Íslendingur - 08.11.1940, Blaðsíða 1

Ritstjóri og afgreiðslum.: Jakob O. Pétursson, Fjólugötu 1. Sími 375. Pósthólf 118.
XXVI. árgangur.j ____________________ Akureyri, 8. nóvember 1940 j 47. tölubl.
Kjötverdid.
Allmikið hefir verið rætt um
kjötverðið í blöðunum í haust, og
hafa þau öll, að undanteknum
Framsóknarblöðunum talið óhyggi-
legt, að hækka það eins og meiri
hluti kjötverðlagsnefndar lagði til
og réð, því að með því verði væri
fjölda manna gert ófært að birgja
sig upp að þessari nauðsynjavöru
að haustinu, og salan því minnka
innanlands- Meirihluti kjötverðlags-
nefndar og Framsóknaiblöðin brugð-
ust illa við rökum þessurn og töl-
uðu digurbarklega pg eins og sá
sem valdið hefir. Pó vildu þessir
aðilar lftt hafa rök í frammi, en í
gegnum skrif Framsóknarblaðanna
gekk þessi rauði þráður: Allar
raddir um of hátt kjötverð er árás
á bændur landsins og þurfa þeir
að festa sér vel í minni fyrir
kosningarnat að vori, hvaðan slík-
ar raddir koma og hverjir hinir
eru, sem vakað hafa yfir velferð
þeirra í þessu máli!
Þá var ekki sjaldgæft að fram
kæmi í Framsóknarblöðunum sú
kenning, að ekki væri sanngjarnt
að bændur fengju minna fyrir
kjötið á innlendum markaði en
erlendum, og varð mörgum á að
skilja þessi ummæli svo. að hátt
verð væri fáanlegt fyrir íslenzkt
dilkakjöt erlendis og markaður
viss.
Sláturtíðin líður. Pegar henni er
nýlega lokið birtir Dagur viðtal
við sláturhússtjóra Kaupfélags Ey-
firðinga um haustslátrun félagsins
og kjötsölu. M. a. spyr Dagur,
hvort bæjarbúar hafi keypt mikið
af kjöti að þessu sinni, og svarar
sláturhússtjórinn á þessa leið: »Ég
hef að svo komnu engar tölur til
samanburðar við kjötsöluna á fyrri
árum, en ég tel að hún hafi verið
f meðallagi nú. Lítið var keypt
framan af, en hefir aukizt stórlega
undanfarna daga. Pá hefir brezka
setuliðið hér keypt kjöt og má
þess vegna ætla, að sala á kjöti
beint frá húsinu verði meiri en
t. d. fyrra*.
Svo lfða 3 vikur. Pá skýrir
Dagur frá því að KEA hafi ákveð-
ið reikningsverð á I. flokks kjöti
kr. 1,40 eða aðeins % af því
verði, er bæjarbúar urðu að kaupa
það á sláturhúsinu.
Pessi fregn kom mönnum mjög
á óvart. Að vísu var auðsætt, að
verkafólk og millistéttarfólk hlyti
að draga úr kjötkaupum sínum
vegna hins háa verðs og mátti
auk þess ráða það af hinni óvenju
miklu hrossaslátrun, sem fram hefir
farið í haust. En aftur á móti
höfðu menn skilið Framsóknar-
blöðin þannig, að hátt verð fengist
fyrir kjöt erlendis, en auk þess
hafði nú brezka setuliðið bætzt í
neytendahópinn hér innanlands.
En skýring Dags á hinu lága verði
til bænda er þessi:
». . . . Pótt kjötsalan til brezka
setuliðsins sé meðtalin, mun bæj-
arsalan ekki vera nema um 4/s
hlutar af því magni, sem selt var í
fyrra. Af þessu leiðir, að minnsta
kosti helmingurinn af kjöti kaup-
félagsins verður að flytjast á er-
lendan markað, og um endanlegt
verð þar er ekki vitað með neinni
vissu*.
Hafi verðákvörðun kjöts á inn-
lendum markaði átt að vera kosn-
ingabomba, eins og skilja má af
skrifum Framsóknarblaðanna, þá
hefir hún verið illa valin. Það er
ekkert aðalatriði fyrir bændur, að
neytendur bæjanna þurfi að kaupa
vörur þeirra óhóflegu verði, heldur
hitt, að þeir fái sjálfir sem mest
fyrir þær. Á þetta hafa Sjálfstæð-
isblöðin bent oft og mörgum
sinnum. F.f verðið er ákveðið svo
hátt, að neytendur geta ekki keypt,
er bændum gerður bjarnargreiði.
Verður ekki annað séð, en að hóf-
Ieg verðhækkun á kjöti í haust
hefði haldið sölu þess í horfinu
innanlands eða aukið það, og
teikningsverð til bænda þá jafnvel
orðið nokkru hærra en það hefir
nú verið ákeðið.
Munu Framsóknarblöðin líklega
verða að leiða athygli bændanna
frá væntanlegum kosningum, þang-
að til þau hafa fundið heppilegri
beitu.
Loftvarnabelgir
yfir íslandi.
í síðustu viku varð vart nokkurra
loftbelgja á reki yfir landinu og
náðust sumir þeirra. Sáust belgir
yfir Vestfjöröum, Dölum, Hánavatns-
syslu, Langanesi og e. t, y. víðar.
Niður úr.þessum loftbelgjum hanga
þungir vírstrengir og valda þeir oft
skemmdum á símalínum og raf-
leiðslum, þar sem þeir fara um.
S. 1. sunnudag rofnaði raístraum-
urinn hingað til bæjarins. Hafði
háspennulínan hjá Grenjaðarstað
slitnað. Um sömu mundir slitnuðu
tveir strengir í rafleiðslu hjá Hól-
nm í Reykjadal og símaþræðir á
nokkrura stöðum. Talið er víst, að
þar hafi loftvarnabelgur verið að
verki, sem farið bafi um áður en
bjart varð af degi. Varð hans hvergi
vart. —
Merkjasala Reglnnnar
Reglan á Akureyri er að hefja
fjársöfnum fyrir barnaheimili.
Dagarra 9. og 10. nóv. n. k.
fer fram hin árlega merkjasala
Oóðtemplarareglnnnar um land
allt- Ágóðanum af merkjasölunni
hefir venjulega verið varið til að
boða bindindi í ræðu eða riti. En
að þessu sinni verður fé það, sem
inn kemur fyrrr merkjasöluna hcr á
Akureyri, lagt í sérstakan sjóð,
sem nefnist barnaheimilissjóður
Reglunnar. Vill Reglan rneð þessu
hefja fjársöfnun til væntanlegs
barnaheimilis, og taka í sama
streng og ýms önnur félög, sem
vinna að þessum málum.
Pörfin fyrir sumarheimili handa
börnum hér er brýn, og eykst þó
á næstu árum, ef bærinn heldur
áfram að vaxa eins og að undan-
förnu. Templarar vænta þess, að
bæjarbúar láti með gleði nokkuð
af hendi rakna fyrir merkin á
sunnudaginn. Með því eru þeir
að leggja gull í lófa framtíðarinnar.
Minnisvarði jfir Káinn.
Nú í haust var afhjúpaður minnis-
varði vestanhafs yfir skáldið Krist-
ján Júlíus, eða Káinn, eins og hann
var oftast nefndur. Athöfninni
stjórnaði Richard Beck, forseti
þjóðræknisfél. Islendinga í Vestur-
heimi, en aðalræðuna um skáldið
flutti síra Haraldur Sigmar.
Skotið á þýzka flugvél
yfir Rejkjavík.
S.l. sunnudags morgun sást til
þýzkrar sprengjuflugvélar yfir
Reykjavík og var skotið á hana úr
loftvarnabyssum. Gaf brezka setu-
liðsstjórnin út tilkynningu um þetta
í útvarpið þá um kvöidið. Flugvélin
hafði sig á brott, þegar tekiö var
að skjóta á hana. Fáutn dögum
áður höfðu þýzkar flugvélar sézt yfir
Austurlandi. Áiitiö er, að hér sé
um könnunarflug aö ræða.
KIRKJAN: Messað verður í
Lögmannshlíð n. k. sunnudag kl.
12 á hádegi (safnaðarfundur), og
sama dag í Akureyrarkirkju kl. 5
e. h. (kveðja).
Leikfélag Akureyvar leikur
Tengdapabba næsta sunnudags-
kvöld (ekki á laugardaginn) fyrir
lækkað verð. Verður það síðasta
sýning að þessu sinni á þessum
bráðskemmtilega gamanleik er
hlotið hefir hina ágsetustu aðsókn.
NÝJA BIÓ
Föstudags- og sunnudags-
kvöld kl. 9:
Stóri vinur
(Big Fella)
Söng- og talmynd í 10 þáttum
Aðalhlutverkið leikur og syngur
hinn heimsfrægi söngvari
Poul Robeson
Og söngkonan
Elisabeth Welch
Það mun vekja eftirtekt allra
söngelskra kvikmyndahúsgesta
að fá að sjá og heyra heila
kvikmynd með hinum undur-
samlega bassasöngvara Poul
Robeson í aðalhlutverkinu. —
Öll meðferð hans í Ijóði og
lagi er svo listræn og heillandi
að enginn gleymir, Elisabeth
Welch er einnig glæsileg söng-
kona. — Lögin sem Poul
Robeson syngur í myndinni eru:
»Lazin«, »Roll up Sailorman*,
»River steals My Folks from
Me«, »Ma Curly-headed Baby«,
»1 Got a Robe«, »You Didnt
Oughta Do Such Things«. —
Elisabet Welch syngur: »One
Kiss«, »Harlem in My Ileart*.
»Stóri vinur* er skemmtilegasta
og mest hrífandi mynd, sem
lengi hefir veriö sýnd hér.
Laugardagskvöld kl. 9:
Knockaut
Tal- og hljómmynd í 10 þátt-
um. Aðalhlutverkinn leika;
/rene Dunne og
Fred Mac Murray.
Hrífándi ástarsaga nm hnefa-
leikamann og miljóneradóttur,
sem giftast þrátt fyrir mjög
ólíkar lífsskoöanir. Hún er alin
upp í allsnægtum, en hann hefir
barist áfram til þess aö ná
meistaratitli í huefaleik. Mynd-
in er mjög hugnæm og afar-
spennandi hnefaleikar fara fram
í henni.
Sunnud. kl. 3 (Barnasýning)
„Þegar Ijósin ljóma
á Broadwaj"
Framvegis verður barnasýning
kl. 3 á Sunnudögum.
Sunnud. kl. 5 (Alþýðusýning)
Þegar ljósin ljóma áBroadway