Íslendingur - 20.03.1925, Blaðsíða 1
XI. árgangur.
Akureyri, 20. marz 1925
13. tolubl.
AKUREYRAR BIO
í kvöld kl. 872 og Sunnudag kl. 5.
ÍSLAND í liíantli mpdum
Bezt sótta myndin, sem nokkru sinni tiefir verið sýnd hér.
Laugardags-, Sunnudags-, og Miðvikudagskvöld kl. 872.
Á FLJÓTSBAKKANUM
7. þátta kvikmynd úr undirheimum Lundúnaborgar. Mynd þessi
er eitt af meistaraverkun snillingsins D. W. GRIFFITHS.
Myndin verður send utan með Goðafoss og því ekki sýnd oftar.
!
Pað er engum efa bundið leng-
ur, að togararnir »Leifur hepni« og
»Fieldmarshal Roberts« hafa farist
í veðrinu mikla 7.—8. febrúar, og
það að líkindum á miðunum vest-
ur á »Hala«, þar sem þeir voru á
veiðum, ásamt mestum hluta íslenzka
togaraflotans, er veðrið skall yfir.
Ofviðrið skall yfir með svo skjótri
svipan, að slíks munu ekki þekkj-
ast dæmi, enda umhverfðist sjórinn
í einu vetfangi, svo að ekki varð
við neitt ráðið. Hið síðasta, sem
menn víta um »Leif hepna« og
»Roberts«, er það, að þeir voru
skamt hvor frá öðrum, en skip þau,
er næst þeim voru, mistu brátt sjón-
ar á þeim, enda var dimmviðrið af-
skaplegt. Veðrið hélst óbreytt í
hálfan annan sólarh’ring, en þá tók
heldur að slota. Sennilegast talið,
að skipin hafi rekist á og sokkið
þegar. Báðir togararnir höfðu loft-
skeytaútbúnað.
Mest-allur togaraflotinn íslenzki
og varðskipið »FyIla« leituðu tog-
aranna frá 12.—22. febrúar og síð-
ar »FylIa« og 4 togarar frá 24. febr.
til 6. þ. m., en leitin bar engan á-
rangur; var þó leitað um þvert og
endilangt Grænlandshaf. Allar vonir
voru nú horfnar um, að þessir tveir
togarar væru lengur ofansjávar. Par
með sá harmur kveðinn að þjóð-
inni, að báðir hafi farist í veðrinu
mikla með allri áhöfn, 68 mönnum;
voru þar af 6 Englendingar, liinir
allir íslenzkir. — Áður vissu menn,
að mótorbáturinn »Sólveig« hafði
farist í veðrinu með 6 mönnum.
Hafa þannig 68 íslenzkar sjóhetjur
gist hina votu gröf í þessu mann-
skaðaveðri.
y>Leifur hepni*. 'Skipshöfnin á
»Leifi hepna« var þessi:
1. Gísli M. Oddsson, skipstjóri, 39 ára,
Skólavörðustíg 3 Rvik, giftur.
2. Ingólfur Helgason, 1. stýrim., 32 ára,
Vesturg. í Hafnarfirði, giftur.
3. Ásgeir Pórðarson, 2. stýrim., 27 ára,
Bergstaðastræti 37 Rvík, ógiftur.
4. Valdemar Árnason, 1. vélstjóri, 32,
ára, Hverfisg. 16 Rvík, ógiftur.
5. Jón H. Einarsson, 2. vélstjóri, 31 árs,
Njálsgötu 39 b Rvík, ógiftur.
6. Magnús Brynjólfsson, loftskeytam.
23 ára, Lindargötu 14 Rvík, ógiftur.
7. Ólafur Brynjólfsson, 17 ára, Lindar-
götu 14 Rvik, ógiftur. Bróöir nr. 6.
8. Sigurður Guðmundsson, 32 ára, Vill-
ingadal Önundarfirði, ekkjum., 3 börn.
9. Sigurjón Jónsson, 19 ára, Bergstaða-
stræti 30 b Rvfk, ógiftur.
10. Helgi Andrésson, 66 ára, Mjóstræti 4,
giftur, uppkomin börn. Faðir L stýri-
manns.
11. Sigmundur Jónsson, 24 ára, Lauga-
veg 27 Rvik, ógiftur.
12. Jón Guðinundsson, 36 ára, Frakka-
stíg 23 Rvík, kona og 3 börn.
13. Ólafur Gislason, 21 árs, Hverfisgötu
32 Rvík, ógiftur.
14. Jón Sigmundsson, 52 ára, Laugaveg
50 Rvik, giftur, 4 börn að mestu
uppkomin'
15. Ólafur Þorleifsson, kyndari, 27 ára,
Vatnsstig 4 Rvik, ógiftur.
16. Jón Hálfdanarson, 44 ára, Hafnar-
stræti 18 Rvík, giftur, 3 börn.
17. Randver Ásbjörnsson, 17 ára, Rauð-
arárstíg 9 Rvík, ógiftur.
18. Jón C. Pétursson, bátsmaður, 35 ára,
Vesturg. 25 b Rvík, ógiftur, bústýra
og 4 börn.
19. Jón Jónsson frá Síykkishólmi, 23 ára,
ógiftur.
20. Sigurður Bachmann Lárusson, 16 ára,
Bröttugötu 6 Rvík, ógiftur.
21. Sig. Jónsson, 51 árs, Miðstræti 8b
Rvík, giftur, kona og 2 börn.
22. Sigurður Albert Jóhannesson, 25 ára,
Hverfisgötu 16 Rvik, ógiftur.
23. Oddur Rósmundsson, 28 ára, Berg-
þórugötu 7 Rvík, ókvæntur.
24. Björgvin Friðsteinsson, kyndari, 22
ára, Laufásveg 27 Rvík, ógiftur.
25. Ólafur Jónsson, matsveinn, 24 ára,
Laugaveg 38 Rvik, úr Barðastrand-
arsýslu, ógiftur.
26. Jónas Guðinundsson af Akranesi,
41 árs.
27. Porbjörn Sæmundsson, 27 ára, Berg-
pórugötu 4 Rvík, ókvæntur.
28. Sveinbjörn Elíasson, 19 ára, úr Bol-
ungarvík, ógiftur.
29. Sveinn Stefánsson, 30 ára, frá Mið-
húsum i Garði.
30. Þorlákur Grimsson, 25 ára; úr Rúf-
eyjum á Breiðafirði.
31. Jón Sigurðsson, 31 árs, úr Dýrafirði.
32. Stefán Magnússon, 31 árs, Njálsgötu
' 32 b Rvík, giftur, kona og 3 börn.
33. Jón Stefánsson, 26 ára, Sauðagerði
í Rvík, ókvæntur.
»Leifur hepni« var eign Geirs
Thorsteinssonar & Co. í Reykjavík;
átti Gísli skipstjóri þriðjung skips-
ins. »Leifur« var 5 ára. Hann var
140 fet á lengd, 24 fet á breidd og
333 smálestir að stærð, eftir ísl.
mælingu. Skipið hafði nýlega fengið
gagngerða viðgerð í Englandi og
var skoðað eitt af beztu skipum
togaraflotans.
»Fieldtnarshal Robcrts« var ensk-
ur togari, gerður út frá Hafnarfirði,
og var áhöfnin mestmegnis íslenzk,
29 af 35. Togarinn var nokkru
stærri en »Leifur« og talsvert eldri,
en hafði að öllu leyti hinn bezta
útbúnað og var hið traustasta skip.
Þessi eru nöfn hinna 29 íslendinga,
sem á skipinu voru:
1. Einar Magnússon, skipstjóri, 36 ára,
Vesturg. 57 Rvfk, kona og 2 börn.
2. Björn Árnason, 1. stýrim., 31 árs,
Laufásveg 43 Rvík, kona og 2 börn.
3. Sigurður Árnason, 2. stýriin;, 26 ára,
frá Móum á Kjalarnesi, ógiftur, 1 barn.
4. Bjarni Árnason, 40 ára, Grund á
Kjalarnesi, kona og 7 börn ung. —
Stýrimcnnirnir og Bjarni bræður.
5. Jóhann Bjarnason, 25 ára, úr Árnes-
sýslu.
6. Gunnlaugur Magnússon, 33 ára, úr
Barðastrandarsýslu.
7. Einar Helgason, 25 ára, Geirseyri á
Patreksfirði.
8. Anton Magnússon, 23 ára, Vatneyri
á Patreksfirði.
9. Halldór Guðjónsson, 28 ára, úr
Barðastrandarsýslu.
10. Erlendur Jónsson, 33 ára, Suðurgötu
24 Hafnarf., kona og 5 börn.
11- Þórður Pórðarson, 51 árs, Vestur-
hamri i Hafnarf., kona og 10 börn.
12. Tómas Albertsson, 28 ára, úr Rang-
árvallasýslu.
13. Sigurjón Guðlaugsson, 25 ára, Hverf-
isgötu 5 Hafnarf.
14. Bjarni Eiríksson, bátsmaður, 28 ára,
Reykjavíkurveg 22 Hafnarf., kona og
3 börn.
15. Valdemar Kristjánssen, 31 árs, úr
Patreksfirði.
16. Halldór Sigurðsson, 19 ára, af Akra-
nesi.
17. Ólafur Erlendsson, 27 ára, Linnetsst.,
Hafnarf.
18. Ólafur B. J. Indriðason, 27 ára, úr
Tálknafirði.
19. Árni Jónsson, 50 ára, Þingholtsstræti
15 Rvik.
20. Jón Ólafsson, 26 ára, úr Barðastrand-
arsýslu.
21. Einar Hallgrimsson, 20 ára, Vestur-
brú 17 Hafnarf.
22. Magnús Jónssson, loftskeytam., 21
árs, úr Flatey.
23. Jon Magnússon, 29 ára, úr Rvík,
kona og 3 börn.
24. Vigfús Eliasson, 26 ára, úr Rangár-
vallasýslu.
25. Egill Jónsson, 35 ára, Syðri-Lækjarg.
24 Hafnarf., kona og 5 börn.
26. Óli Sigurðsson, 25 ára, frá Nesi í
Norðfirði.
27. Óskar Einarsson, 26 ára, úr Rvík.
28. Kristján Karvel Friðriksson, 47 ára,
úr Rvík.
29. Jóhannes Kr. Helgason, 24 ára, Vest-
urbrú 3 Hafnarf.
Englendingarnir, sem á skipinu
voru, hétu:
C. Beard, skipstjórinn, er kom með
skipið frá Englandi.
A. Wright, stýrimaður.
F. Bartle, 1. vélameistari.
W. Lowley, 2. vélam.
J. Newbury, kyndari.
F. Jakson, kyndari.
Mótorbáturinn »Sólveig« var gerð-
ur út af Óskari Halldórssyni í
Reykjavík og stundaði veiðar suður
í Sandgerði. Fór þaðan rétt áður
en veðrið skall á, en náði ekki aft-
ur til lands og strandaði á Stafnes-
skerjum og druknuðu allir, er á
lionum voru. Pessir voru á bátnum:
Björn H. Guðmundsson, form., 44 ára,
ísafirði, ókvongaður.
Kristján Albertsson, stýrimaður, 32 ára,
ísafirði, kvongaður.
Lárus Sveinsson, vélamaður, 33 ára,
Freyjugötu 27 Rvík, ógiftur.
Guðmundur Hclgason, 29 ára, Patreks-
firði, ógiftur.
Friðjón Hjartarson, 20 ára, Hellissandi,
ógiftur.
Guðmundur Jónsson, Bergþórugötu 11
Rvik, ógiftur.
Manntjónið, setn þjóðin okkar
hefir beðið að þessu sinni, er stór-
felt, og verður okkur það bezt Ijóst
með því, að gera samanburð á okk-
ur og öðrum þjóðum. Eftir mann-
fjölda að reikna, verða hlutföllin
þau, að á móti 68 íslendingum hefði
Danmörk átt að missa í sjóinn á
einum degi rúmlega 2000 menn,
Noregur 1600, Svíþjóð 3600, Frakk-
iand 23,700, Bretland 24,500 og
Pýzkaland 36,000. Geta menn gert
sér í hugarlund þá alheimssorg,
sem orðið hefði, ef t. d. 25 þús-
undir Breta hefðu farist á einum
degi, — en um bióðtökuna, sem
litla þjóðin okkar hefir orðið fyrir,
— þó hún sé í sama hlutfalli —
lætur umheimurinn sig litlu skifta.
— Og þetta er ekki eina blóðtak-
an, sem Ægir hefir heimt frá okk-
ur á árinu — aðeins helmingur
hennar eða varla það, — því á síð-
ustu þremur eð*a fjórum mánuðun-
um hafa um 150 íslenzk mannslíf
farið í sjóinn. Vestfirðingafjórðung-
ur hefir orðið fyrir mestu manntjóni
— Norðlendingafjórðungur fyrir
minstu.
Samskot hafa verið hafin í Reykja-
vík og Hafnarfirði til styrktar að-
standendum sjómannanna, er fórust
7.-8. febr. Síðast, þegar ísl. frétti
til, námu þau um 50 þúsund krónum
og höfðu togarafélögin gefið þar af
rúman helming eða 30 þús. krónur.
— Er slíkt vel og drengilega gert.
co
„M á tiælið að stanða ?“
ii.
Þá er að snúa sér að kostnaðarblið-
inni. Héraðslæknirinn vill, af sparn-
aðarástæðum, láta reisa hælið á eða í
grend við Akureyri. Hann segir: »t*ví
það er hverju barni skiljaniegt, að af-
armikið fé mundi með því sparast við
alla aðflutninga og við að njóta góðs
af rafveitu bæjarins og vatnsveitu og
þá ekkí sízt við að þurfa ekki að reisa
sárstakan lœknisbústað a. m. k. í bráð-
ina.« Betta eru rökin.
Mér er kunnugt um, að héraðslælm-
irinn var því hlyntur fyrir skömmu
síðan, að heilsuhælið yrði reist við
laugar fram í firði, ef ástæður leyfðu.
En það mun hafa verið bundið því
skilyrði, að læknirinn gæti samt verið
búsettur hér á Akureyri. Hann segir
í grein sinni í 11. tbl. fsl.: »Hugði
eg, að einnig þar mætti spara sérstak-
an læknisbústað, því engum lækni
væri ofætlun að skreppa þangað dag-
lega (að fengnu morgunkaffi) í bíl, á
mótorhjóli eða ríðandi.* í 6. tbl. Dags