Fréttablaðið - 17.12.2010, Blaðsíða 28

28 17. desember 2010 FÖSTUDAGUR
FRÁ DEGI TIL DAGS
greinar@frettabladid.is
FRÉTTABLAÐIÐ Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík SÍMI: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is FRÉTTASTJÓRAR: Arndís Þorgeirsdóttir arndis@frettabladid.is, Kristján Hjálmarsson, kristjan@frettabladid.is Trausti Hafliðason trausti@frettabladid.is og Höskuldur Daði Magnússon (dægurmál) hdm@frettabladid.is
HELGAREFNI: Sigríður Björg Tómasdóttir sigridur@frettabladid.is MENNING: Bergsteinn Sigurðsson bergsteinn@frettabladid.is ALLT OG SÉRBLÖÐ: Roald Eyvindsson roald@frettabladid.is og Sólveig Gísladóttir solveig@frettabladid.is
ÍÞRÓTTIR: Henry Birgir Gunnarsson henry@frettabladid.is LJÓSMYNDIR: Pjetur Sigurðsson pjetur@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Kolbrún Ingibergsdóttir kolbrun@frettabladid.is
ÚTGÁFUFÉLAG: 365 miðlar ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Ingibjörg S. Pálmadóttir FORSTJÓRI OG ÚTGÁFUSTJÓRI: Ari Edwald
RITSTJÓRI: Ólafur Þ. Stephensen olafur@frettabladid.is AÐSTOÐARRITSTJÓRI: Steinunn Stefánsdóttir steinunn@frettabladid.is
Fréttablaðið kemur út í 90.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að
fá blaðið í völdum verslunum á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í
gagnabönkum án endurgjalds. Issn 1670-3871
HALLDÓR
Saga íslenskra vinstri flokka er saga sundrungar og áhrifaleysis. Með þeirri
ríkisstjórn sem nú situr hafa vinstri menn
sögulegt tækifæri: Verið er að framkvæma
og undirbúa róttækar og tímabærar
umbætur á ríkisrekstrinum með fækkun
ráðuneyta og stofnana, reglum um faglegar
ráðningar í opinber störf og dómaraemb-
ætti, skýr skil milli pólitískra aðstoðar-
manna og embættismanna. Stíft er haldið
utan um framkvæmd fjárlaga. Stefnumót-
un forsætisráðherra Samhent stjórnsýsla,
kemur til móts við ábendingar rannsóknar-
nefndar Alþingis um skort á samhæfingu,
vönduðum vinnubrögðum og styrkri pólit-
ískri forystu í Stjórnarráðinu.
Þjóðinni er tryggð aðkoma að endurskoð-
un stjórnarskrárinnar með þjóðfundi og
stjórnlagaþingi. Breytt skatta- og bóta-
stefna dregur úr þeirri aukningu ójafnaðar
sem hafði orðið. Umfang ójafnaðar hefur
margvísleg áhrif á velferð borgaranna s.s.
andlegt og líkamlegt heilsufar, möguleika
til menntunar og afbrotatíðni.
Skörulega er staðið að rannsóknum á
efnahags- og skattabrotum bóluhagkerfis-
ins. Heimildarmenn mínir í skattkerfinu
segjast loksins hafa nauðsynlegar heimild-
ir til að rannsaka og fylgja eftir skattsvik-
um. Þessu verður að halda áfram, en fleira
kemur til. Ég nefni það mikilvægasta: Að
tryggja þjóðinni óskorað eignarhald á fiski-
stofnum og hlutdeild í arðinum með svo-
nefndri tilboðsleið. Ríkisstjórnarflokkarnir
eru einu flokkarnir sem það munu gera.
Verið er að láta reyna á kosti og galla
þess að ganga í Evrópusambandið og VG
fékk því hugsjónamáli sínu framgengt að
varlegar yrði farið í nýtingu orkulinda
þjóðarinnar. Hvort tveggja mikilvæg mál
fyrir kjósendur flokkanna. Ég kysi auðvit-
að að ríkisstjórnin myndi breyta landbún-
aðarkerfinu sem kostar okkur a.m.k. þrjá-
tíu milljarða króna árlega, sé allt talið. Að
ríkisstjórnin ynni betur með aðilum vinnu-
markaðarins að uppbyggingu atvinnulífs.
Að VG væri ekki andsnúið stóriðju. Að
sumir þingmenn VG sýndu ríkisstjórninni
meiri hollustu, hlypust ekki undan erfiðum
ákvörðunum, eins og gerðist við afgreiðslu
fjárlaga. En við lifum í ófullkomnum
heimi! Í janúar mun flokksstjórnarfundur
Samfylkingarinnar fara yfir árangur ríkis-
stjórnarinnar og áherslur fram undan. Það
færi vel á að félagsmenn VG og Samfylk-
ingar kæmu saman einnig, ræddu hvort
flokkarnir hafi ekki erindi sem erfiði,
hvort ekki sé töluvert á sig leggjandi fyrir
þær samfélagsumbætur sem eru í sjón-
máli. Mótuðu sameiginlega framtíðarsýn?
Erindi ríkisstjórnarinnar
Stjórnmál
Margrét S.
Björnsdóttir
formaður
framkvæmda-
stjórnar
Samfylkingarinnar
Össur gerir grikk
Össur Skarphéðinsson sæmdi góðvin
sinn Ögmund Jónasson nýjum
starfstitli á þingi í gær. Það gerist ekki
á hverjum degi. Ögmundur er ekki
lengur bara dómsmála-, mannrétt-
inda-, samgöngu- og sveitarstjórn-
arráðherra heldur hefur titillinn
varnarmálaráðherra nú bæst í
púkkið. Líklega hefur Össur
ekki meint mjög illt með
nafnbótinni en Ögmund-
ur hefur tæpast verið
upp með sér. Kannski
svipað mikið og Össur
ef hann yrði kallaður
kokkteilráðherra Íslands.
Draumurinn
Össur hefur raunar áður kokkað upp
ráðherratitla. Ekki er langt síðan hann
lýsti því yfir að hann hefði áhuga á
að verða olíumálaráðherra. Það
hefur ekki ræst enn.
Lömbin þagga
Vigdísi Hauksdóttur, þing-
konu Framsóknarflokksins,
var mikið niðri fyrir þegar
hún ræddi um það
á þingi í gær að
framkvæmd
stjórnlaga-
þingskosning-
anna hefði
verið kærð. Einkennilegt væri að
þessi tíðindi væru ekki fyrsta frétt
í fjölmiðlum. Þetta er ómaklegt af
Vigdísi. Morgunblaðið hefur jú gert
málinu býsna góð skil. Það var meira
að segja á forsíðunni í fyrradag.
Svo undrast Vigdís „þá þöggun
sem framkvæmdarvaldið
hefur sýnt í þessu máli“.
Framkvæmdarvaldið hefur
vissulega lítið sagt um málið,
en þögn er ekki sama og
þöggun. Kannski sér
framkvæmdarvaldið
bara ekki ástæðu til að
segja neitt.
stigur@frettabladid.is
Ármúla 21 S:588 7020
á milli kl. 11:30 til 14:30 & 17:00 til 20:00
Erum einnig með nýbökuð rúnstykki, langlokur,
beyglur og sætabrauð ásamt smurbrauði.
3 rétta máltíð
3 rétta máltíð með 0,5l Pepsi kr.1100- / án gos kr.990-
Laugardaga
Tilboð alla virka daga
Nýlagað kaffi alla morgna
Opnum kl.8:00 alla morgna
Steiktar eggnúðlur, Nautakjöt í ostresósu
Kjúklingar í hnetusósu með grænmeti, 0,5l Pepsi kr.1200-
Einnig hægt að skipta út rétt fyrir Djúpsteiktar rækjur með súrsætrisósu
Tak
e aw
ay
S
amkomulag ríkisins, fjármálafyrirtækja og samtaka í
atvinnulífinu um aðgerðir til að greiða úr skuldavanda lít-
illa og meðalstórra fyrirtækja, er stórt skref í átt til þess
að koma á eðlilegu ástandi í atvinnulífinu á nýjan leik.
Litlu og meðalstóru fyrirtækin eru yfirgnæfandi meiri-
hluti allra fyrirtækja í landinu og sjá um helmingi vinnandi fólks
fyrir atvinnu. Mörg þeirra hafa átt í miklum erfiðleikum eftir
hrun, ekki sízt vegna hruns krónunnar sem tvöfaldaði skuldir
þeirra margra hverra. Á þeim rúmlega tveimur árum sem liðin
eru frá bankahruninu hefur athygli fjármálastofnananna hins
vegar beinzt miklu frekar að stóru fyrirtækjunum og þeim
gríðarlegu vandamálum sem þar
er við að etja vegna skuldsetn-
ingar. Minni fyrirtækin hafa
setið eftir. Ókláruð skuldamál
þýða að jafnvel þótt fyrirtækin
séu í ágætum rekstri hafa þau
lítið þorað að hreyfa sig; þau
forðast fjárfestingar og hika við
að fjölga fólki.
Nú á að taka á skuldamálum þeirra fyrirtækja, sem á annað
borð eru lífvænleg. Stefnan er að fyrirtækin skuldi ekki meira
en sem nemi raunverulegu virði þeirra. Bankarnir munu gefa
eftir skuldir umfram það og ríkisvaldið hyggst gefa eftir skatta
og gjöld.
Með þessu eru bæði fjármálafyrirtækin og ríkið í raun að
horfast í augu við raunveruleikann; það er fremur þeirra hagur til
lengri tíma litið að fyrirtækin lifi, greiði af lægri lánum og borgi
skatta og gjöld, en að þau fari á hausinn vegna óviðráðanlegra
skulda og stærstur hluti krafnanna tapist.
Með þessu eru spilin stokkuð og gefið upp á nýtt. Einhver
fyrirtæki munu ekki uppfylla þau skilyrði að teljast „lífvænleg“
og munu fara í þrot. Það er óhjákvæmilegt. Þau, sem á annað borð
hafa heilbrigðan rekstur, fá hins vegar tækifæri til að byrja upp
á nýtt. Þetta ferli á að taka innan við sex mánuði og meðan á því
stendur skiptir mestu máli að öll fyrirtæki fái sömu meðferð og
séu metin á sömu forsendum í bönkunum.
Þetta þýðir að á nýju ári geta fyrirtækin á ný farið að gera áætl-
anir um að fjárfesta og bæta við sig starfsfólki. Það rýfur vonandi
kyrrstöðuna, sem hér ríkir enn að mörgu leyti. Það mun sömuleið-
is greiða fyrir erlendri fjármögnun og fjárfestingum ef tekst að ná
samstöðu um að afgreiða nýjan Icesave-samning. Lækkun vaxta
að undanförnu bætir líka aðstöðu minni fyrirtækja, þótt enn vanti
töluvert upp á að vaxtastigið geti talizt þeim hagstætt.
Margar hindranir eru enn eftir í vegi íslenzkra fyrirtækja, sem
ríkisstjórnin vill nú koma á „beinu brautina“. Skattabreytingar
hafa haft vond áhrif á rekstrarumhverfið, gjaldeyrishöftin þvæl-
ast fyrir og gjaldmiðillinn er eitt helzta vandamálið, ekki sízt
fyrir minni fyrirtæki sem ekki munu hafa aðgang að erlendri
fjármögnun. Í öllum þessum málum þurfa stjórnvöld að vinna,
vilji þau gera íslenzk fyrirtæki samkeppnishæf við önnur. Síðast
en ekki sízt þarf ríkisstjórnin að taka af allan vafa um að hún
sé hlynnt öflugum einkarekstri, en á því virðist stundum leika
vafi.
Samkomulagið um skuldavanda lítilla og meðal-
stórra fyrirtækja er skref í rétta átt.
Gefið upp á nýtt
Ólafur Þ.
Stephensen
olafur@frettabladid.is
SKOÐUN