Íslendingur - 19.07.1940, Page 2

2
ISLENDINGUR
Grlingur
Á síðasta bæjarstjórnarfundi fiutti
Erlingur Friðjónsson tillögu um að
bæjarstjóm fæli fjárhagsnefnd:
»— — að hlutast til um, að
kol ti! heimiiisnotkunar í bæn-
um verði fáanleg hér á staðn-
um í haust, fyrir það verð,
er telja má viðunandi, eða
að öðrum kosti kaupa inn
handa bæjarbúum 500 til 800
srnálestir af góðum kolum til
heimilisnotkunar — —
Á fundinum var Erlingi bent á
það, að verðlag á kolum er ekki á
valdi kolasalanna, heldur Verðlags-
nefndar. Sömuleiðis upplýstist þar,
að til væru nú í bænum um 2300
tonn, og væntanleg bráðlega um
2400 tonn af kolum, og í þessu
sambandi var borin fram og sam-
þykkt í bæjarsljórn svohljóðandi
tillaga'
»Par sem víst er, að bæjar-
stjórnin getur eigi haft áhrif
á söluverð kola til almennings
í bænum, þar sem söluverðið
er undir eftirliti Verðlags-
nefndar, en hinsvegar góðar
vonir um að kolaskortur sé
ekki yfirvofandi næsta vetur,
telur bæjarstjórnin ekki ástæðu
til að bærinn geri ráðstafanir
til kolakaupa*.
í 29- tbl Alþýðumannsins kemur
svo 5 dálka grein (úá E F.?), þar
sem hann ræðst all heiftailega á
Verðlagsnefnd, sem hún vafalaust
mun svara, en auk þess kemst
hann að þeirri sniðugu niðurstöðu,
að þegar markaðsverð á vöru
hækkar á hans máli >um skör
fram«, skuli Verðlagsnefnd grípa
inn í og setja hámatksverð á eldri
vörur, en þegar samskonar vörufr
lækki í innkaupi, verði verzlanirnar
að taka á sig þann haila, sem þær
verði fyrir, ef þær hafa legið
með dýrari vörur, þegar verðfallið
skall á.
Er nú þetta ekki iíkt Erlingi ?
Þegar ríkisvaldið grípur inn í
verzlutiarsfarfsemiua, þannig að
neita hækkun á fyrirliggjandi vör-
um í samræmi við gildandi mark-
aðsverð þeirra, þá er það »morölsk*
skylda þess að vernda þegna sína,
þegar verðfallið kemur. Enda virð-
ist ríkis valdið hafa skilið þetta
hlutverk sitt, því hér er í bænum
félag eitt, sem verzlar með kol,
sem ekki átti kol til verðjöfnunar,
er kolin hækkuðu erlendis á s- 1
hausti, en fékk ekki verðjöínun hjá
hinum kolainnflytjendum bæjarins,
meðan kolin voru hækkandi. Nú
er kolin félíu í verði erlendis, fékk
Innilegar þakkir vil ég
færa öllum þeim, er glöddu
mig með heimsóknum og
gjöfum d 100 dra afmæli
minu, 12. þ. m.
Akureyri 18 júlí 1940.
Anna Magnúsdóttir.
ogkoSin.
sama íélag ekki að flytja inn kolin,
nema hlíta skilmálum Verðlags-
nefndar, um verð og verðjöfnun til
hinna kolainnflytjenda bæjarins, sem
áttu mikið dýrari kol-
Pó að Erlingur hefði nú fengið því
framgengt, að bærinn hefði keypt
500 til 800 fonn af kolum, þá er
mjög óvíst, að honum hefði heppn-
ast að fá þau — í svo litlum farmi
— ódýrari en meðalverðið ætti að
geta orðið. En þó við vildum
gera honum til geðs, að láta líta
svo út, sem hann gæti keypt kolin
með sama verði og kolainnflytjend
ur bæjarins í mörgum sinnum
stærra sk:pi, þá yrði alltaf að verð-
jafna þessum kolum hans, og er
ofboð auðvelt að reikna út, að
slíkt magn myndi ekki hafa mikil
áhrif á lækkun jafnaðarverðsins á
kolunum.
E. F. er að benda á að >ástæðu-
laust* hafi verið að kaupa amerísku
kolin, sem hingað komu fyrst í
maí. Pegar þau kol voru keypt í
marz s. I. voru ensk kol nokkru
dýrari, Hver gat þá sagt fyrir um
verðfall sterlingspundsms, eða lækk-
un farmgjalda frá Englandi úr 82
niður í 30 shsllinga? Hvað hefði
E, F- sagt, ef ensku kolin hefðu
orðið enn dýrari í vor en þau voru
í matzmánuði s. I ? Ætli þá hefði
þórt ástæðulaust að kaupa kol.?
Annars er tillaga E. F. þannig
orðuð, að það getur verið álitamál,
hvaða verð er »viðunandi« á kolum
í haust. En úr því að Erl. gengur
út frá að ný kol kosti kr. 120 —
smálestin, þá verður maður að á-
ætla, að hann sé ánægður með það
verð. Og ef við hugsum okkur að
verzlun með kol og verðlag þeirra
væri frjálst, og Etl. keypti nú kol
sem hann þyrfti að fá kr. 120 —
fr. smálestina, en rétt á eftir kæmi
annar, sem gæti selt þau fyrir
kr. 90 —, hvað myndi Erl. taka
til bragðs.
Það mun‘ enginn, hvorki kola-
verzlanir né aðrir, hafa á móti því,
að reynt sé að útvega sem ódýr-
astar vörur, og ef bæjarfélagið hefði
einhveijr siíka möguleika fram yfir
aðra, þá myndu þeir vissulega
notaðir eins og hægt væri. En þó
Erl. sé að reyna að þyrla upp
moldviðri til þess að hylja sig í,
fram að næslu bæjarstjórnarkosn-
ingum, eins og hann bendir á í
nefndri grein, að þetta kolamál hans
verði >rnunað við nœstu hœjarstjórn-
arkosningar« þá sjá allir, að slíkt er
tilgangslaust fyrir hann, því »geng-
ið* á honum hækkar sennilega ekki
vegna áhrifa hans á verzlunarmálin
í bænum. því ef maður skyldi meta
gengi hans, þegar frá eru tekin
verzlunarmálin á »pari« eða 100%",
þá myndi það vafalaust lækka ört
niður í 50%, ef verzlunar- og fjár-
málaspeki hans væri tekin með til
verðjönunar.
Dánardægur Látin er í Sigiu-
firði frú Ingibjörg Guðmuridsdóttir.
tengdamóðir Óla Hertervig bakara-
meistara, Var hún lengi búsett hér
á Akureyri.
Skotæfingar brezka
setu/iðsins næstu
vikur.
Frá aðalstöð brezka setuliðsins
höfum vér fengið eftirfarandi
upplýsingar.
Brezki herinn mun næstu vik-
ur hafa skotæfingar. Það er engin
ástæða fyrir fólk að verða hrætt
við hávaðann úr vélbyssum, riffl-
um og léttum fallbyssum.
Þessar skotæfingar munu fara
fram eins langt frá mannabústöð-
um og hægt er, en hver og einn er
beðinn að gæta mestrar varúðar
meðan skotið er.
Staður sá, sem skotæfingarnar
fara fram á, verður merktur með
RAUÐUM FLÖGGUM og her-
menn með slík merki munu gera
allt sem hægt er til þess að vara
almenning.
Almenningur er beðipn að vinna
að því með brezku hernaðaryfir-
völdunum, að koma í veg fyrir
allan hugsanlegan skaða.
Loftvarnir.
Loftvarnanefnd hefir látið bera í
allar íbúðir hér í bæ svohljóöandi
Varnarreglur vegna loftárása:
1. Haldið yður inni í húsunum, ef
loftárás ber að höndum, (Lesið
leiðbeiningar á bls. 18—20 í
loftvarnarbæklingnum.
2. Hver húsráðandi geri sér ljóst,
hvar öruggast sé í húsi hans og
skýri öllum sem í húsinu búa
frá því.
3. Ef þér eruö úti á götum, þá leit-
ið til þeirra staöa, sem merktir
eru loftvarnarmerkjum ef þeir
eru nálægt, en annars í næstu
kjallara. tLesið bls, 21—22 í
loftvarnarbæklingi)
Aörar árásir.
Ef árás, önnur en loftárás, er gerð
á bæirin, og ef um árásina er vitaö
svo snemma, aö tími sé til að flýja
úr bænum, þá eru menn varaöir
við að fara leiðina til Kræklinga-
hlíðar, því vegna hernaðaraðgerða
verður hún hættuleg. A leiðinni
inn Eyjafjörö eru menn varaðir við
að halda sig nálægt Melgeröismelum.
lafnskjótt og hljóðmerkjatæki eru
fengin hingað, veröur gefin út aug-
lýsing um notkun þeirra.
Akureyri, 13. júlí 1940,
Lojtvarnanefndin.
f*á hefir loftvarnanefnd valið og
látið merkja
Loftvarnabyrgi
á þessum stöðum:
1. Frystihús KEA, á Oddeyrartanga
2, Strandgata 33.
3 Brekkugata 35
4. Hafnarstræti 107 (Útvegsbankinn)
5. Kaupvangsstræti (Kornvöruhúsið)
6. Kjallarinn í nýju kirkjunni
7. Hafnarstræti 67, (Skjaldborg)
8. Aðalstræti 8.
(Öll blöð bæjarins eru beðin aö
birta framanskráðar leiðbeiningar.)
Pann 16. þ. m, lézt að heim-
ili sínu Norðurgötu 26 Sigur-
björn Kristjánsson.
Vandamenn..
Góður Akureyringur,
sem ekki vill láta nafns síns getið,
færði mér á laugardagskvöldið
kr. 1000,oo til kaupa á einhverjum
gagnlegum hlut, sem nýja kirkjan
þarfnaðist. Var gjöf þessi til minn-
ingar um móöur gefandans, sem látin
er fyrir nokkrum árum. Þó að gef-
andinn óskaði eftir að ekki yrði
haft hátt um þetta, get ég þó ekki
annað en vakið athygli á, og þakkað,
þessa tvöföldu ræktarsemi og höfð-
ingsskap við minningu góðrar móður
og kirkjuna. Fyrir fé þetta verður
keyptur sá hlutur, sem óbornum
kynslóöum verður fagur vottur
kirkjulegrar ræktar og þess myndar-
skapar að sýna hana í verki.
Kærar þakkir.
Friörik J. Rafnar.
Sjálfstæðisfélögin
fá sér nýjan skemmtistað. —
Sjálfstæðisfélögin á Akureyri hafa
tekið nýjan útiskemmtistað á leigu,
í landi jarðarinnar Björg f Hörgár-
dal. Er staður þessi skjólsæll og
aðlaðandi og stendur á bökkum
Hörgár. Mun Sjálfstæðisfélag Ak
ureyrar að öllu forfallalausu halda
þar útiskemmtun annan sunnudag.
Mótekjan.
Snemma í þessum mánuði hófst
móvinnsla á vegum Akureyrarbæjar
í Kollugerðislandi. Hefir bærinn keypt
móeltivél í þessu skyni. Er allur
mórinn látinn fara gegnum vélina,
sem pressar hann og skilar honum
síöan í hæfilega stórum stykkjum.
Á vélin aö geta unnið sem svarar
10 tonnum af þurrkuöum mó daglega.
Við verk þetta vinna 11 karlmenn
og 3—4 stúlkur.
Kaupfélag Eyfirðinga lælur einnig
vinna rnó í sama landi. Hefir það
líka móeltivél og er hún stærri og
afkastameiri. Um kostnaðarverð mós-
ins, sem þannig er unninn, er ekki
hægt að segja með vissu. Fer það
eftir þvf hvernig þurrkur, hans gengur