Íslendingur - 24.12.1940, Side 1

Ritstjóri og afgreiðslum.: Jakob O. Pétursson, Fjólugötu 1. Sími 375. Pósthólf 118.
XXVI. árgangur.l
Akurcyri, 24. desember 1940
55. tölubl.
Engum áfanga mun að jafnaði
eins fagnað og þeim, er við höfum
að baki svartasta skammdegið og
aftur stefnir mót vori. Það er öll-
um mönnum áskapað eðli, að
elska ljósið meir en myrkrið, unna
deginum fremur nóttinni, Mörgum
vekur skuggans vald ótta og geig,
en við hækkandi sól fæðast nýjar
vonir, sem verma og styrkja. Og
hér hjá okkur, þar sem þessi and-
stæðu öfl — myrkur og ljós —
etja svo hörðu kappi, heyja svo
þrotlausa baráttu, sem við að
ýmsu leyti eigum allt undir kom-
ið, verður þetta að sjálfsögðu enn
auðskildara. Það er líka staðreynd
í sögu þessarar þjóðar, að skamm-
degið varð henni oft þungt og erf-
itt, en sporin léttust, þegar dag
tók aftur að lengja. Verður hver
sá að teljast undarlega skapi far-
inn, sem aldrei hefur hugsað líkt
og höfundur Sólarljóða:
„Sól ek sá;
svá þótti mér
sem sæjak göfgan goð“,
í rauninni er nú svo komið, enn
einu sinni, að svartasta skamm-
degið er liðið hjá. Oft hefur vetur
farið geistar að, og allt ómildara
um að litast á þessum árstíma.
En þó er í mörgum skilningi víða
mjög dimmt fyrir dyrum. Skugg-
arnir hafa leikið dátt í þessu
skammdegi. Þungar stunur þján-
inga og böls hafa borizt hingað að
utan. Nálega hver einasta fregn,
sem við um langa hríð höfum
haft af umheiminum er blóði
lituð. Hamslaus vitfirring hefur
gripið helft alls mannkyns. Æstar
öldur miskunnarleysis og harð-
neskju, ofbeldis og grimmdar,
flæða yfir löndin. Og einstakling-
urinn, sem þráir eitthvað annað,
þráir göfugan heim, góðra batn-
andi manna, en rís gegn hugar-
stefnu hatursins, á allvíða í vök
að verjast með lífsskoðanir sínar;
er jafnvel af mörgum fyrirlitinn
og smáður.
Þegar um þetta er hugsað, er
ekki furða, þó ýmsum sýnist
dimmt framundan, sjái eins og
þrotlaust skammdegi, endalausa
nótt, grúfa yfir jörð mannkyns-
ins.
Getum við teflt nokkru fram móti
svo hörmulegum veruleika, von
gegn von? Þýðir fyrir okkur, sem
sjálf erum oft eins og brotinn
reyr eða rjúkandi kveikur, í öllu
ófullkomin, í engu góðu nógu
sterk, að hugsa til betri og bjart-
ari framtíðar fyrir okkur og börn
okkar, fyrir lífið? Eða tjáir okkur
að hrópa, eins og skáldið í gegn-
um myrkrið svarta og gera þessa
bæn frammi fyrir guði:
„Gef mér dag í dauða,
dag fyrir allt það myrkur“ —?
Eg vil svara því með einu ein-
asta orði, orðinu undurfagra, sem
stendur fyrir ofan þessar línur:
Jól!
Við eigum enn þá jól. Frá Guðs
hendi er allt óbreytt. Eilíf lögmál
hans haggast ekki, hvað sem á
dynur. Eftir skemmstan dag
hverfist landið okkar smám sam-
an á ný í sólarátt. Og við undr-
umst það ekki, af því að við vit-
um, að svo var það frá upphafi,
er og verður. En andlegu lífi okk-
ar, örlögum mannlegra sálna, hef-
ur Guð líka skapað lögmál, ó-
hagganlegt og eilíft. Það gerði
kœrleikur hans. Vizka hans setti
sólkerfum himnanna ákveðnar
brautir. Dagur fylgir alltaf dimm-
ustu nótt. En í óendanlegri elsku
sinni gaf Guð mönnunum jól í
skammdegi lífsins, eilífa trygging
þess, að ekkert myrkur verður
nokkru sinni of myrkt fyrir hann.
Og tákn þessa alls er bara lítið
bam, reijað og liggjandi í jötu. Ef
við skiljum ekki þann einfalda
sannleika, eigum við naumast
nokkur jól. Því að þau eru ekkert,
sem við sjálf sköpum. Þau eru
ekki hátíðarbúningurinn, sem
við leggjum til, hversu fagur sem
hann er, ekki ljósin, sem við
tendrum. Hin sönnu jól eru gjöf
Guðs. Hið heilaga barn kemur úr
dýrð himnanna, til þess að sýna
okkur, hvað Guð elskar óumræði-
lega heitt, hvað hann metur okk-
ur mikils í allri smæð okkar, að
hann vill ekki, að við göngum í
myrkrinu, heldur höfum ljós lífs-
ins.
Þess vegna eru gleðileg jól,
hvernig sem umhorfs er í kring-
um okkur, í höll, í hreysi, í ein-
stæðingsskap og sorg, í heimkynn-
um ástúðar og vináttu, við vöggu
og gröf. Þess vegna rofar allt af
til í hinu svartasta skammdegi,
þegar jólin koma. Og svo er enn.
Að vísu er margt í helgihaldi
þessarar hátíðar og yfir siðum,
hér hjá okkur og um allan heim,
sem virðist benda til annars en
hins raunverulega gildis hennar
fyrir mennina. En það allt sköp-
um við sjálf og sumt af því getur
beint eða óbeint orðið til þess, að
við eignumst hin sönnu jól. Ann-
að ef til vill varnað þess að ein-
hverju leyti. Hvernig, sem það
Nýja kirkjan á Akureyri,
(Myndina tók E. Sigurgeirsson)
er, þá er hitt fullvíst, að sjálf
jólin, eins og Guð gefur þau
mönnunum, koma enn. Lögmál
hans haggast ekki. Kærleikur
hans breytist ekki: „Frelsari
heimsins fœddur er“.
Og hvenær var meiri þörf
hjálpræðis hans og lausnar, misk-
unnar hans og mildi, trúar hans
og hugarstefnu inn í þenna heim
heldur en einmitt nú? Og er það
of mikil bjartsýni að líta svo á, að
í innsta eðli sínu séu mennirnir,
þrátt fyrir allt, sífelldlega að
vænta Frelsara síns og þrá að
líkjast honum? Eða þekkjum við
nokkurn þeirra, sem við þekkjum
bezt, að hann ali ekki þessa þrá
dýpst við hjartarætur, þrána eftir
öllu því göfuga og sanna, hreina
og fagra, því, sem aðeins einu
sinni birtist í fullkominni mynd á
jörðu, hjá honum, sem fæddist í
jötu og dó á krossi?
Það er sagt, að mennirnir séu
aldrei eins góðir og á jólunum.
Og undursamlegt er allt það, sem
þá vitnar um elsku og samúð á
meðal okkar, bróðurhug og góð-
vilja. Þá þiðna margar frosnar
lindir hörku og miskunnarleysis.
Þá hverfur hið hrjúfa borð, sem
svo allt of oft aðskilur okkur
hvert |rá öðru á baráttusviðum
hins hversdagslega lífs.
Það er satt, að hátíðin í skamm-
deginu vekur trúna á manninn,
trú þess, að hann sé í innsta eðli
sínu góður, og von þess og fyrir-
heit, að búast megi við betri og
bjartari tímum, þegar friður ríkir
og bræðralag tekst með öllum
mönnum.
En dásamlegast alls er þetta,
sem jólin vitna um Guð sjálfan,
að hann sé góður og miskunn
hans vari að eilífu. Og þessvegna
er hún ótæmandi þessi fagnaðar-
uppspretta, sem við krjúpum að
á hverjum jólum.
Dimmustu desemberdagarnir
eru liðnir hjá þegar jólin koma.
Landið okkar andstæðuríka, stói’-
brotna og fagra, hverfist aftur í
sólarátt. Sá veruleiki fær okkur
öllum óblandinnar gleðikenndar.
En svartasta skammdegi grúfir
enn svo víða yfir sporum mann-
anna á þessari jörð. Vansælir og
óvitrir vega þeir hver að öðrum
og því bezta í sjálfum sér.
Jól! Þetta eina orð með unaði
Messur um jólirt og
nýárið.
Aöfangadag, Akureyri kl, 6 e, h.
Jóladag, Akuieyri — 2 e. b.
— Akureyri — 5 e. h,
(barnaguösþjónusta)
2, í jólum, Lögmannshlíð, kl. 12 áhrtd
— — Akureyri kl. 5 e. h.
Gamalársdag, Akureyri — 6 e. h.
Nýársdag, Akureyri — 2 e h.