Fréttablaðið - 27.05.2011, Blaðsíða 6
27. maí 2011 FÖSTUDAGUR6
KÖNNUN Litlar breytingar hafa
orðið á afstöðu almennings til
mögulegra breytinga á fiskveiði-
stjórnunarkerfinu samkvæmt
könnun MMR. Ríflega tveir þriðju
landsmanna, 67,5 prósent, vilja að
kvótinn verði í eigu ríkisins.
Þetta er örlítið hærra hlutfall en
í sambærilegri könnun MMR sem
gerð var í febrúar síðastliðnum. Þá
sögðust 66,6 prósent þeirrar skoð-
unar.
Svipað hlutfall, 71,4 prósent, seg-
ist vilja að þeir sem fái úthlutað
kvóta eigi að greiða leigu til ríkis-
ins sem endurspegli markaðsverð-
mæti kvótans. Mun færri, um 20,8
prósent, vilja að þeir sem fái úthlut-
að kvóta greiði leigu sem nemur
rekstarkostnaði þeirra ríkisstofn-
ana sem þjónusta sjávarútveginn.
Hlutfallslega fáir, um 15,6 pró-
sent, segjast vilja að núverandi
handhafar kvótans eigi að fá að
halda honum óskertum. Enn færri,
eða um 10,1 prósent, vilja að þeir
sem fá úthlutað kvóta eigi að fá að
ráðstafa honum að vild, þar með
talið að selja hann, leigja og veð-
setja.
Talsverður munur var á afstöðu
fólks eftir því hvaða flokk það sagð-
ist styðja. Stuðningsmenn Sam-
fylkingarinnar og Vinstri grænna
eru hlynntari því að kvótinn verði
í eigu ríkisins en stuðningsmenn
Sjálfstæðisflokks og Framsóknar-
flokks.
Könnun MMR var gerð dagana
9. til 12. maí. Alls tóku 837 einstak-
lingar á aldrinum 18 til 67 ára þátt
í könnuninni. Þátttakendur endur-
spegluðu lýðfræðilega samsetningu
þjóðarinnar. Afstöðu tóku á bilinu
73,7 til 82,2 prósent, misjafnt eftir
spurningum. - bj
Opið alla virka daga og
laugardaga kl. 13-18.
Sækjum húsgögnum
Sími 8585908
Komið og gerið góð kaup.
Styrkið gott málefni!
á Eyjarslóð 7 út á Granda.
TÍMALAUS KLASSÍK
Í ÚTSKRIFTARGJÖF
Skagen
herraúr
kr. 24.900
Skagen
dömuúr
kr. 23.900
www.jonogoskar.is LAUGAVEGUR / SMÁRALIND / KRINGLAN
Litlar breytingar á afstöðu landsmanna til breytinga á fiskveiðistjórnunarkerfinu:
Flestir vilja kvótann í ríkiseigu
Framtíð kvótakerfisins
Hversu hlynnt(ur) eða andvíg(ur) ert þú eftirfarandi
fullyrðingum: Kvótinn á að vera í eigu ríkisins?
■ Mjög eða frekar hlynnt(ur) ■ Hlutlaus
■ Mjög eða frekar andvíg(ur)
Maí 2011 Febrúar 2011
66,6%67,5%
16,1%14,6%
17,3%17,9%
Heimild: MMR
STJÓRNARSKRÁ Stjórnlagaráð hefur
lagt til róttækar breytingar á
stjórnarskrárákvæðum um ríkis-
stjórnina og ekki síst starf og
skipan forsætisráðherra. Ef breyt-
ingarnar verða að veruleika getur
forsætisráðherra ekki setið lengur
en í tíu ár, eða tvö og hálft kjör-
tímabil.
Það er B-nefnd ráðsins sem
lagði tillögurnar fram til kynn-
ingar á tíunda fundi ráðsins í gær.
Í þeim eru ýmis nýmæli. Til
dæmis er lagt til að það verði
ekki lengur hlutverk forsetans
að skipa ráðherra, heldur muni
Alþingi kjósa forsætisráðherra
og hann skipaður formlega af for-
seta þingsins. Forsætisráðherrann
hefði síðan sjálfur formlegt skip-
unarvald í sína ríkisstjórn.
Samkvæmt tillögunni yrði það
þingforsetans að bera upp tillögu
um forsætisráðherra eftir sam-
ráð við þingflokka. Yrði tillögu
hans hafnað skyldi hann bera upp
aðra tillögu, en væri tillögum hans
hafnað í fjórgang þyrfti að rjúfa
þing og boða til nýrra kosninga.
„Verður að ætla að sú tilhögun
skapi sterkan hvata fyrir þingið
að koma sér saman um forsætis-
ráðherra,“ segir í skýringu B-
nefndar.
Tillagan um tíu ára hámarkssetu
forsætisráðherra í embætti er rök-
studd með því að valdþreyta geri
vart við sig með tímanum, menn
„staðni í embættum og hvatar til
nýjunga og endurnýjunar slævist.“
Tíu ára markið var málamiðlun á
milli þeirra sem vildu takmarka
setuna annars vegar við átta ár og
hins vegar við tólf ár.
Einnig var rætt að takmarka
tímann sem aðrir ráðherrar gætu
setið í embætti en slík tillaga
hefur ekki komið fram. Ekki var
hins vegar almennur vilji fyrir að
takmarka setutíma þingmanna.
Þá er lagt til að þingmenn geti
lagt fram vantrauststillögu á alla
ráðherra, en vantrauststillögu
á forsætisráðherra verði þó að
fylgja tillaga um eftirmann sem
tæki við ef vantraust yrði sam-
þykkt og myndaði þá nýja ríkis-
stjórn.
A-nefnd ráðsins lagði einnig
fram tillögur til kynningar á fund-
inum um breytingar á mannrétt-
indakafla stjórnarskrárinnar.
Helstu tíðindin þar eru ákvæði
um eignarrétt þjóðarinnar á nátt-
úruauðlindum til lands og sjávar,
náttúru- og dýravernd og skylda
hins opinbera til að halda almenn-
ingi upplýstum um áhrif fram-
kvæmda á umhverfið og tryggja
að almenningur geti tekið þátt í
undirbúningi slíkra ákvarðana.
stigur@frettabladid.is
Forsætisráðherra sitji
ekki lengur en í tíu ár
Stjórnlagaráð leggur til að forsætisráðherra verði kosinn af Alþingi og að hann
geti ekki setið lengur í embætti en í áratug. Vantrauststillögu á hann verði að
fylgja tillaga að eftirmanni. Mikill bálkur um auðlindir og náttúru í smíðum.
RÓTTÆKAR TILLÖGUR Stjórnlagaráð smíðar nú mikinn bálk í stjórnarskrána um
auðlindir og umhverfisvernd. FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
Undir stjórnlagaráði starfa þrjár nefndir.
■ Nefnd A: Skoðar meðal annars uppbyggingu og kaflaskipan, grunngildi,
auðlinda- og umhverfismál og mannréttindi.
■ Nefnd B: Hefur meðal annars til meðferðar stjórnskipan, forseta Íslands,
og störf þingsins, ríkisstjórnar og sveitarfélaga.
■ Nefnd C: Fjallar meðal annars um lýðræðislega þátttöku almennings,
dómstóla, kosningar, kjördæmaskipan og utanríkismál.
Nefndir stjórnlagaráðs
JEMEN, AP Harðir bardagar geis-
uðu í Sanaa, höfuðborg Jemens,
í gær, milli stjórnarhersins og
vopnaðra sveita frá áhrifamikl-
um ættflokkum sem krefjast
þess að Ali Abdullah Saleh for-
seti segi af sér.
Tugir manna létu lífið og er
tala fallinna undanfarna daga
komin nokkuð á annað hundrað.
Ættflokkarnir hóta borgara-
stríði segi Saleh ekki af sér.
Afstaða ættflokkanna gegn Saleh
markar tímamót í baráttu mót-
mælenda. Ættflokkarnir hafa
samkvæmt fornum lögum lands-
ins rétt til þess að krefja með-
limi ættflokkanna um hlýðni,
sem vegur þyngra en hlýðni við
stjórnvöld landsins. - gb
Forsetinn situr sem fastast:
Jemen á barmi
borgarastríðs
MÓTMÆLENDUR Í SANAA Leiðtogar
nokkurra áhrifamestu ættflokkanna í
Jemen hóta borgarastyrjöld segi Saleh
ekki af sér. NORDICPHOTOS/AFP
SJÁVARÚTVEGUR Framlegð í fisk-
vinnslu hefur verið mun meiri en
eðlilegt getur talist, að mati Jóns
Steinssonar, dósents við Columbia
háskóla í Bandaríkjunum.
Jón hefur skoðað samband fisk-
verðs og framlegðar í vinnslu á
Íslandi og komist að þeirri niður-
stöðu að flest bendi til að útgerðin
hafi með því að selja afla á undir-
verði til tengdra aðila farið á svig
við kjarasamninga sjómanna.
„Ef samkeppni væri til staðar
í vinnslunni ætti ekki að verða
til nokkur framlegð umfram
það sem væri eðlilegur arður af
fjárfestingum,“ segir hann. „Sér-
staklega ætti ekki að vera sam-
band milli framlegðar og verðs á
fiski. Þessar tölur gefa hins vegar
til kynna að þegar fiskverð er hátt,
eins og undanfarin misseri, er
allt í einu miklu meiri framlegð í
vinnslunni en eðlilegt getur talist.“
Jón bætir við að með hlutaskipta-
kerfinu sé augljós hvati til staðar
fyrir útgerðina til að leika þennan
leik. Það sé hins vegar erfitt þegar
verð sé lágt. Vissulega séu ýmsir
samningar í gildi milli útgerðar
og vinnslu en tölurnar séu samt
sem áður ískyggilegar og tali sínu
máli. Þá segir hann skynsamlegast
að allur fiskur færi á markað til að
komast hjá þessum vanda.
Forsvarsmenn LÍÚ vísa niður-
stöðum Jóns hins vegar alfarið á
bug og segja hann vera í pólitík en
ekki að stunda fræðimennsku.
„Það hefur lengi legið fyrir að
verðmyndum á þessum mörk-
uðum er virkilega óeðlileg. Af
hverju hittast til að mynda sjó-
menn og útgerðin mánaðarlega til
að karpa um fiskverð, á þetta ekki
að ráðast á markaði?“ segir Sævar
Gunnars son, formaður Sjómanna-
sambandsins. - mþl
LÍÚ vísar niðurstöðum Jóns Steinssonar alfarið á bug en sjómenn segja þetta hafa verið ljóst lengi:
Telur sjómenn hafa borið skarðan hlut frá borði
EFNAHAGSMÁL Efnahags- og fram-
farastofnunin (OECD) spáir 2,2
prósenta hagvexti á Íslandi í ár
í skýrslu sem stofnunin birti á
miðvikudag.
OECD byggir spá sína meðal
annars á auknum fjárfestingum
og einkaneyslu. Þá er spáð 2,7%
verðbólgu á árinu og að atvinnu-
leysi minnki niður í 7%.
Í tilkynningu efnahags- og
viðskiptaráðuneytisins segir
að OECD telji að óvissa ríki um
aðgengi að alþjóðlegum fjármála-
mörkuðum og vilja til erlendrar
fjárfestingar á Íslandi í kjölfar
Icesave-kosninganna.
OECD hvetji stjórnvöld hins
vegar til að halda sig við stefnu
um hallalaus ríkisfjármál árið
2013, lækkun skulda og afnám
gjaldeyrishafta. Þessi spá er
nokkru hagstæðari en þær sem
hafa birst að undanförnu. - þj
Spá OECD um hagvöxt:
Telur hagvöxt
verða 2,2% í ár
330
290
250
210
Framlegð í vinnslu umfram 6% árgreiðslu
Afurðaverð á verðlagi árs 2010
30.000
25.000
20.000
15.000
10.000
5.000
0
-5.000
‘97 ‘99 ‘01 ‘03 ‘05 ‘07 ‘09
Framlegð og fiskverð
1.442
246
279
24.047
25.868
316
Hefur þú farið á leiksýningu á
árinu?
Já 38,7%
Nei 61,3%
SPURNING DAGSINS Í DAG
Telurðu mikilvægt að börn
tekjulágra foreldra njóti niður-
greiddrar tannlæknaþjónustu?
Segðu þína skoðun á visir.is
Nýr formaður SÁÁ
Gunnar Smári Egilsson, fyrrverandi
ritstjóri Fréttablaðsins, var kosinn for-
maður SÁÁ á aðalfundi félagsins sem
fór fram í gær. Þórarinn Tyrfingsson,
sem hefur verið formaður í 22 ár, gaf
ekki kost á sér til endurkjörs.
SAMFÉLAGSMÁL
Tölurnar Jón segir að ekkert samband ætti
að vera til staðar milli framlegðar í vinnslu og
afurðaverðs.
KJÖRKASSINN