Íslendingur - 23.10.1925, Blaðsíða 2

2
ÍSLENDINGUR
Fyrirliggjéitidi:
HVEITI,
afaródýrt,
svo miklu af því, — fyrsta strand-
varnarskipinu íslenzka,
Og það er engin ástæða til að
halda, að þjóðin verði vonsvikin,
<@X§>
Símskeyti.
(Frá Fréttastofu íslands.)
Utlend:
Rvík 22. okt,
Frá París er símað, að ófriðar-
horfur séu milli Grikkja og Búlgara.
Hafi hermálaráðuneyti Grikkja fyrir-
skipað, að herdeild skyldi ráðast
inn yfir landamæri Búlgaríu og taka
þar ákveðinn smábæ, og er tilefnið
það, að Búlgarar hafa drepið landa-
mæraverði Grikkja, og er ástæðan
hið ævarandi þref um Macedoniu.
Frá Vínarborg er símað, að Grikkja-
stjórn hafi sent Búlgörum úrslita-
kosti, er verði að svara innan 24
klukkustunda, krefst stjórnin afsök-
unar og geysihárra skaðabóta. Frá
Sofía er símað, að stjórn Búlgara
hafi þverneitað kröfum Grikkja og
hafi sent lið til landam æranna. —
Bardaginn byrjaður.
Frá Locarno er símað, að örygg-
ismálafundinum sé lojtið, og upp-
kast af öryggissamning undirskrifað'
Hefir gerðabók fundarins verið birt
og er aðalinnihaldið þetta: Alt á að
sitja við sama við Rínarfljót og er
fyrir því gagnkvæm viðurkenning.
Reynt er til að stefna að takmörk-
um vígbúnaðar með almennum sam-
tökum. Þýzkaland, Frakkland og
Belgía skuldbindi sig til að grípa
ekki til vopna hvort gegn öðru.
Gerðabókin skiftist í eftirfarandi Iiði*
Rínarsamning, gerðardómssamninga
milli Frakklands og Þýzkalands,
gerðardómsamninga milli Pýzka-
lands og Belgíu, Þýzkalands og
Póllands, Þýzkalands og Tjekkoslo-
vakíu og að síðustu ákvæði um
inngöngu Þýzkalands í Alþjóða-
bandalagið. Almenn ánægja um heim
allan útaf árangri fundarins. Er sím-
að frá London að, Chaimberlain
utanríkisráðherra hafi verið fagnað
afskaplega við heimkomuna. í ræðu,
er hann hjelt, sagði hann m. a.:
»GIeymið ekki að það voru Þjóð-
verjar, sem hrundu öryggismálinu
áleiðis.«
ínnlend:
Kaupsamningar milli útgerðar-
manna og sjómanna hafa ekki tek-
ist enn þá. Sáttasemjari, Georg Ól-
afsson bankastjóri, reynir að leita
samkomulags og hafa fundir verið
hjá honum daglega, en árangurs-
laust. Ef samkomulag næst ekki,
verður togaraflotinn bundjnn við
hafnargarðinn. N
Nýlega er fallinn dómur í undir-
rétti Reykjavíkur út af óleyfilegri
bruggun öls. Einn maður fékk kr.
1000,00 sekt og 30 daga einfalt
fangelsi, annar 400 kr. sekt og sá
þriðji 300 kr. sekt.
Hér er góðviðri og afli góður. ,
„Þaðan er mér úlfs von,
er eg eyrun sé.‘‘
Einn kunningja minna sendi mjer
nýlega 35. tbl. af Sambands-»Degi«.
Þar birtir ritstjórinn langlokulega grein
um stefnuför sína í sumar til Sauðár-
króks. Er sigurvímublær yfir suraura
köflum sögunnar, eins og titt er um
grobbsögur drukkinna manna og flóna.
Víða eru fúkyrði í vaðlinum, og falla
þau vitanlega I hlut alkunnra sæmdar-
manna, t, d. séra Hálfdáns Guðjóns-
sonar og Sigurðar sýslumanns. Skal
eg því geta þess, ritstjóranum til fagn-
aðar og fróðleiksauka, að heiðurs-
álit þeirra meðal manna hjer um slóðir
stendur alveg óhaggað eftir árásir
hans. En á hinn bóginn þykjast menn
sjá »ónotaflekki«, hér og þar á »Dags«-
höfðinu. Eru þeir flekkir mismunandi
að lit, og mætti rita langt mál um
einkenni þeirra og ættarmót, þótt því
verði slept að sinni. En geta má því
nærri, að slíkum mannorðsverndara,
sem ritstjórinn virðist vera, manni,
sem lætur blað sitt flytja »góðgjarnar«
mannlýsingar, biað eitir blaði en Urækir
kænlega hjá málefnunum sjálfum, hon-
um hlyti að vera það metnaði biand
að fagnaðarefni, að fá haglega dregna
mynd af sér, skýra og sannorða lýs-
ingu, hlutdrægnislausa að öllu leyti.
Og eg tel það vafalítið, að einhver
slyngur maður reisi honum þann verð-
uga varða á sínum tíma, litskýran og
línuhreinan, sem þvílíku mikilmenni
hæfir.
í áðurnefndu blaði eignar ritstjórinn
mér grein, er birtist í »íslendingi« 3.
júlí s. I. Höf. nefnir sig »Skagfirðing«,
og leiðréttir ýms ósannindi, sem birt-
ist í »Degi« 16. apríl s. 1. eftir ein-
hvern »Tuma«. »Góðgirni« ritstjórans
svalar sér á því, að snúa út úr einni
leiðréttingu Skagfirðings, um heim-
boðssögu Tuma. Hver, sem les þenna
Tuma-»sannleik«, sér þegar að til-
gangur hans er sá, að ófrægja þar
umgetna menn, sbr. orðin: »og þótti
nýlunda*. En aðaluppistaðan í þessum
Tumavef er undirförul lævísi ti! kaup-
manna. Á þetta ska! ekki frekar minst
í bráð, en búa hlýtur sá ritstjóri við
andlegt fátæki, sem fyllir dálka blaðs
sfns með tilbúnar veizlusögur og ann-
an ósannan fréttaburð. Dagsritstjórinn
hefir bendlað nafn mitt við »gróusögu«
þessa, og þar með fálmað til mín að
fyrra bragði. En áður en eg Iýsi yfir
því, hvort eg hefi skrifað Skagfirð-
ingsgreinina eða ekki, ætla eg að skora
á Jónas Porbergsson að tilgreina heim-
ildarmann sinn í þessu efni, eða inn-
byrða getgátuna sjálfur, en þá er eg
illa svikinn ef hann liggur ekki ómerk-
ur orða sinna, einu sinni enn.
Stofni Jónas Þorbergssoon til frek-
ari árása á mig í blaði sínu, skal eg
taka betur til athugunar skrif hans
um Skagfirðinga síðastliðið vor og
sumar. Og væri það í rauninni nauð-
Hreinar flöskur kaupir
Áfengisútsalan, Akureyri.
synlegt, að Ijósi væri brugðið yfir
þessa »stóru og gáfuðu sál«
blaðamannsins — svo jajóðin fengi
að sjá og skoða sem flestar hliðar
þessa pólitíska leiðtoga. 1
Margeir Jónsson.
eo
Löggæzlan.
ísl. beindi nýlega þeirri spurningu
til ritstj. Verkamannsins, hvernig að
hann hefði hugsað sér, að þeirri auknu
löggæzlu yrði háttað, sem hann sífelt
hefir verið að tönglast á, sem bráð-
nauðsynlegri; — hver ætti að borga
henni og hverjir að stjórna henni.
Gætu menn þá af svarinu gert upp á
milli »lögreglu« þeirrar, sem fyrir hon-
um og samherjum hans vakir og varalög-
reglunnar, sem ríkissfjórnin vildi koma
á, — en sem blað hans hefir hamast
á móti. — Hefði mátt ætla, að rit-
stjóranum yrði greitt um svar.
En þétta hefir orðið á annan veg. Hann
endurtekur (í 38. tbl.) bjánabullið sitt
gamlaum ríkisherinn, en sleppiralvegað
koma fram með lögregluhugmynd sína.
Liggur þvi næst að halda, að hjal
hans um nauðsynina á aukinni lög-
gæzlu hafi annaðhvort verið marklaust
gaspur út í loftið eða þá að honum
hafi við nánari íhugun fundist lög-
regluhugmynd sín eiga of mikinn skyld-
leik með varalögregluhugmynd stjórn-
arinnar til * þess að hann gæti Iátið
hana koma opinberlega fram, og rífa
niður lygavefinn, sem hann og sam-
herjar hans hafa ofið um varalögreglu-
frumvarpið.
Síðari tilgátan er ekki ósennileg.
Varalögreglan átti að veia til þess,
að auka og tryggja lögreglueftirlitið í
kanpstöðunum, og þá ekki síður eftir-
litið með bannlögunum en öðrum lög-
um, þó ritstj. Vm. af sinni alkunnu
sannleiksást telji það fjarstæðu. Og
hafi »lögreglu«-hugmynd ritstj. Vm.
verið annað eu blaðrið tómt, er bágt
að sjá hvað markmiðið hefir átt að
vera, ef ekki var stefnt í höfuðatriðunum
að sama marki og varalögreglan gerði.
En ritstj. Vm. hefir ekki þorað að
koma með hugmynd sína fram í dags-
Ijósið. Það sýnir bezt hver maður
hann er.
i
■K 8
SHER8Y
Vino de Pasto
MOLIMO ^
Amontillado
if WALNUT BROWN &
l

((
Biðjið ekki um „átsúkkulaði'
(það á ekki saman nema að
nafninu).
Biðjið um
TOBLER. Í
Þekkist frá öllu öðru súkkulaði
— af bragðinu.
Fæst alstaðar.
rbven
Reykjavlk.
Notið
aðeins HREINS sápur
til þvotta, þær eru
búnar til úr beztu
efnum og fullkomn-
oo
Stuðlamál
heitir bók, sem er nýkomin út hjer
á Akureyri. Eru það ferskeytlusafn eftir
nokkra góða rímsnillinga, sem flestir
eru sjálfmentaðir, en sem grópað hafa
hugsanir sínar í íslensk stuðlaföll, klætt
þær hinum listfenga búningi íslenzkra
braghátta. En íslenzkir braghættir og
rím, það sem allra mest sérkennir
tungu vora heldur henni í föstum
skorðum, er varðveitir hana fyrir út-
lendum áhrifum, líkt eins og stuðla-
föllin, bergkastalarnir við ströndina,
verja landið fyrir ágangi sævarins. Fer-
skeytiurnar, stuðiamálin, hafa borist til
eyrna okkar allra, þegar við vorum
börn í vöggu. Á umliðnum öldum
var það ein aðal skemtun fólksins að
kveða þær á kvöldin. Kraftur og kyngi
hefir fylgt þeim frá einnri kynslóð til
annarar. Jafnframt því sem þær hafa
varðveitt málið, hafa þær verið þraut-
ir til að efla skilning og vitsmuni.
Ferskeytlurnar eru ein af okkar þjóð-
legustu bókmentategundum, og því
velgert að þeim beztu þeirra sé safnað
i eina heild. Ef þessari bók verður
vei tekið, sem vænta má að verði,
hafa útg. hugsað sjer að gefa út
Stuðlamál II. X.
lega sambærilegar
við erlendar. Hafa
þann kost fram yfir,
að vera íslenzkar.
Engin sápa er alveg
eins góð.
Gengismálið
er nú efsta dagskrármál þjóðarinnar.
Bezt er um það skrifað í bók eftir
Pétur Halldórsson, sem heitir: Góð-
œri og gengismál og kostar að-
eins kr. 1,50.
Bókaverzlun Þorst. M. Jónssonar.
Bókaverzlun Kr. Guðmundssonar.
Með Botriíu kemur:
Epli
Appelsínur
Vínber og
ýmsar tóbaksvörur.
Verzl Oeysir.