Fréttablaðið - 04.12.2010, Blaðsíða 8

8 4. desember 2010 LAUGARDAGUR
FRÉTTIR VIÐSKIPTI ÍÞRÓTTIR LÍFIÐ UMRÆÐAN
MEIRA AF LANDSBYGGÐINNI
Deildu Vísi með öðrum. Þeir sem
setja „like“ við Vísi á Facebook geta
unnið óvænta vinninga í hverri viku.
FRÉTTASKÝRING: Aðgerðir vegna skuldavanda heimilanna
Skuldavanda heimilanna
verður mætt með niðurfell-
ingu skulda, a uknum vaxta-
bótum og niðurgreiðslu
vaxta. Aðgerðirnar kosta
yfir 100 milljarða króna.
Aðgerðir ríkisstjórnarinnar, lána-
stofnana og lífeyrissjóða til að
mæta vanda skuldsettra heimila
ná til þorra heimila með íbúða-
skuldir. Um 72 þúsund heimili
eru með íbúðaskuldir og er áætl-
að að aðgerðirnar nái til 60 þúsund
heimila.
Jóhanna Sigurðardóttir for-
sætisráðherra fagnaði samkomu-
laginu við undirritun þess í Þjóð-
menningarhúsinu í gær. Hún sagði
viðræður um það hafa staðið linnu-
laust í þrjár vikur en það byggir á
vinnu sérfræðingahóps sem sett-
ur var á laggirnar fyrir tveimur
mánuðum.
Jóhanna sagði samkomulagið
hafa félagslegt og þjóðhagslegt
gildi og styðja við aukinn hag-
vöxt.
Aðilar samkomulagsins eru
sammála um að með því sé brugð-
ist við skuldavandanum með við-
hlítandi hætti og eins og fært sé.
Ekki séu efni til að vænta frekari
aðgerða.
Steingrímur J. Sigfússon fjár-
málaráðherra segir heildaráhrif
aðgerðanna jákvæð. Við undirrit-
unina gat hann þess að samkomu-
lag við lífeyrissjóðina um fram-
kvæmdir væri hársbreidd frá því
að nást.
Þá kom fram að fljótlega mætti
vænta aðgerða stjórnvalda og
banka gagnvart litlum og með-
alstórum fyrirtækjum. Er von
manna að þær hleypi krafti í
atvinnulífið.
Aðgerðirnar sem kynntar voru í
gær kosta yfir 100 milljarða króna
að meðteknum áhrifum á nýjum
lögum um gengislán. 70 milljarð-
ar af þeirri fjárhæð falla á banka
og sparisjóði. Bætast þeir við þá
rúmu 20 milljarða sem fjármála-
fyrirtæki hafa þegar afskrifað.
Að sögn Guðjóns Rúnarssonar,
framkvæmdastjóra Samtaka fjár-
málafyrirtækja, mæta stóru við-
skiptabankarnir afskriftunum með
því svigrúmi sem varð til við yfir-
færslu eigna úr gömlu bönkunum í
þá nýju. Aðgerðirnar kalli því ekki
á breytingar á kjörum.
Hlutur ríkissjóðs í aðgerðunum
nemur um 20 milljörðum króna á
næstu tveimur árum. Felst hann í
auknum vaxtabótum og framlög-
um til Íbúðalánasjóðs.
Lífeyrissjóðirnir leggja tíu
til fimmtán milljarða króna til
aðgerðanna. Þeim hefur verið
borið á brýn að hafa staðið í vegi
samkomulags. Ásökunum þar um
svarar Arnar Sigurmundsson,
formaður Landssamtaka lífeyris-
sjóða, með því að benda á að lög
meini lífeyrissjóðum að fella niður
innheimtanlegar kröfur.
Lífeyrissjóðirnir fagna sam-
komulaginu og telja það stórt
skref í átt að bærilegri tilveru
fyrir skuldugar fjölskyldur og
landsmenn alla. Gat Arnar þess
að sjóðirnir þyrftu ekki að skerða
réttindi sjóðfélaga vegna sam-
komulagsins.
Til viðbótar viljayfirlýsingu um
aðgerðir vegna skuldavanda heim-
ilanna gefur ríkisstjórnin út tvær
yfirlýsingar. Önnur er um víxl-
verkun bóta almannatrygginga
og lífeyrissjóðanna.Verða þær
aftengdar í þrjú ár. Einnig verð-
ur frítekjumark ellilífeyrisþega
vegna lífeyrissjóðstekna hækkað
í áföngum á þremur árum.
Hin yfirlýsingin snýr að verð-
tryggingu og lífeyrismálum. Mun
ríkisstjórnin hraða aðgerðum til
að draga úr vægi verðtryggingar
í efnahagslífinu.
Ekki er endanlega ljóst hver
áhrif breytinga á vaxtabótakerf-
inu verða. Jóhanna Sigurðardóttir
kvaðst í gær telja að breytingarn-
ar gætu falið í sér útgjaldalækk-
un heimila um 200 til 300 þúsund
krónur á ári.
Unnið verður að útfærslu á
nokkrum liðum viljayfirlýsingar-
innar á næstu dögum. Er áformað
að undirrita endanlegt samkomu-
lag um aðgerðir 15. desember.
Meira verður ekki gert
1. AÐGERÐIR Í ÞÁGU YFIRVEÐ-
SETTRA HEIMILA
A. Aðlögun íbúðaskulda að verðmæti
veðsettrar eignar og greiðslugetu
Séu áhvílandi íbúðaskuldir að endurmetn-
um gengisbundum lánum umtalsvert
hærri en nemur verðmæti eignar býðst
skuldara að fá eftirstöðvar láns færðar
niður að 110% af verðmæti fasteignar,
enda uppfylli hann önnur skilyrði þessa
úrræðis.
Lækkun veðskulda getur numið allt að
fjórum milljónum hjá einstaklingi og sjö
milljónum hjá hjónum/sambýlisfólki og
einstæðum foreldrum. Sækja þarf um
úrræðið.
Frekari niðurfærsla skulda kemur til álita á
grundvelli ítarlegrar könnunar á eignastöðu
og ítarlegu mati á greiðslugetu. Skuldir
verða ekki færðar niður um meira en
fimmtán milljónir hjá einhleypum og 30
milljónir hjá hjónum/sambýlisfólki og
einstæðum foreldrum.
B. Sértæk skuldaaðlögun
Ef ofangreint úrræði dugar ekki verður
beitt sértækri skuldaaðlögun. Miðar hún
að því að færa húsnæðislán að greiðslu-
getu. Byggt er á samkomulagi banka og
lífeyrissjóða frá október 2009. Efni þess
breytist þó þannig að við skuldaaðlögun
sem miðar að því að færa húsnæðislán að
greiðslugetu lántaka verði miðað við lán
sem svarar til 70% til 100% af verðmæti
eignar. Það sem út af stendur verður fært á
óverðtryggt vaxtalaust biðlán til þriggja ára.
C. Sjálfskuldarábyrgðir
Sjálfskuldarábyrgðir umfram eignastöðu
eða greiðslugetu ábyrgðarmanns verða
felldar niður.
D. Lánsveð
Ekki verður gengið að lánsveði á tímabili
sértækrar skuldaaðlögunar.
2. VETTVANGUR KRÖFUHAFA
Settur verður á laggirnar vettvangur kröfu-
hafa til að flýta sem frekast má skuldaupp-
gjöri. Aðild að honum eiga fjármálafyrir-
tæki, lífeyrissjóðir og Íbúðalánasjóður.
3. SÉRSTAKT ÁTAK TIL AÐ NÁ TIL
HEIMILA Í VANSKILUM
Lánveitendum ber að bregðast skjótt við
þegar vanskil koma upp. Munu þeir reyna
að ná til allra heimila sem eru í vanskilum
og skal því lokið eigi síðar en 1. maí nk.
4. VAXTABÆTUR
Ríkisstjórnin mun viðhalda sérstakri
hækkun vaxtabóta sem verið hefur við lýði
á árunum 2009 og 2010 og breyta kerfi
þeirra þannig að þær komi í auknum mæli
til móts við heimili með þunga skuldabyrði
og lágar tekjur.
5. NÝ TEGUND VAXTANIÐUR-
GREIÐSLU
Niðurgreiðslan er almenn og óháð tekjum,
en fellur niður þegar hrein eign skuldara er
umfram tiltekin mörk. Reiknað er með að
útgjöld vegna þessa úrræðis verði allt að
6 milljarðar króna á ári og verði í gildi árin
2011 og 2012.
6. NAUÐUNGARSÖLUR
Allar aðgerðir skulu miðast við það að
koma sem verða má í veg fyrir að bjóða
þurfi upp fasteignir þar sem skuldari á
lögheimili. Skulu lánveitendur og sýslu-
menn setja sér skýrar verklagsreglur um
framkvæmd uppboða sem miða
að því að gerðarþola verði sýnd nærgætni
og virðing.
7. HÚSNÆÐISMÁL
Lánveitendur munu vinna með ríki,
sveitarfélögum og félagasamtökum við
að koma á fót fjölbreyttum húsnæðis-
lausnum.
Lífeyrissjóðir leitist við að greiða götu
félagslegra úrræða í húsnæðismálum
með kaupum á sérstökum flokki íbúða-
bréfa sem Íbúðalánasjóður mun bjóða út
á lægstu mögulegum vöxtum.
8. FRAMLAG TIL HÚSALEIGUBÓTA
Ríkisstjórnin mun beita sér fyrir því að
framlög ríkisins til húsaleigubóta verði ekki
skert á næsta ári.
Lán færð niður að 110% af verðmæti fasteignar
Aðgerðirnar geta haft mikil áhrif til lækkunar lána
Í dæmunum er annars vegar miðað við lán upp á 17 milljónir og hins vegar 41 milljón.
Íbúðalán í dag 17.000.000 41.000.000
Skammtímaskuldir 3.000.000 3.000.000
Heildarskuldir 20.000.000 44.000.000
Verðmæti íbúðar 16.500.000 35.000.000
100% af verðmæti 16.500.000 35.000.000
70% af verðmæti 11.550.000 24.500.000
Mismunur 4.950.000 10.500.000
Lán eftir skuldaaðlögun 11.550.000 24.500.000
Vaxta og verðbótalaust 3ja ára biðlán 4.950.000 10.500.00
Niðurfellt 3.500.000 9.000.000
Heimild: Arion banki
BROSANDI VIÐ UNDIRSKRIFT Á myndinni eru Guðjón Rúnarsson, Samtökum fjár-
málafyrirtækja, Jóhanna Sigurðardóttir forsætisráðherra, Steingrímur J. Sigfússon
fjármálaráðherra og Arnar Sigurmundsson, Landssamtökum lífeyrissjóða. Fjórtán
skrifuðu undir yfirlýsinguna í Þjóðmenningarhúsinu í gær. FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
Björn Þór
Sigbjörnsson
bjorn@frettabladid.is
HJÁLPARSTARF HEIMA OG HEIMAN
HELMINGUR FRAMLAGA RENNUR TIL AÐSTOÐAR INNANLANDS
Nóatúni 4 · Sími 520 3000
www.sminor.is
A
T
A
R
N
A
Jólabæklingurinn
er kominn út.
Girnileg
jólatilboð.
fyrir
Jólasmákökur og huggulegheit
í verslun okkar.