Fréttablaðið - 05.09.2011, Blaðsíða 11
MÁNUDAGUR 5. september 2011 11
Þegar Woody Guthrie var orðinn leiður á að heyra lag Irvings Berlin God
Bless America samdi hann þjóðsöng
hinna landlausu, This land is your land,
um þá Ameríku sem allir eiga og þar sem
engum óviðkomandi er bannaður aðgang-
ur því að allir eru viðkomandi: This land
was made for you and me. Eiginlega
finnst mér þessi söngur svara því ágæt-
lega hvað manni eigi að finnast um áform
Huangs Nubo um kaup á Grímsstöðum á
Fjöllum og landflæmi sem því tilheyrir
að sögn. Þetta land er þitt land, þetta land
er mitt land, frá Gerpi að Gjögri, frá Hofi
að Hörpu …
Eða kannski: Komi þeir sem koma vilja
– fari þeir sem fara vilja – veri þeir sem
vera vilja mér og mínum að meinalausu.
Mitt er þitt og þitt er mitt – og hans og
hennar og þeirra. Sum sé: Það kann að
vera fagnaðarefni að aðvífandi maður
skuli vilja skapa eitthvað einstakt og
skemmtilegt þar nyrðra þó að ekki sé það
nú kannski augljós afþreyingarkostur að
bregða sér í golf á Grímsstaði á Fjöllum
í nóvember – milli éljanna. Allt um það:
sagan sem rakin var í Fréttablaðinu um
helgina af Eymundi bónda í Vallarnesi
er klassískt dæmi um það hversu hollt
það getur verið þegar utanaðkomandi
fólk sér möguleika lands sem heimamenn
koma ekki auga á. Sagan af Thor Jensen
á sínum tíma er önnur – Ottó Wathne og
ýmsum öðrum útlenskum þjóðþrifamönn-
um. Rækti þeir sem rækta vilja.
En við höfum líka söguna af Baróninum
á Hvítárvöllum og ýmsar aðrar sögur
af gæfuleysi manna sem hér höfðu uppi
stórkostleg áform sem einhvern veginn
fuku út í veður og vind þegar komu „út
fyrir kaupstaði íslenskt í veður,“ eins og
Bjarni Thor hreytti út úr sér í kvæði sínu
um Ísland.
Þarna gildir það sama og löngum: að
hafa staðfasta trú á landinu og sér en ekki
glórulausa, sjá það eins og það er en ekki
í hillingum, dvelja ekki í skýjaborgum.
Og hitt: að vera vinnusamur, vakinn og
sofinn í því sem maður er að gera.
Við höfum ýmis átakanleg dæmi frá
undanförnum árum um misheppnuð
jarðarkaup íslensku pappírsauðmann-
anna á umliðnum árum sem keypt hafa
vildisjarðir og merkisstaði á uppsprengdu
verði en síðan reynst þær landeyður að
sinna þeim lítt. Yfir þessum kaupum
höfum við glott af íslenskri meinfýsi
en þegar kemur kínverskur maður með
fullar hendur fjár og vill ólmur breyta
Grímsstöðum á Fjöllum í ferðamanna-
paradís segjum við humm. Er það alveg
sanngjarnt? Kannski ekki. Kaupi þeir
sem kaupa vilja.
En hvílíkt ógnarflæmi sem maðurinn
ætlar sér að kaupa! Uppi á reginfjöllum!
Í miðju einhvers allsherjar al-einskis.
Skyldi maður þá kannski eiga von á því að
sjá Huang Nubo í réttarsal veifandi Land-
námu í landamerkjaþjarki við Óbyggða-
nefnd? Er ekki eitthvað bogið við þessa
ógnarlegu landflæmiseign sem hér hefur
tíðkast frá ómunatíð?
Sagt var um mann: Honum varð allt að
tuði, og svo maður taki upp það merki:
Þarf þetta allt að vera svona stórkostlegt,
svona stórbrotið, svona margir milljarð-
ar? Erum við ekkert orðin þreytt á stór-
hug? Á milljarðafélögunum? Væri það
alveg óhugsandi fyrir manninn að prófa
sig kannski aðeins áfram fyrst með það
hvernig hugmyndir hans ganga á Íslandi,
hvernig honum gengur að vinna með
þessari þrasgjörnu og mislyndu tuðþjóð?
Kannski byrja á að kaupa gistiheimili á
Egilsstöðum og reka það í tvö ár og sjá
hvernig það gengur?
Komi þeir sem koma vilja. Erlend fjár-
festing er okkur lífsnauðsyn. Og ekki
bara peninganna vegna – aldrei er neitt
bara „peninganna vegna“ því að pen-
ingar eru bara afl þeirra hluta er skal
gera – heldur vegna þess að við þurfum
utanaðkomandi framtak, dáð og andrúms-
loft. Íslenskt samfélag staðnar og trénar
upp og deyr úr leiðindum, fátækt og tuði
ef það er ekki sífellt flæði milli þess og
annarra ríkja sem komið hafa sér niður
á manneskjulegt markaðskerfi eins og
Evrópuríkin í kringum okkur hafa gert.
Sífellt flæði: í viðskiptum, hugmyndum,
listum, menntun, peningum, hugviti,
varningi – og siðferði. En það skiptir máli
við hvaða þjóðir við eigum einkum í við-
skiptum. Í Norður-Evrópu var bæði öfl-
ugt einstaklingsframtak og skilningur á
nauðsyn góðra rekstraskilyrða og sterk
verklýðshreyfing á tuttugustu öld sem
fært hafa þeim ríkjum meiri velmegun
og betri almenn lífskjör en víðast hvar,
þótt vissulega séu blikur á lofti út af of
lausbeisluðum kapítalisma síðustu tutt-
ugu árin. Þar eru réttindi verkafólks virt
og samtakamáttur verkalýðshreyfingar-
innar slíkur að hyggist einhver brjóta á
rétti launafólks er lagaumhverfið slíkt að
viðkomandi kemst ekki upp með það. Lýð-
ræðisríki Norður-Evrópu njóta þess að
þar hafa hvorki ofstopafullir auðhyggju-
menn né kommúnistar verið ýkja áhrifa-
miklir. Þessum löndum hefur ýmist verið
stjórnað af hófsömum hægri flokkum
með félagslega slagsíðu eða sósíaldemó-
kratískum flokkum. Afraksturinn af því
stjórnarfari er sterkur samfélagssáttmáli
um tiltekin verðmæti og virðingu fyrir
einstaklingum og félagsheildum.
Stjórnarfar skiptir máli. Að standa í
þakkarskuld við einræðisríki – er það
sniðugt? Hvað töpuðu Þjóðverjar aftur
mörgum milljörðum á íslenskum athafna-
mönnum? Var það ekki sjö þúsund?
Hversu mörg Icesave eru það? Forseti
Íslands lýsir á alþjóðavettvangi þeirri
vinaþjóð og öðrum evrópskum vina-
þjóðum sem „fjandsamlegum“. Tali hver
fyrir sig.
Og hvað eigum við að gera við hann
Nubo kallinn sem vill eignast þetta flæmi
fyrir norðan? Ég veit það ekki. Kannski
að benda honum á að prófa að reka gisti-
heimili í Hólminum eitt sumar og sjá
hvernig gengur? Og nota tækifærið til að
klára almennilega þessi þjóðlendumál.
ASKJA · Krókhálsi 11 · 110 Reykjavík · Sími 590 2100 · askja.is
Viðurkenndur sölu- og þjónustuaðili Mercedes-Benz á Íslandi
H
V
ÍT
A
H
Ú
S
IÐ
/S
ÍA
–
1
1
-0
5
5
1
Stórstjarna Mercedes-Benz GLK
Eigum bíla til afgreiðslu strax!
GLK 220 CDI er kraftmikill sportjeppi, sjálfskiptur, 170 hestöfl, dísil.
Eyðir aðeins 6,7 á hundraðið í blönduðum akstri. Dráttargeta 2.000 kg.
Ríkulega búinn með skynvæddu fjöðrunarkerfi (Agility Control) og
4MATIC fjárhjóladrifsbúnaði, leðurinnréttingu, álfelgum, heilsársdekkjum,
dráttarbeisli og Bluetooth-búnaði, svo nokkuð sé nefnt.
Verð aðeins 8.790.000 kr.
ó
En hvílíkt ógnarflæmi sem maðurinn ætlar sér að
kaupa! Uppi á reginfjöllum! Í miðju einhvers allsherjar
al-einskis. Skyldi maður þá kannski eiga von á því að
sjá Huang Nubo í réttarsal veifandi Landnámu í landamerkjaþjarki
við Óbyggðanefnd?
Óbyggðirnar kalla
Guðmundur Andri
Thorsson
rithöfundur
Í DAG