Fréttablaðið - 03.03.2011, Blaðsíða 22

22 3. mars 2011 FIMMTUDAGUR
FRÁ DEGI TIL DAGS
greinar@frettabladid.is
FRÉTTABLAÐIÐ Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík SÍMI: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is FRÉTTASTJÓRAR: Arndís Þorgeirsdóttir arndis@frettabladid.is, Kristján Hjálmarsson, kristjan@frettabladid.is Trausti Hafliðason trausti@frettabladid.is og Höskuldur Daði Magnússon (dægurmál) hdm@frettabladid.is
HELGAREFNI: Sigríður Björg Tómasdóttir sigridur@frettabladid.is MENNING: Bergsteinn Sigurðsson bergsteinn@frettabladid.is ALLT OG SÉRBLÖÐ: Roald Eyvindsson roald@frettabladid.is og Sólveig Gísladóttir solveig@frettabladid.is
ÍÞRÓTTIR: Henry Birgir Gunnarsson henry@frettabladid.is LJÓSMYNDIR: Pjetur Sigurðsson pjetur@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Kolbrún Ingibergsdóttir kolbrun@frettabladid.is
ÚTGÁFUFÉLAG: 365 miðlar ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Ingibjörg S. Pálmadóttir FORSTJÓRI OG ÚTGÁFUSTJÓRI: Ari Edwald
RITSTJÓRI: Ólafur Þ. Stephensen olafur@frettabladid.is AÐSTOÐARRITSTJÓRI: Steinunn Stefánsdóttir steinunn@frettabladid.is
Fréttablaðið kemur út í 90.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að
fá blaðið í völdum verslunum á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í
gagnabönkum án endurgjalds. Issn 1670-3871
Þ
egar rætt er um – og ákveðið – hvernig standa beri að
endurskoðun stjórnarskrárinnar er ágætt að rifja upp
hvernig síðasta tilraun gekk. Í byrjun árs 2005 tók til
starfa nefnd níu stjórnmálamanna. Til verksins völdust
þáverandi og fyrrverandi formenn og varaformenn
flokka, fólk með jafnvel langa þingreynslu og sumt lært í lögum.
Afrakstur tveggja ára starfs var tillaga um að breyta einni af
81 grein stjórnarskrárinnar. Þeirri sem kveður á um hvernig
breyta beri stjórnarskránni. Þessir sérlegu trúnaðarmenn stjórn-
málaflokkanna um endurskoðun
stjórnarskrárinnar gátu ekki
komið sér saman um annað.
Niðurstaðan er nokkuð hláleg
þegar litið er til þess að árið
1989 gerði varaþingmaður einn
tillögu að svo til sömu breytingu.
Hún fékkst ekki rædd en var alla
vega lögð fram. Öfugt við til-
löguna frá trúnaðarmönnunum
sérlegu sem varð að engu.
Fundargerðir nefndarinnar eru annars sérkennileg lesning. Þær
bera ekki með sér að verkefnið hafi verið að ná samkomulagi um
breytingar á stjórnarskránni. Sumt minnir raunar á stemninguna
í huggulegu teboði þar sem rabbað er um heima og geima. Dæmi:
1. fundur: „Mismunandi viðhorf komu fram um hversu rækilegar
fundargerðirnar ættu að vera.“
4. fundur: „… nefndarmenn minntir á að láta ritara vita í hvaða
málstofum þeir vildu sitja í pallborði“.
5. fundur: „… nefndarmenn minntir á að láta ritara vita í hvaða
málstofum þeir vildu sitja í pallborði“. (Já aftur.)
6. fundur: „Þá var nefnt það sjónarmið að mikilvægt væri að gera
breytingar á kjördæmaskipan í þessari lotu … Á hinn bóginn var
því haldið fram að mikilvægt væri að færast ekki of mikið í fang.“
7. fundur: „Fram kom það viðhorf að bíða mætti með það þangað
til á seinustu stigum að ákveða endanlega röð ákvæða. Aðrir töldu
hins vegar að þetta væri þýðingarmikið atriði sem vert væri að
skoða sem fyrst.“
9. fundur: „Nokkrar umræður urðu um hvernig gera ætti fundar-
gerðirnar úr garði.“
12. fundur: „Formaður kvað þessa umræðu hafa verið gagnlega.
Hann ályktaði af umræðunni að það væri þörf á ítarlegri ákvæðum
um hlutverk forseta.“
16. fundur: „Formaður gerði að umtalsefni þá staðreynd að tíminn
væri orðinn naumur til að ljúka við heildarendurskoðun á þessu
kjörtímabili.“
18. fundur: „Formaður lagði að lokum til að næsti fundur yrði helg-
aður umræðu um framhald nefndarstarfsins.“
19. fundur: „Formaður gerði að umtalsefni þá staðreynd að ekki
væri langur tími til stefnu áður en nefndin ætti að skila af sér.“
20. fundur: „Rætt var um að gera þyrfti forsætisráðherra grein fyrir
stöðu mála í starfi nefndarinnar.“
Alls urðu fundirnir 26 og niðurstaðan, eins og áður sagði, núll.
Nú fjallar Alþingi um tillögu að skipun stjórnlagaráðs. Aðdrag-
andi þess er þekktur og margt um hann að segja. Engu að síður
hlýtur sagan að segja okkur að það sé alla vega tilraunarinnar
virði að fara nýjar leiðir við endurskoðun stjórnarskrárinnar.
HALLDÓR
SKOÐUN
Björn Þór
Sigbjörnsson
bjorn@frettabladid.is
Undirrituð flytur þingsályktunartillögu á Alþingi um að rannsóknarheimildir
lögreglu verði auknar. Meðflutningsmenn
eru úr Framsóknarflokki, Samfylkingu og
Sjálfstæðis flokki. Í nútímasamfélagi er eðli
og umfang skipulagðrar glæpastarfsemi
breytt frá því sem var. Starfsemi lögreglu
þarf að taka mið af þessari þróun. Almennt
ratar glæpastarfsemi sem á sér stað í
nágrannaríkjum okkar einnig til Íslands
og mörg dæmi eru þessu til staðfestingar.
Nefna má mansal, en fjarstæðukennt virtist
fyrir fáum árum að það mundi rata hingað
til lands. Einnig er hér talsverður fíkniefna-
innflutningur, aukin umsvif skipulagðra
glæpagengja og fylgjast þarf með hryðju-
verkaógn.
Vegna aukinnar hörku og útsmoginna
aðferða við skipulagða glæpastarfsemi hafa
nágrannaríki okkar aukið heimildir lög-
reglu til að sporna við henni. Á síðustu árum
höfum við gert okkur grein fyrir að við
þurfum að gera slíkt hið sama. Í skýrslum
Ríkislögreglustjóra síðustu ár um mat á
skipulagðri glæpastarfsemi hefur ítrekað
verið bent á að slíkar heimildir skorti hér á
landi. Einnig hefur Ríkisendurskoðun bent
á að heimildir vanti í skýrslu sem bar heitið
Ráðstafanir gegn innflutningi ólöglegra
fíkniefna – stjórnsýsluúttekt. Þar segir:
„Svigrúm yfirvalda til að stunda sértæka
eftirgrennslan er takmarkað ef þau hafa
ekki heimildir til að beita svokölluðum for-
virkum rannsóknaraðferðum (e. proactive
investigation). Hafi yfirvöld slíkar heimildir
mega þau fylgjast með og safna upplýsing-
um um einstaklinga þótt ekki liggi fyrir rök-
studdur grunur um brot. Erlendis eru slíkar
heimildir yfirleitt bundnar við tilteknar
löggæslustofnanir sem háðar eru sérstöku
eftirliti.“ Í aðgerðaráætlun gegn mansali
frá 2009 segir: „Í tengslum við rannsókn
og kortlagningu mansalsmála hér á landi
og tengsl við erlenda og skipulagða brota-
starfsemi verði þörf lögreglu fyrir heimildir
til forvirkra rannsókna metin. Með slíkum
heimildum væri unnt að kortleggja betur
af hálfu lögreglu umfang starfseminnar
og umsvif einstakra aðila og skapa um leið
betri grundvöll undir að sækja þá aðila til
saka sem skipuleggja og eru á bak við skipu-
lagða glæpastarfsemi á borð við mansal. Þá
er lögð áhersla á að lögregla nýti til fulls
rannsóknarheimildir sem þegar eru fyrir
hendi og er beitt meðal annars við rannsókn
fíkniefnabrota.“
Allt ber þetta að sama brunni. Öryggi
almennings og friður fyrir afbrotamönnum
er mikilvægt velferðarmál og því brýnt að
auka rannsóknarheimildir lögreglu.
Heimildir lögreglu
Rannsóknir
Siv
Friðleifsdóttir
þingmaður Fram-
sóknarflokksins
Pólitíkusar og endurskoðun stjórnarskrárinnar:
Misheppnað
Fær að svara fyrir sig
Þau undur og stórmerki urðu á
Alþingi í gær að stjórnarliði féllst
– án athugasemda og fyrirvara – á
tillögu stjórnarandstæðinga. Mörður
Árnason, formaður umhverfisnefndar,
féllst sem sagt á ósk Birgis Ármanns-
sonar og Kristjáns Þórs Júlíussonar,
fulltrúa Sjálfstæðisflokksins í
nefndinni, um að Svandís Svav-
arsdóttir umhverfisráðherra
rökstyddi, á opnum fundi
nefndarinnar, ákvörðun um
staðfestingu verndaráætlun-
ar fyrir Vatnajökulsþjóðgarð.
Fundurinn verður á morgun,
í beinni á alþingisrásinni
og á vef þingsins.
Tíu
Eygló Harðardóttir Framsóknar-
flokki spurði nýverið hve margir
aðstoðarmenn ráðherra væru og
hversu margir fjölmiðlafulltrúar starfi
í hverju ráðuneyti. Svar hefur borist.
Aðstoðarmenn ráðherra, í skilningi
laga um Stjórnarráðið, eru tíu, einn
hjá hverjum ráðherra. Fjöl-
miðlafulltrúarnir eru átta í
sjö ráðuneytum. Tveir eru
í innanríkisráðuneytinu.
Ekki eru upplýsingafull-
trúar í forsætis-,
mennta- og menningar-
mála- og efnahags- og
viðskiptaráðuneytum.
Eftirsótt störf
Upplýsingafulltrúaskortur forsætis-
ráðuneytisins er þó senn á enda.
Starf upplýsingafulltrúa hefur verið
auglýst laust til umsóknar. Sama
máli gegnir um sambærilegt starf í
umhverfisráðuneytinu. Viðbúið er að
margir sæki um enda slík störf jafnan
eftirsótt, ekki síst hjá starfandi
og fyrrverandi fjölmiðlafólki.
Um fjörutíu sóttu til dæmis
um þegar leitað var eftir
upplýsingafulltrúa í fjár-
málaráðuneytið fyrir nokkrum
misserum.
bjorn@frettabladid.is