Alþýðublaðið - 10.09.1923, Blaðsíða 1

Mánudaginn io. september,
tölublað.
öpolasil ráíla
Unglingaskóli
rninn tekur til starfa 2. okt. Þar verða þessar námsgreinar
kendár: íslenzka, danska, enska, reikningur, saga, heilsu-
træði, iandafræði og þjóðfélagsfræði. Auk þess verður nám-
skeið í bókfærslu og vélritun. Lágtkenslugjald. Hagnýt kensia.
HðlmfrDir Jðnsdðttir
BepgstaiðastFæti 42. (Viðtalstími 5 — 6).
Menn hafa yfirleitt ekki upp
á síðkastið þózt eiga. von á neiou
góða af hálfu Íslandíbanka, en
þó mun flestá hata rekið í roga-
stanz, er þeir heyrðu, eð bank-
inn væri íyrir aðgerðir aðal-
bankastjórans, Eggerts Ciaessens,
farinn að hata í . nótunum við
þá, seoi ekki viidu lengur una
því, a,ð ein aðalframieiðsiutæki
þjóðarinnar, togararnir, lægju
bundin og aðgerðarlaus mánuð-
um saman. Og ekki dró það úr
undrun manoa, þegar þair jafn-
framt sáu, að bankinu hlýtur að
leggja íram n iklar fjárhæðir til
þess að gera þeim, sem það
vilja, kleift að láta togarana
lÍRgja-
Menn vita, að bankinn hefir
fengið hjá ríkinu inargvisleg for-
réttindi og hlunnindi, sem gera
eigendum háns, hluthöíunum,
auðveldara að græða té á rekstri
hans. Menn vita Ifka, að slík
forréttindi og hlunnindi hefir
hann fengið með því að takast
á hendur tiiteknar skyldur við
þjóðféísgið. Hann á að styðja
og efla atvinnuvegi og viðskifti
þjóðarinnar.
Það er því beint brot á samn-
ingum við ríkið, ef banlcinn gerir
nokkuð, sem miðar að því, að
lama atvinnuvegina í laodinu.
En þetta er það, sem bankinn
aðhefst nú með því áð Ieggja
stein í götu þeirra, sem kunna
að vilja cota framleiðslutækin,
og Ieggja fram té til að stand-
nst kostnaðinn við að látá þau
liggja ónotuð.
Þetta tiiræði við sjómanna-
stéttina, er iólgið í því að svifta
hana átvinnu.
En það er tiiræði við allar
aðrar vinnustéttir landsins, þegar
þetta er einnig gert í þeim til-
gangi eð lækka kaup sjómanna-
stéttarinnar, því að það hefir
það í för með sér, að kaup allrá
annara stétta hlýtur að lækka
á eftir.
En slík almenn kauplækkun
hefir í för með sér lömun á öll-
um atvinnuvegum í landinu, því
að aðalskilyrðið fyrir þrifum
þeirra er kaupgeta almennings.
Með ráðlagi sínu er bankinn
því að lamá atvinnuvegina í stað
þess að styðja þá.
Það er óþolandi ráðlag.
íslandsbanki hefir áður gerf
sig beran að tilræði við almenn-
ingshag. Það var, þegar hann
studdi fiskhringinn til þess að
bralla með framleiðsluna með
því að lána honum fé í vitleysu
og innleiddi með þvf verðfall á
íslenzkum gjaldeyri tll gróða
fyrir útient auðvald, en tjóns
fyrir Islendingá.
Það hefði þvf átt að hafa gæt-
ur á honum. Og það hefir verið
gert — að natni til. Ríkisstjórnin
fékk heimlld að skipa tvo banka-
stjóra aí þremur.
En það hefir ekki orðið að
gagni vegna þess, að í stað
þess að skipa bankastjóra hefir
ríkisstjórnin að eins sett þá, Þvf
hafa þessir bankastjórar í fram-
kvæmd orðið áhrifalausir og
valdlausir. Þeir eiga á hættu
hvenær sem er, að vera teknir
f buttu og geta því engan al-
varlegan þátt tckið í ráðstöfun-
um til frambúdar. Afleiðingin
Sú þriðja kemur út í okt; —
þangað til verður tekið á móti
áskriftum í sfma 1269.
verður sú, að umboðsmaður
hluthafaona, bankastjóri þeirra,
ræður einu öllu.
Þetta er líka óþolandi ráðlag;
það er að gera gyllingar til þess,
að banklnn geti svikist um skyldu
sína að styðja og efla .atvinnu-
vegi þjóðarinuar.
Þess vegna verður að krefjast
þess, að þessu sé kipt í lag, —
að bankastjórar af háffu ríkis-
stjórnarinnár séu þegar skipáðir.
Eu jafnframt þarf að rannsaka,
hvernig hefir verið varið við-
skiftum bankans og togaraút-
gerðarmánna, sfðan togarnir voru
bundnir. Það hlýtur að vera eitt-
hvað bogið við það, að þeir
hafa getað staðist kostnaðinn
við það, svo njikíll sem hann
er, eftir því að dæma, hve þeir
iáta illa áf hag sínum.
Hér bætist þá enn eitt við,
sem gerir rannsókn á Ísíands-
banka óhjákvæmilega nauðsyn-
lega fyrir þjóðina, og þetta er
árelðánlega ekki veigaminsta til-
efnið.
Nú þolir rannsókn enga bið.
Þáð má ekkí stundu íengur
þolá það ráðlag, sem nú er á
bankanum.
Það er óþolandt.