Íslendingur - 09.02.1940, Page 1

Ritstjóri og afgreiðslum.: Jakob O. Pétursson, Fjólugötu 1. Sími 375. Pósthólf 118.
XXVI. árgangur.j Akureyrí, 9. febrúar 1940
Þorparar
Kafli úr erindi — —
Pau orð eru höfð eftir Lenin
hinum rússneska, að af hverjum
100 áhangendum bolsévismans sé
aðeins einn sannur bolsévikki, 60
fávitar og 39 þorparar. Það sé
ekki vandi eftir þessa athugun að
sjá, hverjir fara muni með völdin.
Pað verði hvorki þessi eini hug-
sjónamaður né hinir 60 fábjánar,
heldur hinir 39 þorparar.
Þessi orð Lenins koma mjög vel
heim við hið ríkjandi stjórnarfar í
Rússlandi. Pessi eini hugsjóna-
rnaður var drepinn í »hreingerning-
unum«, távitunum er att fram á
blóðvöllinn í Póllandi eða Finnlandi,
og þeir eru látnir smyija vélar
verksmiðjanr.a, er framleiða gsrvi-
vörur og drápstæki. En þorpararn-
ir semja við erlenda einræðisherra
á rneðan um það, hvar hinar
nýju lírtur eigi að liggja á landa-
biéfinu.
Þegar Rússar sýndu hýenueðli
siít f haust með því að koma
vopnaðir afían að Pólverjum með-
an þeir háðu sína úrsiiíaorustu
við þýzka herinn, segir ísienzki
kommúnistinn, að verið sé »þegj-
andi og hljóðalaust* að innlima
miljónir manna undir kommúnism-
ann. Pegar.sama þjóð kúgar smá-
ríkin við Eystrasalt til aö leyfa
henni að setja upp flugvéla- og
flotastöðvar innan landamæra þeirra,
segir íslenzki kommúnistinn, að
um hernaðarbandalag sé að ræða
gegn yfirvofandi áleitni Bretans.
Og loks þegar Rússar hefja árásar-
stríð á Fi tna, hina litlu, hugprúðu
menningarþjóð, er byggir »þúsund
vatna landið*, segir íslenzki komm-
únistinn, að »rauði lietinn* sé að
hjálpa finrisku alþýðunni til að ná
frelsi sínu.
Petta rússneska viðhorf íslenzka
kommúnistans hefir leitt það af sér
að menn hafa meira en áður hugs-
að um það, hverskonar mannteg-
und hann muni vera. Og niður-
staðan verður hjá öllum hin sama,
— að þar sé landráðamaður, —
föðurlandssvikari, sem með glöðu
geði mundi veita erlendum þorp-
urum stuðning og hjálp við innrás
í þetta land, kæmu þeir í nafni
Stalins.
Pess vegna hefir Alþingi lýst
þvf yfir, að þáð telji mikla óvirð-
ingu að þingsetu kommúnista.
Pess vegna hafa þingmenn þeirra
verið reknir úr Þingmannasambandi
Norðurlanda, þess vegna hafa lýð-
ræðisflokkarnir komið sér sarnan
um að útiloka áhrif kommúnista í
verklýðsfé ögum landsins, eins og
landssamband verkamanna í Svíþjóð
hefir þegar gert. Og þess vegna
hefir hvert félagið af öðru gert
margvíslegar ályktanir viðvíkjaudi
útrýmingu kommúnismans hér á
landi.
Pessi alda má ekki fjara út
Þótt flokkur kommúnista hafi mjög
riðlast vegna afstöðunnar til þess,
sem nú er að gerast í Evrópu, þá
munu áhrif þeiira ekki þurrkast út
sjálfkrafa. Enn sitja þeir í bæjar-
stjórnum, sveitastjórnum og á Al-
þingi. Enn fást þeir við uppeldis-
störf í barnaskólum víðsvegar um
land. Enn reka þeir víðtæka áróð-
ursstarfsemi með blaða- og bóka-
úfgáfu. Enn munu þeir standa í
skeyta- og bréfaviðskíptum við
kommúnista erlendis. Enn fá þeir
að sá fræjum efnishyggju, haturs
og sundrungar í íslenzkt þjóðlíf.
En hærra og hærra verður sú
alda að rísa, sem nú er vakin gegn
starfsemi þeirra, þangað til almenn-
ingsálitið hefir vikið þeim af lög-
gjafarþinginu, úr bæjarstjórnunum
og úr barnaskólunum. Hætturn
ekki fyrri en hvorttveggja er land-
rækt: Tiúin á réttlæti stóiíótanna
og trúin á sfjórn þorpaianna.
lakob Ó. Pétursson.
Hve iangt snep
þeir fara?
Veikamaðurinn s. 1. laugaidag
biitir langa gtein með fjögurra
dálka aðalíyrirsögn og 5 undirfyrir-
sögnum um einhvem leynisamning
er eigi að hafa verið gerður við
brezku nkisstjórnina um utanríkis-
verzlun íslands. Segir í grein
þessari, að sendiriefnd sú, er fór til
Englands til viðræðna um viðskipti
milli landanna, hafi samið um það.
að íslandi skyldi framvegis sljóm-
að eftir leynilegum fyrirskipunum
frá London. Pessi sendinefnd sé
nú orðin æðri ríkisstjórninni og sé
hiutverk hennar að hindra ailan
útílutning, sem Pýzkalandi gæti
komið að gagni.
Grein þessi er að mestu levíi
tekirr upp úr »Þjóðviljanum«, og
hefir Verkam. það eftir homtm, að
blaðið hefði talið sér skylt að
þegja yfir þessu, ef þingmönnum
ko/nmúnista hefði verið sagt frá
þessu á lokuðum þingfundi. Hér
væri um landráð að ræða og brot
á hlutleysi landsins o. s. frv. En
um »landráðin* ætlaði blaðið að
þegja, ef þingmenn kommún-
ista hefðu fengið að vera með í
þeim!
Skrifum Pjóðviljans um þetta mál
hefir verið svarað í sunnanblöðun-
um. Er hét um svo dólgsleg ó-
sannindi og rangfærslur að ræða,
að furðulegt verður að teljast, að
Þjóðviljinn skyldi ekki þegar vera
gerður upptækur. Má nærri geta,
hvort öryggi íslenzku sjómannanna
mundi aukast, ef slíkar lygafregnir
bærust til Þýzkalands. og lagður
yrði á þær trúnaður.
Finnst þeim tnönnum, er að
skrifum þessum standa, vera bæt-
andi á þá hættu, er siglingar ís-
lenzkra skipa eru »undirlagðar* á
tundurduflasvæðum Atlanzhafs? —
Eru þeir með þessu vitandi vits
að reyna að korna þeini hugmynd
á framfæri hjá öðrum ófriðaraðilan-
um, að honum sé vissara að láta
kaibáta sína forvitnast um sigling-
ar íslenzkra skipa? Og halda menn
að kommúnistar sjálfir trúi á þessa
samninga eins og blöð þeirra lýsa
þeim, þegar það er jafnframt láíið
fylgja, að þingrnenn flokksins
mundu hafa þagað um þá. ef þeim
hefði verið skýrt frá þeim á þing-
fundi?
Err, — svo að haldið sé áfram
að spyrja, — hve langt eiga skrif
þessara komniúnistasnepla að ganga
landi og lýð til Ijóns og van-
sæmdar, áður en hið opinbera
rkerst í leik og tekur í tauma?
Leikfélag Akureyrar sýndi s. 1.
laugardagskvöld sjónleikinn »Apa-
loppan* og »Hin hvíta skelhng*.
Báðir leikirnir eru einþáttungar cn
þó er sá fjmri í 3 svningum og
hinn síðari í 5 sýningum með hröð-
um leiksviðsbreytingum.
»Apaloppan« er þýddur úr ensku
og leika þar 5 persónur. Aðalhlut-
verkin, Mr. og Mrs. White leika
Gunnar Magnússon og Svafa Jóns-
dóttir. Er meðferð þeirra beegja á
hlutverkunum góð Smáhlutverkin
leika Guðmundur Gunnarsson, Fórir
Guðjónsson og Vigfús F, Jónsson.
»Hin hvíta skfeliing* er all nýstár-
legur leikur. Hann heíst í verka-
mannaskýli við brúargerö á Norður-
landi. fað er illviðrisdagur og
menn sitja inni og láta sér leiðast.
Einn mannanna er dulur og fámútl,
en íyrir þrábeiðni félaga sinna )æt-
ur hann til leiðast að segja þeim
sögu. Sagan, sem hann segir, er
þáttur úr æfisögu hans sjáifs, Síð-
asti sólai hringurinn í tilhugalífi hans,
er rennur skeið sitt á enda í skafii
uþpi í heiði eina skammdegisnótt
yfir líki unnustunnar, meðan stór-
hríðin ymur graíljóð sín yfir höfð-
um þeirra. Rau komu frá prestin-
um, ætluðu að láta gifta sig, en
presturinn hafði þá dáið um nóttína,
í*au brjótast til-baka satndægurs yfir
heiðina, en stóihríð og n-áttmyrkur
NÝJA-BÍÓ
Föstudags- og sunnudags-
kvöld kl. 9:
Ást og neyð-
arlenðing
Tal og hljóminynd í 10 þáttum,
Aðalhlutverkin leika hin heims-
fræga skautadrottning:
Sonja Henie, Don
Ameche og Jean
Hersholt.
Tlngt dægurlagatónskáld, sem
’orðið er mjög frægt í Ameríku
og ærið kvenhollt ákveður að
fljúga frá New-York til Parísar
en verður að nauðlenda í Nor-
egi. — Far hittir h’inn unga
sveitastúlku, sem dreymir um
æfintýraprinsinn, sem á að nema
hana á burt. — Rekur nú hvert
æfintýrið annað, unga stúlkan
Ser lil U. S. A. og verður þar
fræg skautadrottning, — Mynd
in er mjög skemmtileg og
gamansöm, með ágætri músik
og fögrum skautasýningum.
Laugardagskvöld k!. 9:
Konungurinn
skesnmtir ser
Sunnudaginn kl. 5:
Marie
Antoinette
I.OO.F, — 121299 —
skellur yfir þau á leiðinni. Hann
vill gjarnan bíða morguns, fyrst á
prestsetrinu, siðar í sæluhúsinu, en
hún vill óvæg halda áfram Það
er eins og íeigðin kalli á liana og
knýi hana til að halda áfratn.
Sviðin eru fjögur; Verkamanna-
skjfiið, þar sem sagan' er sögð, —
prestsetrið, sæluhúsið og s.kafiinn,
þar sem þessi raunasaga gerist 27
árunt áður.
Höfundur þeSsa dram.ttíska leik
þáttar er Árni Jónsson bæjarstjóra-
ritari. Sjálfur leikur hann aðalhlut-
verkið: Sögumanninn Finn, en unn-
ustu hans leikur ungfrU Valgerður