Íslendingur - 30.08.1940, Blaðsíða 3

ISLENDINGUR
3
>o<rz>o<
Innilegt þakklœti voita ég öllum vinum mínum og kunningjum,
nœr og fjœr, sem glöddu mig á áttrœðisafmælinu með heimsókn-
um, blómum, gjöfum og skeylum.
Guð blessi ykkur öll.
fónatan fóhannesson
Aðalstrœti 28, Akureyri.
Hvað kostar að ferðast?
Feröalög hafa aukist mjög mikið
hin síðari ár á landi hér, einkuná
eftir aö bílvegakerfið náði saman
á milli landsfjórðunganna. Meðan
vegina vantaöi, og engin samgöngu-
tæki þekktust nema hesturinn, voru
ekki aðrar ferðir farnar, en þær
sem nauðsynlegar þóttu. svo sem:
vöruferðir, skreiðarferðir og grasa-
ferðir, að ógleymdum kirkjuferöum
og fjárleitum. En síðan bifreiðarn-
ar komu til sögunnar, er fólkiö
á sífelldu ferðalagi landshornanna á
milli frá vori til hausts, stundum
vegna atvinnu sinnar, en oft sér
til fróöleiks og skemmtunar. Feröa-
félög, felag fjaUamanna og farfugla-
deildir hafa risið upp og námsíeröir
þykja nú sjálfsagðar viö skólana.
Og þegar snjór vetrarins leggst
yfir vegina og varnar hinum
•vélknúðuc farartækjum að komast
leiðar sinnar, hefjast skíðaferðir upp
um fjöll og firnindi.
Ferðalög með bifreiðum verða
ætíð kostnaöarsöm, og mætti því
fljótt á litið ætla, að skynsamlegast
væri að ferðast gangandi um landið
með tjald og nesti, hvílupoka og
feröaprímus á bakinu, og spara sér
þar með fargjöld og gistingarkostnað.
En það mun fljótt koma í ljós, aö
kostnaöurinn við slíkt feröalag er
eigi lítill. Eg var fyrir nokkrum
dögum að virða fyrir mér vörur
til feröalaga í glugga stór verzlunar
einnar, þar sem verðmiðar voru
íestir við hverja einstaka vörutegund.
Eg skrifaði hjá mér. hvað mig vant
aði af vörum þessum, ef eg hygði
til göngufarar út á landiö. Og eg
átti kost á að fá sokka og skó, peysu,
stakk og buxur, teppi, bakpoka,
hvflupoka og tjald. Þetta allt kostaði
272,50 krónur, en þá átti eg eftir
aö fá mér prímusinn, ýms nauðsyn-
leg áhöld og allt nestið. Hvorki
átti eg heldur sjónauka eöa mynda-
vél, en slíkir hlutir þykja einnig
æskilegir á ferðalöguin. Fannst mér
þessi athugun íyllilega leiða í lj<js,
að efnahagur minn þyldi ekki, að
ég færi að hugsa til ferðalaga. En
það er nauðsynlegt að hreyfa sig,
og sá sem ekki ferðast hefir gott
af aö iðka íþrótlir. En það er líka
kostnaðarsamt, Hvað kostar skíða
búningur, ásamt skíðurn og Atöfum,
áhöld lil tennis- og golf iðkana
o. s, frv.? Eg hefi ekki reynt að
reikiia það, en mér óar við þeirri
fjárupphæð, sem sum heimili bæj-
anna þurfa að leggja fram til þess
að æ^kan geti iðkað skíða og skauta-
iþróttir á vetrum og stundað íþrótt-
ir og feröalög á sumrum t*ví nú
heimUr tizkan sérstákan útbúnaö
í hverri grein og í henni vilja ung-
ir og gamlir tolla.
__________ Jo.
Æska oy dans.
Nú þegar tekur að hausta og í
hönd fer sá tíminn, sem félög bæj-
arins nota sér til fjáröflunar með
hlutaveltum og dansleikjum, virðist
rétt að hugsa ofurlítið um þessi
mál og það gjörsamlega óviðunandi
og ég vil segja einstæða ástand
sem hér ríkti í bænum í þeim
síðastliöinn vetur, Félög bæjarins
eru flest góögeröa- eða íþróttafélög,
sem hafa enga styrki til starfsemi
sinnar, Engínn neitar því, að þau
eigi fullan rétt á sér og störf þeirra
sé bænum til hins betra. Fé til
starfseminnar geta þau aðeins feng-
ið með einu móti (fyrir utan árgjöld
félagsmanna, sem venjulega hrökkva
mjög skammt), meö dansleikjum,
hlutaveltum og kvöldskemmtunum.
Kvöldskemmtanir eru venjulega ílla
sóttar af unga fólkinu, en það
þyrpist í þess staö til dansleikjanna
Æskan vill skemmta sér með dansi.
Surnir líta á dansinn eins og ein-
hverja ósiðmenningu, en eg byst
við að þeir hinir sömu séu bara
búnir að gleyma þvi, þegar þeir hér
áöur sjálfir snérust eins og skopp;
arakringlur eftir harmónikutónunum.
S. 1. haust tók lögreglan hér
upp þá reglu að banna »opinbera«
dansleiki í bænum. Ástæðan mun
hafa verið óeirðir sárafárra ölvaðra
manna þá undanfarið. Fyrir örfáa
ölóða ófriöarseggi átti að hegna
fleiri tugum eða hundruðum frið-
samra sveina og meyja með útilok-
un frá uppáhaldsskemmtun þeirra,
Ráðlegra lieföi virzt að útiloka ófrið-
arseggina.
En félögin þurftu eins og áður að
afla sér fjár og fólkið vildi skemmta
sér. Það kom því fljótt í ljós, að
þetta hafði verið mjög óheppileg
ráðstöfun. Dansklúbbar (auðvitað
allir ólöglegir) voru stofnaðir, hver
eftir annan. Meira aö segja Mæðra-
styrksnefndin varð, að því er eg
bezt man, aö stofna dansklúbb til
fjáröflunar.
Fiest öll félög gerðu þetta, og
dansað var eftir sem áður. Auð-
vitaö vora þetta í sjálfu sér opin-
berir dansleikir. Regla þessi virtist
því aðeins sett til að brjóta hana.
Á sama tíma komu í útvarpinu á
hverjum degi auglj^singar frá Reykja-
vík og öðrum kaupstöðum landsins
um opinbeia dansleiki og virtist
Akureyri vera eini bærinn, sem
væri í algeröu öngþveiti í þessum
málum. Er æskulýður Akureyrar
þetta meiri skrælingjar, en íbúar
annarra kaupstaða landsins? f’ví á
ég bágt með að trúa. Heldur vil
ég kenna það misskilningi lögregl-
unnar í málinu.
í framtíðinni virðist eðlilegt, að
Akureyrarbúar sitji við sama borð
og aðrir kaupstaðir í þessum mál-
um. Féiög bæjarins verða að afla
sér ijár, og unga fólkið vill dansa.
Forráðarnönnum dansleikja í sam-
komuhúsi bæjarins hefir verið gert
að skyldu að hata tvo öfluga dyra-
verði (enn einn kostn iðarliður á
ágóðann til góðgerðastarfseminnar)
og allir hafa gert það. Jafnframt
virðist hluti af næturlögreglunni
ekki ver settur þar, en sð hfma
kvöldlangt utan við hótelin hér í
bænum, þau er hafa kvöldveitingar
og dans.
Að fjölda félaga og friðsams
fólks, sem á fullan rétt á að skemmta
sér, verði að blæða fyrir örfáa öl-
óða vitfirringa, sem lögreglan ef til
vill helzt vill losna við að þurfa
með í »Steininn«, nær ekki nokkurri
átt. Þá fáu sem svo haga sér á
að skrifa upp á lista og útiloka frá
dansleikjúnum, en leyfa þeim friö-
sömu að skemmta sér, eins og við-
gengst í öllum öðrum kaupstöðum
landsins.
Að endingu mætti líka benda á
annað. Úr því að hér er leyfilegt
að loka Áfengisútsölunni fyrirvara-
laust um stundan-akir, (það er sjald-
an eða aldrei gert í Reykjavík,
Við Akureyrarbúar erum þetta
minna siðaðir, að þess skuli þurfa)
er þá ekki leyfilegt að loka henni
alveg eða í það minnsta allt haust-
ið. því þeir, sem spellin vinna á
dansleikjum hér, hafa venjulega sótt
undirstöðuna þangað.
Einn af fjöldanum.
Frá einum lesanda hefir blað-
inu borist eftirfarandi:
Það var fyrir löngu — fyrir
aldamót — að síglingar hingað
voru aðeins á vorum og haustum.
Eldri menn muna þaö, er ávextir
komu — glóaldin í vorferð en epl-
in í haustferð.
Börn og unglingar glöddust og
þeir kaupmenn (þá ekki komin
kaupfélög), sem betur máttu, voru
þá oft til með að gefa ávextina,
einkum vegna þess, að þeir þoldu
ekki geymslu.
Löngu síðar, sérstaklega eftir
1925, kom svo hið mikla tímabil
framfara og atgerða: Sauðnaut,
karakúlfé m. m. og fjárpest innflutt,
síðar minkar — og sleppt — en
innflutningur ávaxta bannaður, Her-
mann predikaði jarðepla- og berja
át —
Nú eru Englendingar komnir og
hafa eplin. Hefir mátt lfta ungar
stúlkur og menn ganga nagandi
þau á götunni, er enskurinn hefir
vorið »ilott* — en á fýrstnefndu
tímabili þóttí ekki >fínt* að fullorðn-
ir gengju étandi um göturnar.
Væri nú ekki tími til kominn, að
hæita þessum yfirdrepskap og leyfa
landsmönnum sjálfum að fá aö
mh'r.sta kosti hið hollasta af þvi,
sem útlendingar geta leyíl sér að
nota í voru landi?
Noröangrarð gerði hér um síð-
ustu helgi. Snjóaöi niöur f miðjar
hh,var aðfaranótt mánudagsins.
Næturfrost hafa veriö nú í vikunni,
og er farið að sjá' á kartöflugrasi,
Veöur fer nú aftur batnandi daglega.
Uslsýninp
opnum við í „ZION“
sunnudaginn 1. september.
Opin daglega kl. 1 — 9 e. h.
Barbara Moray Williams.
Magnús Á. Árnason.
Berjaferðir
í Hörgárdal á sunnu-
daginn kl. 9 og kl. 1
Biíreiðastöð Oddeyrar.
Ullargarn
tekið upp á mánudaginn.
Margar tegundir.
Verzl. Eyjafjörður.
Tvo háseta
vantar á reknetabát, og
síðar á þorskveiðar —
á S:glufirði nú þegar.
Upplýsingar á
Vinnuniiölunarskrifstofunni.
„Stundin“ er komiri.
ÖXULLINN.
Eggert Stefánsson
söngvari hélt konsert í Nyja Bíó
á mánudagskvöldið. Á söngskrá
voru mestmegnis íslenzk lög. Að
sókn var fremur dauf en undir-
tektir ágætar. Varð söngvaiinn að
endurtaka nokkur lögin og syngja
aukalög. Robert Abraham aðstoöaði
eins og á fyrri konsertinum.
Stríðsskattar Norí.nanna
I Noregi hefir þýzka herstjórnin
tilkynnt, að Norðmenn yrðu á næst-
unni að greiða 200 miljónir króna
til a5 halda þýzka hernum uppi í
Noregi, en áður hafa Norðmenn
fengið að greíða 360 miljónir til
hins sama. Hafa af þessum orsök-
um verið kunngjörðar stórkostlegar
nýjar skattahækkanir i Noregi.
Kirkjan. — Messað á sunnudag-
inn klukkan tvö á Akureyri.
Munið eftir
minni igarspjöldum Gamalmenna
hælissjóðs Akureyrar. — Fást hja
Þorst. Thorlacius og Guðbirni
Bjömssyni.