Sameiningin - 01.06.1931, Page 17

þá hvílir yfir, þess manns, sem verið hefir eitthvert hið bjartasta
ljós kirkjunnar í Ameríku, sé guðlaus stofnun, eða óvinveitt
kenningu Jesú frá Xazaret. Um ríkis-háskann í Norður Dakóta
hefir hinn velmetni kennari þar, Dr. Richard Beck, sagt mér, að
yfirleitt ríki þar kristlegur andi, skólastjóri og flestir kennarar sé
ágætir kirkjrmenn, og meginþorri stúdenta tilheyri kristnum söfn-
uðum og sæki reglulega helgar tíðir.
Að í háskólunum sé margir vantrúarmenn, efa eg ekki. Þeir
eru allstaðar. Að hér og hvar hafi kennarar vaðið uppi með þvætt-
ing í háskólunum, dylst mér heldur ekki. En ósamboðið er þaS
samvizkusömum mönnum, að halda þeim einstöku dæmum á
loft eins og mynd af háskólum landsins og hræða með þeim fá-
vísan lvð.
Það hefir löngum verið stefna kirkjulegra leiðtoga að afkvía
menntalýð kirkjunnar, halda honum burt frá hinum almennu
fræðslustofnunum og bægja frá honum sumum þeim skoðunum,
sem ryðja sér til rúms á sviðum þekkingarinnar. Mjög er það
hæpið, að þetta sé viturlega ráðið. Ungir mentamenn þurfa ein-
mitt að reynast á þeim vettvangi, þar sem vitsmunir og vísindi
hasla sér óskorðaðan völl. Og það gengur næst því að vera van-
trúar-yfirlýsing á kristindóminum sjálfum, að þora ekki að treysta
á gildi hans á sviðuin þekkingarinnar hvar sem er. En viturlegt
er það, sem nú bafa margar deildir kirkjunnar færst i fang, að
fylgja ungmennum sínum til háskólanna og hafa þar í námunda
við háskólann kirkju-heimili og prest til að fullnægja andlegum
þörfum námsfólksins.
Áhrif þess að sérkvía trúflokkana í fræðslumálum hefir náð
hvað mest til þeirra æskutnanna, sem að loknu námi á kirkjuskól-
um, án þess nokkurn tima að stiga fæti inn fyrir dyr í hinum al-
men.nu fræðslustofnunum, gerast prestar og andlegir leiðtogar
safnaðanna. Ekki er eg nú í neinum vafa um það, að fyrir það
hafa þeir verið sviftir nauðsynlegum skilyrðum fyrir þekkingu á
samtíð sinni og andlegum þroska í þeim efnum sumum, er nútíðar-
leiðtogum er ómissandi. 1 kirkjuskólum er einkum hlúð að þeim,
sem líklegir þykja til kennimannlegrar stöðu. Þegar að því kem-
ur að velja lífsstöðu, er ávalt leiðin greiðfærust inn í prestaskól-
ana, og þar eru menn styrktir til náms og það stundum um hóf
fram. Verður þetta alt ekki svo sjaldan til þess, að þeir sem
minni máttar eru veljast i prestsembættin, þar sem þeir, sem meira
hafa andlegt atgerfi, brjótast hinar erfiðari leiðir, lækna, lögfræð-
inga, o. fl. Það tiltæki kirkjunnar að mata lærlinga sína og gefa
með prestsefnum sínum, hefir alið upp þann hugsunarhátt, að
presturinn sé einskonar þurfatnaður; presturinn er frá upphafi