Fréttablaðið - 09.12.2010, Blaðsíða 52
9. DESEMBER 2010 FIMMTUDAGUR4 ● myndavélar
Ágústa Bjarnadóttir, hjá
Ljósmyndastofu Garðabæjar,
ráðleggur lesendum hvernig
best sé að ná góðum mynd-
um.
Kostir stafrænna myndavéla eru
margir og einn er tvímælalaust sá
að ef eitthvað er að myndinni þá er
alltaf hægt að taka aðra í staðinn.
Ekki sakar þó að vita hvernig eigi
að bera sig rétt að til að spara sér
allan tvíverknað, eins og Ágústa
Bjarnadóttir hjá Ljósmyndastofu
Garðabæjar, bendir á. Hér gefur
hún nokkur ráð sem gott er að hafa
á bak við eyrað til að ná fallegum
jólamyndum.
● Birta. Góð birta er algjört lyk-
ilatriði, en máli skiptir hvernig
hún fellur á viðfangsefnið/fyrir-
sætuna. Best er að mynda inni
þegar skýjað er í veðri, en verst
í miklu sólarljósi. Skíni sólin inn
um gluggan er hægt að hengja
hvítt lak fyrir til að dempa birt-
una og dreifa henni.
● Ekkert flass. Betra er að nota
birtuna frá glugganum heldur
en flass á myndavél. Sú birta er
mun náttúrulegri og fallegri,
þar sem viðfangsefnið verð-
ur oft yfirlýst af flassi og bak-
grunnurinn svartur. Birtu frá
glugga borgar sig til dæmis að
nota þegar kerti er á mynd, því
kertaljósið og stemningin sem
af því skapast hverfur alveg af
flassinu.
● Umhverfi. Einfaldar uppstill-
ingar virka oftast best og því
borgar sig að hafa sem fæst sem
dregið getur athyglina frá við-
fangsefninu.
● Uppstilling. Þegar rétt lýsing
hefur náðst og búið er að fjar-
læga alla truflandi hluti úr um-
hverfinu er áríðandi að stilla
fyrirsætunni rétt upp, gæta þess
að hún sé vel staðsett í mynd-
rammanum og láta hana setja
hökuna örlítið niður og líta að-
eins upp.
● Börn, um þau gilda alveg sér-
stakar reglur. Áríðandi er að
muna að myndatakan þarf að
fara fram á þeirra forsendum,
ekki hinna fullorðnu. Þannig
þurfa börn yfirleitt smá tíma
til venjast ljósmyndaranum/
vélinni og þar kemur sér vel
að hafa leikföng við hönd til að
draga úr spennu. Til að ná eðli-
legri mynd borgar sig ekki að
þvinga fram bros, heldur vera
snöggur að smella af þegar það
birtist. Þá er mikilvægt að vera
í sömu hæð og barnið í stað þess
að mynda til dæmis niður á það
og gæta þess síðan að hafa syst-
kinahóp allan í sömu hæð með
því að setja upphækkun undir
þau minni svo að heildin komi
sem best út. - rve
Þegar hengja á upp mynd skal ekki ana að neinu heldur taka sér
góðan tíma.
● Byrjaðu á að plana. Ef myndirnar eru margar er gott að nota
maskínupappír, klippa hann út í sömu stærðum og myndirnar
og líma á vegginn til að gera sér grein fyrir uppröðuninni.
● Symmetrísk uppröðun mynda á tóman vegg gefur herberginu
hreinlegan og klassískan stíl. Þá er hver mynd eins og spegil-
mynd annarrar um miðjan vegg.
● Stórar myndir er best að hengja á miðju veggs, eða fyrir ofan
miðjan sófa eða húsgagn.
● Þegar margar myndir eru hengdar upp getur verið gott að
raða þeim ekki fyrir miðju. Til að forðast klúðurslega uppröð-
un þarf þó einhver regla að vera.
● Í stigum getur verið skemmtilegt að setja myndir hér og þar
upp með veggnum. Hafðu misjafnlega mikið bil á milli ramm-
anna. Gott er að nota smá tvöfalt límband til að líma niður
horn myndanna þegar mikil umferð er um stigaganginn.
Veggjalistin skipulögð
Samhverfa klikkar ekki þegar hengd er upp mynd.
Prófið að að þekja hluta
veggs með litlum myndum.
Gott er að skipuleggja sig vel áður en byrjað
er að negla og skrúfa.
Góð lýsing er lykilatriði
Ljósmyndastofa Þóris er elsta
ljósmyndastofa landsins, stofnuð í
desember 1959. Margir muna hana
á horni Rauðarárstígs og Njálsgötu
en nú hefur eigandinn, Þórir Ósk-
arsson, flutt hana heim til sín í
Steinagerði 11 í Reykjavík. „Ég er
aðeins að draga, viljandi, saman
seglin. Er 71 árs gamall maður og
á að fara að slappa af,“ segir hann
glaðlega. Kveðst samt hafa nóg
fyrir stafni bæði við myndatökur
og í kringum filmusafnið.
„Fólk gerir dálítið að því að fá
myndir eftir gömlum filmum. Ljós-
myndastofur geyma þær og við
getum fundið gamla filmu á auga-
bragði ef við fáum réttar upplýs-
ingar, annað hvort númer á pruf-
unum eða dagsetningu myndatök-
unnar,“ tekur hann fram.
Þórir bendir á að fólk eigi ekki
að gera eftirprentanir sjálft eftir
ljósmyndastofumyndum því þeim
fylgi bæði höfundar- og sæmdar-
réttur. „Ef fólk fer með þær annað
en til ljósmyndarans er eftirprent-
unin oft svo illa gerð að það er til
vansa fyrir þann sem tók frum-
myndina.“
Þórir var formaður Ljósmynd-
arafélagsins í 20 ár. Hann segir ís-
lenska ljósmyndara hafa verið með
hörkugóðar vélar alveg frá fyrstu
tíð. Filmur þeirra sem komnir séu
yfir móðuna miklu séu komnar á
opinber söfn eins og Þjóðminja-
safn og Ljósmyndasafn Reykja-
víkur. „Þetta eru allt menningar-
verðmæti,“ bendir hann á. „Hægt
er að leita til safnanna eftir göml-
um myndum og það er alveg ótrú-
legt hvað hægt er að finna þar, ég
hef reynslu af því.“ - gun
Menningarverðmæti í myndum
„Ég er skotfljótur að finna filmur ef ég
fæ réttu upplýsingarnar til að rekja
mig eftir,“ segir Þórir sem hér er í eigin
filmusafni. FRÉTTABLAÐIÐ/STEFÁN
Ljósmyndarinn Ágústa Bjarnadóttir veit hvernig taka á fallegar jólamyndir. Hér er
hún ásamt öðrum eigendum Ljósmyndastofu Garðabæjar, þeim Hönnu Kristínu
Gunnarsdóttur og Írisi Björgu Eggertsdóttur, sem sérhæfa sig í fjölskyldu-, barna- og
tækifærismyndum. FRÉTTABLAÐIÐ/VILHELM● AÐ HENGJA UPP MYND Það getur borgað sig að gefa sér
góðan tíma að ákveða hvar myndin eigi að hanga út frá stöðu hús-
gagna og lýsingu. Forðastu til dæmis að hengja litla mynd á stóran
vegg. Þá skal einnig hafa í huga að list nýtur sín betur þegar hún virðist
koma í framhaldi af húsgögnum, gluggum eða dyrum.
Láttu aðstoðarmann halda myndinni upp við vegg til að miða út stöð-
una. Ágætt er að miða við að efri hluti myndarinnar sé í augnhæð, en
þetta er þó smekksatriði.
Merktu vegginn með blýanti fyrir ofan miðju myndarinnar.
Settu rammann svo á hvolf og mældu hve langt er frá toppi myndar-
innar og að vírnum eða naglagatinu.
Mældu sömu lengd á veggnum frá blýantsmerkingunni og þar er fund-
inn staðurinn til að negla nagla eða skrúfa skrúfu.
Taka verður tillit til gerð veggjarins, ekki er hægt að nota venjulega
nagla í alla veggi.
Hér hefur ljósmyndarinn rammað betur inn viðfangsefni sitt. MYND/ÁGÚSTA BJARNADÓTTIR Dæmi um slæma immrömmun.