) eftir rúmlega fjög-
urra ára starf. Hér var um
að ræða verkefni sem Norr-
æna Ráðherranefndin ák-
vað að hleypa af stokkunum
til að auka fjölbreytni í
náms- og starfsvali kvenna
og hefur verið unnið að
þessu á Norðurlöndunum
með ýmsum hætti. Hér
heima var það Valgerður
Bjarnadóttir á Akureyri sem
var verkefnisfreyja. Með
henni starfaði einnig Guð-
rún Hallgrímsdóttir auk
fjölda manns sem lögðu
hönd á plóginn í einstökum
verkefnum. 19. júní spjall-
aði við Valgerði um verkefn-
ið, einkum þó um þær nið-
urstöður sem nú liggja fyrir
og annan lærdóm sem
draga má af þeim og starf-
inu almennt. Gefum Val-
gerði orðið:
ÞETTA ER ALLTAF AÐ BREYTAST
SAMT
BREYTIST
EKKERT!
„Höfuðmarkmiðið var að
auka fjölbreytnina í náms-
og starfsvali kvenna en
verkefninu var ætlað að
þróa nýjar leiðir í því augna-
miði og að skilgreina þær
hindranir, sem verða á leið
kvenna ætli þær sér óhefð-
bundnar leiðir. í þessu skyni
var ýmsum verkefnum ýtt
Rætt við
Valgerði
Bjarnadótt-
ur um nið-
urstöður
BRYT.
úr vör - um var aö ræða ein
40 verkefni á öllum Norð-
urlöndunum. Það voru
gerðar rannsóknir og staðið
að aðgerðum bæði i skólum
og á vinnustöðum. Þeirra á
meðal má nefna breyttar
kennsluaðferðir, þ.e.a.s.
kennslu þar sem lögð var
áhersla á að muna að nem-
endur eru af báðum kynjum
en ekki bara öðru. Kennarar
fengu ráðgjöf um hvernig
haga má kennslu þannig að
hún höfði meira til stúlkn-
anna. Þessi aðferð tókst
mjög vel - það skemmtilega
var að hún gagnaðist strák-
unum ekki síður en stelpun-
um. Þá má einnig nefna
kynskipta bekki. í báðum
tilfellum var niðurstaðan sú
að námsáhugi jókst og ár-
angur bættist. Það voru
reyndar nýjar leiðir í starfs-
fræðslu, efnt til samvinnu-
hópa kvenna sem þegar
höfðu aflað sér fagþekking-
ar á hefðbundnu karlasviði,
það voru haldin námskeið,
vinnustaðir voru kannaðir
með tilliti til kynskiptingar,
bæði þeirrar sem við nefn-
um lárétta, þ.e. skiptingu
kynjanna almennt og lóð-
rétta, þ.e. stöðu kvenna og
karla hvaða varðar laun og
áhrif."
Er eitthvað sem þú vilt
nefna sérstaklega af ís-
lensku verkefnunum?
„Þau voru öll lærdómsrík
og spennandi. Eiginlega
voru námskeið sem við
héldum fyrir konur í stofnun
fyrirtækja það sem gaf
einna mestan árangur. I þá
vinnu fór mikill tími sem var
gefandi kannski vegna þess
að þar sköpuðust svo bein
tengsl við þátttakendur og
þróunin hefur verið mjög
jákvæð. Við byggðum þetta
námskeið upp á mjög
ákveðinni forsendu: ekki
einasta lögðum við til
grundvallar að þátttakendur
væru konur heldur var upp-
byggingin beinlínis miðuð
við þá staðreynd og lögð
áhersla á að takast á við
reynslu kvenna, skoða fé-
lagslega þætti og takast á
við þá og um leið að treysta
sjálfsímyndina. Mér fannst
þetta takast mjög vel - bæði
hafa konurnar nýtt sér nýja
þekkingu til að stofna til
eigin rekstrar og líka haldið
sambandi við okkur BRYT
konurnar, tekið þátt í starf-
inu og yfirleitt fengið auk-
inn áhuga á kvennabaráttu.
Vegna þess að við erum
að tala um stofnun fyrir-
tækja langar mig til að koma
því að, að hér á landi vantar
tilfinnanlega stuðning við
slíkt, bæði fjárhagslegan og
í formi ráðgjafar. Hvort
tveggja á sér sögu á Norð-
urlöndunum og hefur borið
árangur í atvinnusköpun
kvenna. Staðreynd er að
það er vel hægt að hafa
áhrif á kynskiptingu vinnu-
markaðarins en það kostar
peninga. Spor í rétta átt
held ég að sé óformlegur
samstarfshópur þeirra opin-
beru aðila, sem hlut eiga að
máli - ráðuneytanna,
Byggðastofnunar, Iðn-
tæknistofnunar o.fl. Þessi
hópur undirbjó þátttöku ís-
lands í ráðstefnu um konur
ífyrirtækjarekstri í Helsingör
í fyrra. Nú er að byrja undir-
búningur þeirrar næstu sem
á að vera árið 1991. Eitt af
því sem var mjög á dagskrá
í Helsingör var stofnun
samskiptanets kvenna í fyr-
irtækjarekstri, sem við bind-
um vonir við."
Hverjar eru helstu nið-
urstöður ykkar eftir
fjögurra ára starf
„Það kom auðvitað margt
fram sem við töldum okkur
svo sem vita fyrir en höfum
nú fengið staðfest. Það
kemur þó ýmislegt á óvart
- t.d. það hversu mjög kyn-
52