Fréttablaðið - 02.12.2010, Blaðsíða 39

FIMMTUDAGUR 2. desember 2010 3
Fataframleiðsla er langt frá því að vera hættulaus starf-
semi. Oft fer þessi vinna fram í
löndum utan Evrópu eða Evrópu-
sambandsins. Þar er vinnuafl
ódýrara og hægt að fara í kring-
um reglur Evrópusambandsins í
eiturefnanotkun og vinnuöryggi
svo ekki sé minnst á umhverfis-
vernd. Fyrst má nefna galla-
buxur, sem verða sífellt flókn-
ari. Nú eiga þær að vera rifnar,
steinþvegnar og líkt og notaðar
þótt glænýjar séu. Oft er notast
við sandblástur til að gera galla-
buxurnar „gamlar“ og við það
fer smágerður sandurinn í lungu
viðkomandi og safnast þar upp
og veldur ýmsum sjúkdómum.
Flest ódýrari fatamerki, svo
sem C&A, H&M, Zara og mörg
fleiri, framleiða stóran hluta fatn-
aðar síns í Asíulöndum og nærri
ógerningur er að ætla sér
að sniðganga vörur sem
þaðan koma því þær eru
um allt. Svo eru það ekki
aðeins ódýrari keðjur
sem framleiða í Asíu því
mörg dýrari merki blanda
asískum vörur saman
við það sem framleitt er
í löndum sem teljast til
fínni framleiðslulanda
eins og víða í Evrópu.
Mikið af ódýru leðri er
framleitt í Kína en þar
sem eftirspurnin er svo
mikil hefur Kína ekki
undan og hefur Bangla-
dess bæst í hóp fram-
leiðenda. Nánast í hverj-
um skókassa sem kemur
frá Asíu er lítill poki með
líkt og hvítum kristöllum
til að draga í sig raka og
koma í veg fyrir að leðrið mygli
en þessir kristallar eru stórhættu-
legir og innihalda efni (dimethylf-
umarate) sem er bannað í Evrópu
og getur valdið alvarlegum útbrot-
um og bruna á húð. Stundum eru
gámar með leðurvörum sem koma
frá Asíu svo eitraðir að þá verður
að opna og viðra en sökum fjár-
skorts hjá innflutningseftirliti
enda þessar vörur í verslunum
um alla álfu.
Indland er land efnalitun-
ar og í borg sem heitir Tirupur
eru 10.000 litunarverksmiðjur.
Litunin fer að mestu fram í stór-
um laugum þar sem berfættir
starfsmenn vaða ofan í litar-
vatninu og sama á við þegar
notaður er klór sem t.d. gerir
bómullina hvíta. Vatnið flæðir
svo út í jörð og vatn í nágrenn-
inu með ófyrirsjáanlegum
afleiðingum. Læknar
í þessari borg segja
að krabbamein hafi
tvöfaldast á tíu
árum og vilja tengja
það efnalituninni en
ekkert er að gert því
þessi iðnaður skilar svo
miklum hagnaði.
Lífrænt ræktuð bóm-
ull þykir óskaplega fín á
Vesturlöndum. En þegar
hún hefur komist í snert-
ingu við öll baneitruðu
litarefnin og klórið í sömu
verksmiðjum er lífræna
bómullin uppfull af skað-
legum efnum og hefur
tapað öllum sínum gæðum
nema fram sé tekið að
litar efnin séu algjörlega
náttúru leg.
bergb75@free.fr
Eitruð tíska
ÚR HÁBORG TÍSKUNNAR
Bergþór Bjarnason skrifar frá París
Alexander Wang leit ekki við
svörtum lit í sköpun nýjustu línu
sinnar og var afraksturinn frísk-
leg og létt lína fyrir næsta ár.
Í nýjustu línu hins unga Alexand-
ers Wang mátti ekki sjá eina ein-
ustu flík í svörtum lit. Wang lítur
framtíðina björtum augum og lagði
út með nýjustu línu sína með bjart-
sýni og hreinleika, sem gaf lín-
unni létt og skemmti-
legt yfirbragð. Sýning
Alexanders Wang
hófst með flíkum
sem allar voru í
hvítum lit sem gaf til
kynna hreinleika og
einfalt líf. Þegar
á leið sýninguna
mátti sjá pastel-
liti og brúna, gaf
það línunni þann
frískleika sem
hönnun Wangs
bar með sér. Sýn-
ingin minnti um
margt á tísku-
strauma frá
árinu 1990 og
var greinilegt
að Wang sótti
innblástur sinn
til hönnuða á borð við
Helmut Lang og Ann
Demeulemeester.
Lína Wangs höfðar
vel til yngri kyn-
slóðar tískudrósa
sem vilja hafa flík-
urnar þægilegar en
jafnframt bera með sér
flottan og elegant stíl.
Frísklegur
Wang
Þægilegt og flott.
Tískuvikan er alþjóðlegt fyrirbæri. Fjórar stærstu sýningarnar fara
fram tvisvar á ári í fjórum heimsborgum og alltaf í sömu röð. Fyrst
New York, svo London, Mílanó og París.
wikipedia.org
Íslensk hönnun
Sölustaðir:
Meba Kringlunni og Smáralind | Michelsen úrsmiðir, Laugavegi 15 | Kraum Aðalstræti 10
Gullsmiður Dýrfinna Torfadóttir, Akranesi | Halldór Ólafsson, Glerártorgi Akureyri
Klassík, Egilsstöðum | Karl R. Guðmundsson, Selfossi | Palóma föt og skart, Grindavík
Lín Design Laugavegi 176 Sími 533 2220 www.lindesign.is
Mjúka
jólagjöfin
FRÉTTIR VIÐSKIPTI ÍÞRÓTTIR LÍFIÐ UMRÆÐAN
VERTU MEÐ VIÐSKIPTIN
Í RASSVASANUM
Meiri Vísir.
m.visir.is
Fáðu Vísi í símannog iPad!
Deildu Vísi með öðrum. Þeir sem setja
„like“ við Vísi á Facebook geta unnið
óvænta vinninga í hverri viku.
FULL BÚÐ AF NÝJUM VÖRUM!
20%
afsláttur
af öllum vörum
Jóla og útskriftarkjólarnir
frá New York og París
Verð 16.990,-
m/afsl. 12.990,-
Verð 24.990,-
m/afsl. 19.990,-