Freyja - 01.02.1903, Síða 12

Kínverjar og Bandaríkjamenn.
{Kiðurlag frá nr. 4.)'
Kínverskir foreldrar segja alvarlega við bðrn sfn, ,Það er skyfda ykkar
að hlýða okkur'. Araeríkanskir foreldirar segja? ,Við verðum reið ef
þið hlýðið ekki,. og svo fáið þið engar sykur-plommur1. Hvorttvcggjiu
aðferðin heftr sína kosti og lesti. Araeríkanska aðferðin er frjálslegri
og samkvæm stjórnarstefnu þeirra,, en kínverska aðferöin renur hörnin
á meiri hæversku og undirgefni. Virðing fyrir hinum eldri er eitt af
frumreglum þeiin er heimspekingurinn Confucíus kenndi. Vér álítunn
óhlýðni barna við foreldra sína synd. Skyidurof að annast þau ekki í
ellinni. Hví skyldu líka foreldrarnir eiga börn, ef ekki til að annast
þau, þá þau verða gömuí og lúinf í Kína eru foreldrarnir svo réttháir
að sonurinn má þá ekki yfirgefa fyrir eiginkonu sína. Þess vegna þyk-
ir oss meira Varið í að eignast sonu en dætur. Sonurinn er stoð og stytta
heimilisins. Þegar dóttirin giftist, tilheyrir hún ekki lengur foreldrura
sínum, heldur manni sínum og foreldrum hans. Sonurinn er kyr hjá
foreidrum sínum og álítur það siðferðislega skyldu að annast þau.
í Kína er það skoðuð ógæfa mikil að eiga engin börn, og því fleiri
börn, því betra. I Ameríku ætla feg þetta öfugt. Hfer í Ameríku er sagt-
að einir foreldrar geti framfleitt tíu börnum, en tíu börn geti elcki söð
fyrir foreldrum sínum, Einu sinni heyrði feg ameríkönsk hjón segja,
að það væri sjálfsögð skylda foreldranna að annast börn sín af þeirri á-
stæðu, að foreldrarnir gæfu þeim tilveru án barnanna samþykkis. En
börnin væru ekki skyldug að annast foreldrana af sömu ástæðu. Eg fæ
ekki betur sfeð en að slíkt kollvarpaði öllu þjóðffclagslegu fyrirkomulagi.
Það virðist eðlilegast að hfer sfe samfara ástríki og skylda foreldanna til
barnanna og barnanna til foreldra sinna. Þegar faðirinn tekur frum-
burð sinn í faðm sfer, hitnar honum ósjálfrátt um hjartaræturnar af
þeirri tilhugsun, að þessi litla vera, sem er hold af hans holdi og bein af
hans beinum, eigi að bera nafn hans og halda uppi heiðri ættar hans.
Hann langar innilega til að annast það og veita því allt hið bezta, sem
hann megnar. Hvað er eðlilegra en að slíkt ástríki veki samsvarandi
tilftnningar 1 hjarta barnsins—löngun til að endurgjalda slíka umhyggju.
Eg hefí að eins minnst á þau atriði er mfer þykir mest um vert, af
því, sem fyrir augu mín heflr borið á þessum þriggja ára tlma er fcg heft
dvalið í Ameríku. Það gæti verið gagnlegt fyrir þessar þjóðir að bera
sig saman meira og oftar en gjört er, þar sem önnur er hin frjálslynd-
asta og framgjarnasta þjóð í heimi, en hin fastheldin og gamaldags.
Vera má að heppilegast fyrir báða málsaðila yrði millivegurinn.