Íslendingur - 27.11.1925, Blaðsíða 2

2
ÍSLENDINGUR
Hveiti 4 teg.
Hafragrjón
Hrísgrjón
Baunir
Hafrar
Kaffibætir
Kaffi
Molasykur
Kakao
Súkkulaði
Gerduft
löggæslumenn ekki einhlíta, hvað f)á?
Því á ekki að verða örðugt að svara.
Þar virðist mér frumvarpið skera glögg-
lega úr. Þegar lögreglustjóri telur sig
þurfa aðstoðar varalögregiu við, þá fer
hann til forstöðumanns liðsins og segir
til, hvers hann óskar. Það er lögreglu-
stjóri og hann einn, sem ræður því, hvort
varalögregla verður notuð eða ekki, hvar
og að hve miklu leyti.
Eg hefi talað einungis uni Reykjavík.
þvi að auðvitað er aðstaðan hér alt önn-
ur en annarsstaðar, í höfuðstað landsins,
ineð yfir 20,000 íbúa. Það niá vel vera,
að nauðsynin sé ekki mjög rík í öðrum
kaupstöðum Iandsins. Þó hygg eg, að
einhverja varalögreglu eða aðstoðarlög-
reglu þurfi á Siglufirði.
(Alþt. 1925 C. 3. h. bls. 658—661).
Jón Baldvinsson kom með þessa
makalausu kosnaðaráætlun sína í
fyrstu ræðu sinni um varalögregl-
una á Alþingi. Forsætisráðherra
svaraði henni á þessa leið:
. .. Eg skal ekki fara að mótmæla tölum
hv. þm., svo sem 70 þús. kr. fyrir húfur
o. s. frv. Eg geri ráð fyrir þvi, að þm.
skilji, að þó forstöðumaður liðsins í Rvík.
fái nokkur laun, þá verður ekki um full
laun að ræða, heldur aðeins nokkra þókn-
un. Annars var þessi útreikningur hv.
þin. dálítið undarlegur, þ.ví að eg fann
ekki betur en að hann blandaði saman
árlegum kostnaði og stofnkostnaði, legði
stofnkostnaðinn, sem hann s?tti svo há-
an, að ekki er einu sinni svara vert, við
árlegan kostnað, og teldi síðan hina sam-
Iögðu tölu árlegan kostnað, Eg geri fast-
lega ráð fyrir því, að hv. þm. (JBald) sé
betur að sér i reikningi en svo, að hann
láti sig slíkt henda við sín daglegu störf.
En þetta, með 2 miljónir o. s. frv., getur
ekki verið alvarlega meint.
(Alþt. 1925 C. 3. h. bls 711).
Hér þarf ekki lengra að halda,
því til sönnunar að J. Bald. hefir
skapað inn í frumvarpið alt annað
en í því felst, og að kosnaðaráætl-
un hans eru þær öfgar sem ná
engri átt; enda varð hann að at-
hlægi fyrir hana í þinginu. Jafnvel
Tryggvi Pórhallsson, gat ekki hugs-
að sér kosnaðinn meiri en 1 milj. kr.,
og gerði hann þó vissulega úlfalda
úr mýflugunni, þar sem aðfinslum
var komið að við frumvarpið.
Hr. Jón Baldvinsson hefir leikið
Ijótan leik og ódrengilegan í sam-
bandi við þetta varalögreglumál;
þó fleiri séu honum samsekir
bætir ekki um fyrir honum. Hann
dróttar því beinlínis að forsætisráð-
ráðherra, að hann hafi logið að
þingi og þjóð um ætlunarverk vara-
lögreglunnar og tilhögun. Annað
verður ekki dregið út úr orðum
hans, er hann segir varalögregluna
hafa átt að vera alt annað og til
alt annars en forsætisráðherrann
hefir lýst yfir f þinginu og frum-
varpið tekur fram.
Hefir þing og jjjóð reynt Jón
Magnússon að ósannindum?
M a n n d á ð
eftir Wagner, er bezta bók ársins.
Bezta jólagjöf, sem hægt er að gefa
unglingum.
Hreinarflöskur kaupir
Áfengisútsalan, Akureyri.
Upp og niður.
Stefnuskrá Framsóknar.
Jón Baldvinsson sagði á fundiuum
á mánudagskvöldið að isteínuskrá
Framsóknarflokksins væri óákveðinf,
m. ö. o. flokkurinn hagaði seglum
eftir vindi. Engin úr Framsókn varð
til þess að mótmæla þessu, og ber því
að álíta, að Jóni hafi hér ratast satt
orð af munni.
Hlutafélögin.
J. B. samsinti. með Líndal, að það
væri ekki altaf gróði, að vera hluthafi
í hlutafélögum; en bætti því við, að
framkvæmastjórarnir og aðrir í stjórn
hlutafélaganna bæru venjulega góðan
hlut frá borði, t. d. hefðu framkvæmda-
stjórarnir þetta 20 þús. kr. í árslaun
og' þar yfir. Líndal kvaðst ekki efa
þessi ummæli Jóns, hann (J. B.) væri
sjálfur framkvæmdastjóri hlutafélags og
ætti því að vera kunnugur um hvernig
þar tilhagaði. Brostu þá margir, en
Jón varð vondur.
Tóbakið.
J. B. sagði að Landsvetzlun hefði
fengið orð fyrir að selja ágæíar tó-
baksvörur, en nú er einkasalan legðist
niður, mundi verða hörgull á g(jðu
vörunum og kaupmenn selja almenn-
ingi rusl og lélega vöru. — Líndal
kvað J. B. ekki spá vel fyrir »Tóbaks-
verzlun íslands* (verzlun þeirra Héð-
ins og Magnúsar) úr því hann bygg-
ist við þessu af henni. Varð Jón
fár við.
Samvizkusamir fréttaritarar.
Ritstjóri Dags símar Fréttastofunni,
að á síðarihluta fundarins hafi Björn
Líndal ráðist á Jón Baldvinsson með
ofsa skömmum og brígslyrðum, og í
einkaskeyti til Alþýðublaðsins, frá
ónafngreindum fréttaritara, er sagt að
Líndal hafi ráðist á Jón með persónu-
Iegum skömmum og aðdróttunum.
Báðir þessir fréttaritarar segja ósatt.
Framkoma Líndals á fundinum, alt í
gegn, var hin prúðmarmlegasta og Iangt
fyrir ofan það sem maður á að venj-
ast af ræðumönnum úr Framsókn og
Alþýðuflokknum, er mest hafa hér
látið til Sín heyra, og Líndal á ekkert
skylt við Jónasar Gróu, sem ritstjóri
Dags tilbiður og dáist að. Á fundin-
um á mánudagskvöldið var það J, B.,
sem var með dylgjur og brígslyrgði
í garð Líndals en Líndal ekki í hans
garð. En þó það nú »passaði ekki í
kram* þessara fréttaritara, að segja satt
frá, þá áttu þeir að hafa svo mikla
sómatilfinningu að þegja. En sannleik-
urinn og sómatilfinningin eiga sýnilega
ekki heimagengt hjá hvorugum.
Ófrægingar Dags.
En skeytisendingin suður nægði ekki
ritstj. Dags; hans heiftsjúku sál var ekki
svalað nægilega með því; hún varð
að fá frekari svölun í ófrægingum
og níði um B. L. í dálkum blaðsins.
Blaðið í gær er forarvilpan sem hún
veltir sér í. En heimskur má ritstjóri
Dags vera, ef hann heldur, að hann
skaði B. L. með þessu athæfi sínu.
Árangurinn verður sennilega svipaður
Og af sama athæfi hans við kosn-
ingar 1923. Einn helsti stuðnings-
maður Magnúsar Kristjánssonar, sagði
í margra votta viðurvist að kosning-
unum lokrium. >Það var Dagur sem
koni Birni Lindal að, niðið um hann
fœrði honum fjölda atkvœða.* Voru
þelta vafalaust sannmæli. Og nú tryggir
Dagur með þessu framferði sínu B.
L. í sessi.
03
Símskeyti.
(Frá Fréttastofu íslands.)
Uilend:
Rvik 27. nóv.
Frá Osló er símað, að bardaginn
við vínsmyglara harðni stöðugt.
Óvenjulega miklar eftirspurnir eftir
jóla-brennivíni.
Frá Osló er símað, að gerðar-
dómssamningar miili Noregs og
Svíþjóðar hafi verið undirskrifaðir;
ákveða þeir að öllum misklíðarmál-
um milli ríkjanna skuli skotið til
gerðardóms.
Frá Stokkhólmi er símað, að bú-
ist sé við, að Dawes varaforseti
Bandaríkjanna, — sem Dawes-sam-
þyktin er kend við, fái friðarverð-
laun Nobelssjóðsins.
Frá Lundúnum er símað, að
Alexandra ekkjudrotning sé látin.
Fór jarðarför hennar fram á þriðju-
daginn, og voru 8 konungar þar
viðstaddir auk annars stórmennis.
Frá París er símað, að Painleve-
ráðuneytið sé farið frá völdum. Hafi
fallið á einu atriði fjárlaganna. Briand
utanríkisráðherra, reyndi að mynda
stjórn en misíókst vegna andstöðu
jafnaðarmanna. Búist er við að Her-
riot myndi ráðuneyti. Hefir hann
gert að skilyrði að jafnaðarmenn
veiti ákveðið stuðningslpforð.
Frá London: Dómstóllinn í Haag
hefir úrskurðað, að Alþjóðabanda-
lagið hafi úrskurðarvald um Mosul-
þrætuna. Tyrkir eru stórreiðir.
Frá I_ondon er símað, að 12
kommúnistaforingjar hafi verið
dæmdir, sumir í 'd árs, aðrir í 1
árs fangelsi, fyrir uppreistartilraunir.
Innlend:
Ágúst Flygenring 1. þm. Gull-
bringu- og Kjósarsýslu hefir lagt
niður þingmensku sökurn vanheilsu.
Fékk slag fyrir skömmu. Aukakosn-
ing fyrir dyrum. — Bjarni frá Vogi
liggur alvarlega veikur.
Frá ísafirði er símað, að vélbát-
ar séu byrjaðir á veiðum, en fisk-
afli sé tregur. Tíðin hagstæð.
■*<$<-
Leikfélag Akureyrar.
Kinnarlvolssvstur
sjónleikur í 3 þáttum eftir J. C. Hauch.
Leikfélagið hefir nú sýnt leik þenn-
an tvívegis og bæði skiftin fyrir fullu
húsi.
Efni leíksfns: Jón bóndi á Kinn-
arhvoli á tvær dætur, Úlriku og Jó-
hönnu. Pær eru báðar lofaðar mönn-
um þar í sveitinni, Úlrika Jóhanni, en
Jóhanna Axel. Úlrika er frámunaiega
ágjörn og neitar að giftast Jóhanni,
fyr en þau séu orðin vel efnuð. Pað
var trú manna, að andi nokkur, sem
nefnist Bergkonungur, réði yfir auð-
æfum niðri í jörðinni. Á för til brúð-
Jarðarför Guðbjargar Jósefs-
dóttur er ákveðin laugardaginn 5.
desember frá heimili hinnar látnu,
(en ekki föstudáginn 4. desember
eins og auglýst var áður.) Lundi
Oddeyri og hefst kl. I. e. h.
S:gríður Arnadóttir.
Olafur Þórðarson.
Biðjið ekki ura }5átsúkkulaði“
(það á ekki saman nema að
nafninu).
Biðjið um
JOBLER.
Pekkist frá öllu öðru súkkulaði
n — af bragðinu. |
| Fæst alstaðar. |
PírSir Sveiissai & Co,
Reykjavík, I
kaupsveizlu hitta hjónaefni þessi málm-
nema, sem er Bergkonungurinn sjálfur
í dulgerfi. Hann lýsir fyrir þeim auð-
æfunum í jörðinni og vex fégirnd Úl-
riku við það um allan helming. Hún
fer að ákalla Bergkonunginn í þeim
vændum, að lianri lijá’pi sér um fé.
Við það ýfst Jóhann og þau skilja í
styítingi. Síðar kémur gamall íöru-
rnaður (Bergkonurgurinn í dulgerfi) að
Kinnarhvoli og biðst beininga. Úlrika
tekur honum hið versta, en Jóhanna
gefur honum að borða. Hann sendir
síðan Jóhönnu bikar fullan af silfri,
sem kemur henni, föður hentiar og
unnusta í góðar þarfir. Úlrika fyllist
öfund, ákallar enn Bergkonunginn og
særir hann fram. Hann lofar henni
gulli, ef hún vilji ganga að þeim skil-
yrðum, að fara með sér niður í jörð-
ina og spinni það sjálf. Hún geng-
ur að því ‘og þau fara bæði niður.
Par gleymir Úlrika tímanum, situr þar
í 25 ár og spinnur gull, en heldur að
hún hafi dvalið þar nokkrar vikur.
Axel og Jóhanna eru þá búin að vera
25 ár í hjónabandi og eiga uppkomna
dóttur. Er þau halda silfurbrúðkaup
sitt er sunginn sálmur, sem Úlrika
heyrir og kannast við. Við það vakn-
ar hún af gulldvala sínum, verður eirð-
arlaus og fer upp í dagsljósið með
hjálp Bergkonungsins. Par hittir hún
silfurbrúðhjónin og Jóhann, gamla
unnusta sinn. Pá er hún orðin far-
lama aumingi, en veit ekki af því,
fyr en hún sér mynd sína í vatni.
Hún finnur, að dauðinn er nálægur
og breytist í iðrandi syndara. Hún
ráðstafar gulli sínu svo, að þess njóti
fátæk og íöðurfaus börn.
Leikendur. Aðalhlutverkið, Úlriku,
leikur frú Póra Havsteen, og er leik-
ur hennar aðdáunarverður. Henni
tekst jafnvel að sýna blómlegu dóttur-
MBannnnaaaHHBBimHBnoBMnaMMaHMn
Lítið í gluggann
i Oeysir,
og þér munið sannfærast um, að
engin önnur verzlun í bænum hefir
annað eins úrval af
suðusúkkulaði